DATA: Demokles’in kılıcı mı yoksa İsviçre çakısı mı?

Yaratıcı rollerde çalışan insanlar olarak hemen hemen hepimiz Demokles’in kılıcını tatmışızdır. Uzun uğraşlar sonunda sunuma giren, müşteriye anlatılan gözümüzün nuru fikrimiz, “Yalnız araştırma sonucuna göre…”, “Tüketici araştırmasından gelen dataya göre..” şeklinde başlayan cümlelerle kesilmiş, Demokles’in kılıcı görevini yerine getirmiştir.

Pek çok yaratıcı çalışanın travma anılarında yer alan bu durum, bir süre sonra otosansüre dönüşen “Onlar da araştırma diyor falan fikirleri yapmıyor” gibi bir tavıra evrilir. Bu noktadan sonra da Demokles’in kılıcının ağırlığını fikirlerimiz üzerinde her an hissederek kariyerimize devam ederiz.

Peki datayla yaşayan, veriye dayalı kararlar veren, fikirleri güvenilir ve güncel verilerle sorgulayan Trendyol’da data, yaratıcı rollerde çalışanlara neler sunuyor?

İlk olarak söyleyebileceğim şu; data, sunduğunuz fikirlerin subjektif yorumlarla rafa kalkmasının önüne geçiyor. Yani, “Olmamış”, “Beğenmedim”, “Bilemedim bu fikri” gibi yorumlarla karşılaşmıyorsunuz. Tüm fikirler, dataya dayanan birçok farklı objektif yöntemle değerlendiriliyor. Eğer bu değerlendirmelerde her şey yolunda görünüyorsa fikriniz hayata geçiyor.

Datanın sunduklarıyla ilgili çok sevdiğim bir diğer nokta, datanın fikrinizin kaderine karar verir rolde değil, rehber rolünde olması. Yani, bir brief’e çalışırken konuyla ilgili her karanlık noktaya ışık tutan, sizi fikre götüren datanın kendisi oluyor. Böylece hem fikri bulmak hem de hayata geçirmek son derece kolaylaşıyor.

Hayata geçen fikirlerinizin nasıl sonuçlar getirdiğini datayla görmeyi de çok değerli buluyorum. Bu durum hem çok keyifli hem de kişisel gelişim anlamında çok besleyici. Keyifli kısmı, yazdığınız reklam filminin satışı nasıl etkilediğini veya yazdığınız bir müşteri deneyimi metninin müşteri memnuniyet skorunu nasıl iyileştirdiğini görmek vb. olarak sıralanabilir. Geliştirici kısmı ise beklediğiniz kadar iyi sonuçlar getirmeyen bir işteki problemi datayla görüp çözümler geliştirmek ve yeni öğrenimler kazanmak vb. olarak sıralanabilir.

Datayla inşa ettiğiniz fikrin, işe dair bir problemi çözmesine veya bir hedefe ulaşmayı sağlamasına da dikkat çekmek isterim. Daha somut bir örnek vermek gerekirse; oyuncak ve kitap kategorisinde bilinirliği artırmak için yapılan videolar sonucunda yaklaşık %20’lik artış yakaladığımızı söyleyebiliriz.

Son olarak da bir itirafta bulunayım. Kariyerimin büyük bir bölümünde datayla barışık olmayan bir yazar olarak, kendisini bu kadar seveceğimi düşünmezdim.