Dünya’nın en çok satan arabası olan, Adolf Hitler’in talimatıyla üretilen ve tüm dünyada özgürlüğün sembolü haline gelmiş bir araba: Volkswagen Beetle.
Adolf Hitler; ucuz, rahat ve her Alman’ın satın alabileceği bir araba üretmek istiyordu ve hapis yattığı zamanlarda Henry Ford’un biyografisini okuyup bu tarz bir arabanın yapılabileceğini biliyordu. Üstelik bu tarz bir arabanın yapımı Hitler’i halkın gözünde daha da yükseltecekti. 1931 yılında yeteneğiyle göz dolduran ve mühendis olan Porshce’un kurucu Ferdinand Porshce’a yeni projesini anlattı. Porshce da böyle bir araba yapmak istiyordu ve ikili bu yeni arabanın üretimi için anlaştılar.
Yeni arabanın çiziminde Porshe ile birlikte Hitler de bizzat çalıştı ve arabanın tasarımına yardım etti. Hitler, Almanya’nın o zamanlar çok gelişmemiş Wolfsburg kentinde Avrupa’nın en büyük otomobil fabrikasını kurdu ve ismini “Halkın Arabası” anlamına gelen Volkswagen koydu. Porshce mühendisi Franz Xaver tarafından logosu yapıldı ve 1932'den 1938 yılına kadar arabanın üretimi için çalışıldı. Hatta 1937 yılında Ferdinand Porshce, Hitler tarafından Alman Ulusal Ödülü’ne layık görüldü.
27 Mayıs 1938'de Hitler yeni arabasını KFD Wagen(Kraft Durch Fraude — Sevinç ile Kuvvet, Wagen — Araba) olarak tanıttı ve büyük sükse yaptı. New York Times, yeni arabayı “Hitler’in Göz Bebeği” sözleriyle manşetlerine taşıdı fakat bu yeni arabanın üretimi çok yapılamadı ve II. Dünya Savaşı ile birlikte fabrika savaş malzemeleri üretmeye başladı. 1945 yılında savaşın bitmesiyle birlikte ilk önce ABD, ardından da İngiltere fabrikaya el koydu ve üretim yeniden başladı.
1948 yılında Heinz Nordhoff’un Volkswagen’in başına geçmesiyle birlikte yeni bir Beetle üretimi başladı. Yeni üretilen Beetle 1954 yılında toplam 1 milyon rakamına ulaştı ve Batı Almanya’daki her üç arabadan biri Beetle oldu. Daha sonra 1958 yılında Elvis Presley, Batı Almanya’da askerlik yaptığı sırada bir Beetle satın almasıyla birlikte Beetle bir anda popüler oldu ve Volkswagen, Beetle’nin ABD’ye açılmasına karar verdi.
1959 yılında Volkswagen, Beetle’nin ABD’ye açılımı için yeni bir kampanya yapmaya karar verdi ve DDB(Doyle-Done-Bernbach) ajansı ile anlaştı. DDB’nin bu yeni kampanya için önünde büyük bir engel vardı o da Beetle’nin Adolf Hitler ile özdeşleşmesiydi. Hatta bunun için ajanstan George Lois şöyle demişti: “Yahudilere bir Nazi arabası satmak zorundayız.”. Fakat DDB’nin kreatif direktörü William Bernbach bir an önce çalışmaya başladı. Sanat yönetmeni Helmut Krone ve reklam yazarı Julian Koenig ile birlikte reklamcılıkta devrim niteliği taşıyan bir kampanyaya imza attılar: “Think small.”
“Think small.” kampanyası o zamana kadar olan diğer araba reklamlarının aksine çok sade ve yaratıcıydı. Amerikalıların yıllarca uğraştığı park sorunu, benzin tüketimi, araba hasarı gibi noktalara değiniyordu ve üstelik bunu esprili bir dille yapıyordu. Yeni reklamlar çok sevildi ve çok konuşuldu. Reklamcılıkta yaratıcılık ekolünü başlattı ve William Bernbach’ın tarihin en büyük reklamcılarından biri olmasına katkı sağladı. ABD’de satışlar arttı ve %25 oranında bir yükseliş gerçekleşti.
Beetle, 1963 yılında Herbie filmine konu oldu ve bu da popüleritesinin artmasını sağladı. Hippie akımının temsilcisi haline geldi ve özgürlüğün, barışın, sevginin sembolü oldu. Beetle artık bir arabadan ziyade bir ikondu ve bu da onun 2003 yılına kadar üretilmesini sağladı. 1938'den 2003 yılına kadar 21.5 milyon adet satıldı ve dünyanın en çok satılan arabası unvanına sahip oldu. Hakkında kitaplar yazıldı ve Mad Men gibi dizilere konu oldu. “Think small.” kampanyası ise Advertising Age ve bir çok reklam otoritesine göre dünyanın en iyi reklam kampanyası seçildi.
Yıllar önce Hitler’in kurduğu Volkswagen; bugün Audi, Porshce, Bentley, Bugatti, Lamborghini, Seat, Skoda gibi markaların sahibi. Volkswagen ayrıca hala özel yapım Beetle üretip satmaktadır. Bunun en sonuncusu da bu yıl satışa çıkacak olan #PinkBeetle’dir.
Yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim. Yazımı beğendiyseniz aşağıda yer alan kalp butonuna tıklayabilirsiniz.
Aşağıda yer alan adreslerden bana ulaşabilirsiniz:
Twitter: twitter.com/BrkGur
E-posta: burak@linople.com
