UX Designer Olmak İstiyorum, Ne Yapmalıyım?
Son zamanlarda “Kullanıcı Deneyimi” tasarımının fazlasıyla popüler olması gözlerin bu konudaki iş fırsatlarına da çevrilmesine neden oldu. Türkiye’de bu konuyu tamamen kapsayacak formal bir lisans/y.lisans eğitimi -şimdilik- bulunmuyor. Popülaritenin getirdiği insan kaynağı ihtiyacına cevap vermesi adına yakın alan/disiplinlerden eğitim almış kişiler kadar farklı disiplinlerdeki kişilerde de bu kariyer yoluna dahil olma isteğinin olduğunu gözlemliyoruz.
Bu noktada bir çok kişi sektöre dahil olmak için başlangıç noktası ve aksiyonları arar oldu. Aslında giderek daha fazla kişiden yukarıdaki soruyu duymaya başladık ve bu noktada yapılabilecekler konusunda yol haritası çizmenin faydalı olacağını düşündük.
Öncelikle başlıktaki soruyu sormanın veya “Ben UX alanına ilgi duyuyorum” cümlesini kurmanın çok kolay olduğunu ve muhattabınızın bu cümleyi onlarca/yüzlerce kişiden daha önce duyduğunu bilmenizde fayda var. UX kariyerinize adım atmadan ve yazıdaki aksiyon noktalarına geçmeden önceki son cümleler Elvis’den gelsin:
“A little less conversation, a little more action please”
26 Temmuz 2023 Güncellemesi: Interaction Design Foundation Video Eğitimler
Bu yazıdaki bir çok eğitim yönlendirmesinin sadece Userspots odaklı olması, aşağıdaki Jr. UX Designer haricindekilerde eğitim fiyatlarıyla ilgili gelen yorumları da dikkate alarak şu eğitim programına da bakmanızda fayda olduğunu düşünüyorum.
Interaction Design Foundation içinde onlarca İngilizce video eğitimin olduğu ciddi bir kaynak. Eğitimler için İngilizce bilmeniz gerekiyor ama artık yeni dönemde AI araçlarıyla ingilizce içerikleri Türkçeye çevirmek son derece kolay.
Bu linkle kayıt olduğunuzda 3 ay indirimli abone olabileceksiniz.
31 Mart 2020 Güncellemesi: Jr. UX Designer’ın Galaksi Rehberi
Tasarımcı olmak için gerekli becerilerle alakalı 5 farklı yolculuk ve her yolculuk için 3 konu ve 3 case’i içeren yeni bir sayfa yaptık. Buradaki case’leri yapıp hem portfolyonuzu zenginleştirebilir hem de doğru tarihler içindeyseniz Userspots ekibinden yorumlar alabilirsiniz.
1. Hangi Rolü İstediğinize Karar Verin
Aksiyona başlamadan önce aslında UX Designer adında bir pozisyonun çok genel bir tanımlama olduğunu ve UX takımının farklı rollerde ve yeteneklerdeki kişilerden oluştuğunu bilmekte fayda var. Bu nedenle ilk soruyu kendimize sormak gerekiyor: Hangi UX rolüne talip olmak istiyorum?
15 Şubat 2021 Güncellemesi:
Roller konusundaki kafa karışıklığını gidermek ve bu yolculuğa kişilerin nasıl başlayacakları konusunda yol göstermek için bir UX Kariyer Yolculuğu Video Eğitimi hazırladık.
11 saatlik video içerikle birlikte;
UX Kariyer yolculuğunda hangi roller var? Bu rollerde iş bulmam veya kendimi geliştirmem için neler yapmam gerekiyor? Yurt dışında tasarımcı olarak nasıl iş bulabilirim?
sorularının cevabını bulabileceksiniz.
Reklam kokan hareketleri bırakıp yazıya devam edelim.
Klasik bir UX takımındaki roller şu şekilde:
Proje Yöneticisi (PM)
Her UX ekibinin süreçlerden sorumlu ve UX metodlarına hakim bir proje yöneticisi var. PM, Sürece bütünsel bakıp, ekip ile müşteri arasında iletişim noktasında önemli bir rol oynuyor.
Çıktılar: Haftalık bilgilendirme sunumları,
Kullanılan Araçlar: Keynote, Powerpoint, Trello, Basecamp, Jira…
UX Researcher (UXR)
UXR soru sorar, dinler, empati kurar, veri parçacıklarını birleştirir ve ürünün mevcut/gelecek hedef kitlesinin motivasyonlarını, bariyerlerini ve ihtiyaçlarını anlar. Rakip analizi de yaparak sektörün odaklandığı noktaları çıkarır.
Çıktılar: Persona, Kullanıcı araştırma sunumu, Kullanılabilirlik testi sonuçları
Kullanılan Araçlar: Ses Kayıt Cihazı, Kamera, Kağıt, Keynote, Google Docs, Silverback, Morae
Information Architect (IA)
IA, bİlginin nasıl gruplandığı, arandığı ve isimlendirildiğinin anlaşılmasını sağlar. Üründe bulunacak fonksiyonların ve/veya içeriklerin listesini ve hiyerarşisini de belirler.
Çıktılar: Site Haritası, Bİlgi Mimarisi, İçerik Listesi
Kullanılan Araçlar: Excel, Google Docs, Optimal Sort, Treejack
Interaction Designer (IXD)
Arayüzdeki akışların ve arayüz elementlerin yerleşiminden sorumlu kişidir. Örneğin, bir e-ticaret sitesindeki sepet ekranında hiç ürün yokken, 2 ürün varken veya 15 ürün varken nasıl görüneceğini IXD belirler. Grinin tonlarında arayüzleri hazırlar, Bu neden burada? veya Bu akış doğru mu? sorusuyle muhattap olur.
Çıktılar: Wireframe, storyboard, prototip
Kullanılan Araçlar: Sketch, Moqups, UXPIN, Illustrator, InVision
UI Designer (UI)
IXD’nin tasarladığı akışların, ürünün kurumsal kimliği, renkleri ve tipografisiyle birlikte final tasarıma dönüştüren kişidir. Çıktısı genel olarak en fazla tartışılan ve subjektif yorumlarla değerlendirilen kişidir.
Çıktılar: PNG, PDF
Kullanılan Araçlar: Sketch, Photoshop
Takım rollerimiz bu şekilde. “UX Designer olmak istiyorum” cümlesini kuran kişilerin büyük kısmının Interaction Designer olmak istediklerini tahmin ettiğimizden sonraki adımlara bu rol için devam edeceğiz.
Tavsiye:
Yurt dışındaki UX şirketlerinin (IDEO, Frog, Huge, F-I vb.) web sayfalarından orada çalışan kişilerin Twitter, Medium, Dribbble, Behance gibi sitelerdeki paylaşımlarına bakarak roller hakkında kanlı canlı bilgilere sahip olabilirsiniz.
2. Online Eğitimlere Dahil Olun
Hem 1. adımdaki kararınızı onaylamak hem de bebek adımlarını atmak için yapabileceğiniz ilk şey ücretsiz online eğitimlere katılmak olmalı. Coursera’daki HCI eğitimi veya Udemy’den ücretsiz UX eğitimlerine dahil olabilirsiniz.
Unutmayın, İnternet Çince öğrenmek istiyorum diyen birisinin bunu 3 ayda gerçekleştirebilmesini sağlayacak kadar ücretsiz veya düşük ücretli kaynağa sahip.
Tavsiye:
Kendinize ufak bir yatırım yapmayı düşünüyorsanız da Trydesignlab’de 249 dolara 4 haftalık bir eğitim programına katılabilirsiniz. Benim de mentörleri arasında bulunduğum programda bir ürünün tasarım sürecinin tamamına hakim olup, her hafta yapılması gereken çıktıları bir saatlik Skype session’ı ile mentörünüze iletip yorumlar alabiliyorsunuz.
3. El Alışkanlığı Kazanın
Bebek adımlardan sonra konuşmaya geldi sıra. Bunun için yapabileceğiniz en iyi şey el alışkanlığı kazanmak. Bir wireframe çizme programını seçin, (Sketch, Moqups veya UXPIN öneririm) bu araçlarda olan veya bu araçlar için üretilen arayüz element kütüphaneleriyle Airbnb’nin (veya daha sık kullandığınız bir arayüzün) ana sayfasının wireframe’lerini tasarlamaya çalışın.
Bu işlemler hem araçlara hem de tasarım kararlarına hakimiyetinizi artıracaktır. Header, footer nedir, hamburger menü nerede kullanılır, altta yer alan navigasyona ne ad verilir, gibi konuları bu süreçte öğreneceksiniz. Etkileşim terminolojisine hakimiyet iş görüşmelerinde de masanın karşı tarafının görmek istediği konulardan biri.
Tavsiye:
Mobil’den başlamanız hem popülerlik, hem de hızlıca üretmenin verdiği hazzı görmek açısından önemli. Pttrns sitesi başlamak adına güzel bir kaynak.
Hemen yapabileceğiniz 3 adım:
1. Sketch’i indirin
2. Sketch App Sources gibi bir siteden wireframe kit’i bulun. Material Design kiti olabilir örneğin.
3. Google Maps’in mobil uygulamasını birebir tasarlayın. Dikkat edin, arayüzde gri tonları haricinde renk kullanmıyoruz.
4.Bol Bol Okuyun
IXD olarak hayata devam etmenin en büyük kabullerinden biri hiç bir zaman “Ben oldum” düşüncesine sahip olmamanız gerekliliğidir. İstediğiniz kadar deneyimli bir tasarımcı olun, yeni bir tasarım anlayışına bebek saflığında yaklaşmalı, onunla ilgili üretilen içerikleri tüketmelisiniz. Her tasarım kararınızı bir veriye dayandırmaya çalışmalı ve UXR tarafından test edilen bir tasarım kararınızın kullanıcılar tarafından anlaşılamayabileceğini kabul etmeniz gereklidir.
Bol bol okuma yapmanın size önemli bir artı getireceğinden hiç kuşku yok ama klasik bu alana yönelen bir çok kişide gördüğümüz hatalara da götürebiliyor bazen. Örneğin hamburger menünün başarısız olduğunu anlatan bir makale okuyup bundan sonrasında bütün kararlarınızda onun başarısız bir arayüz elementi olduğundan bahsetmemelisiniz. Bir tasarım sürecinde çalışan bir yapı diğerinde çalışmayabilir, bunun tersi de geçerli.
Tavsiye:
Mutlaka her gun Medium’daki UX makalelerini okuyun.
5. İlham Alın.
Sizden bir sosyal ağ tasarlamanız isteniyor veya size kendinize bir sosyal ağ tasarlama görevi verdiniz. Bu noktadan sonra ilham aramaya başlayın. Örneğin Foursqure tasarımına ve akışa bakıp etkileşim noktalarını belirledikten sonra bu ürünü yapan kişinin veya ekibin başka işlerine de bakın. (örneğin Swarm) bu iki ürün de ne benzer yapılmış, onları başarıya götüren şeyleri yakalayıp kendi tasarladığınız üründe kullanmaya çalışın
Tasarım bir problem çözme işi ama bu noktada amacımız problemi çözmek değil, soruyu bulmak için başkalarının deneyiminden yararlanmak.
Tavsiye:
Buradaki tavsiye başlığın kendisi. Bol bol ilham alın, kendinize iş çıkarın.
6.Etkinliklere Katılın
Bu alana dahil olmak istiyorsanız kariyer sitelerinde ilgili işlere başvuru yapıp beklemek gibi bir süreci asla denememelisiniz. Etkinliklere gitmek, başka tasarımcılarla tanışmak konuşmacılarla etkileşim içerisine girmeniz keşfedilmek için son derece önemli.
Tavsiye:
Eventbrite ve Meetups’dan UX etkinliklerini takip edin. Ayrıca sadece UX değil, pazarlama, growth hacking hatta kodlama etkinlikleri dahi size çok şey katacaktır.
7. Redesign Yapın
İlk adımları attık, artık kendimizi göstermenin zamanı. Bir çok tasarımcı için oldukça eğlenceli de bir iş olan Redesign denemeye başlıyoruz. “Ben yapsaydım bunu nasıl yapardım” diye düşünüp popüler bir ürünün arayüzlerini sıfırdan tasarlıyor ve paylaşıyoruz.
Tavsiye:
Popular olan ürünleri yeniden tasarlamaya çalışın. Yemeksepeti’nin restoran listeleme sayfası, Sahibinden emlak arama sayfası gibi sayfalar ile başlayabilir sonrasında tüm siteyi veya mobil uygulamayı tasarlayabilirsiniz. Lokal örneklerin yanında Airbnb, Facebook gibi firmalar için de bu çalışmaları yapabilirsiniz. Önceleri yaptığınız çalışmaları tanıdığınız tasarımcılara gönderip yorumlarını alabilirsiniz, sonrasında ise Behance ve Dribbble gibi platformlarda da işlerinizi yayınlayabilirsiniz.
8.Portfolyonuzu Oluşturun
Herhangi bir işe başvurduğunuzda sizden istenecek ilk şey portfolyonuzdur. Portfolyo hazırlarken tasarım yapıyormuş veya herhangi bir müşteriye tasarım sunumu yapıyormuşsunuz kadar dikkatli ve özenli olmak zorundasınız.
Ne yazık ki bir çok tasarım çalışanının portfolyosu temel tasarım kurallarını hiçe sayan noktaları barındırıyor. Userspots’a iş başvurusu olarak gelen ve içinde IXD işleri olmayan portfolyolarda tek bakılan nokta portfolyo’nun tasarımı oluyor. Bilgi yerleşimi, renk ve boşluk kullanımına bakarak kişinin tasarım anlayışı hakkında bilgi edinmiş oluyorsunuz.
Tavsiye:
Yaptığınız her işi portfolyonuza eklediğiniz gibi Dribbble ve Behance gibi sitelere de ekleyin.
Yakın zamanda Sıla Karagöl ile “UX Portfolyo” videosu çekip portfolyodan beklentilerimizi paylaştık:
“It Depends” video serisine ve Youtube kanalımıza abone olabilirsiniz.
Böyle bir blog yazısı da yazdık üzerine:
9.Staj Yapın
Malcolm Gladwell’in 10.000 saat kuralı şunu der: “Başarılı olmak istiyorsanız, o noktaya gelmek için en az 10 bin saat çalışmış ve pratik yapmış olmanız gerekiyor.”
İşte bu kural için bir şirket bulmalı ve orada staj yapmak için elinizden geleni yapmalısınız. Dünyada bugüne kadar bir çok alanda işleyen usta-çırak ilişkisi tasarım alanında da çalışıyor. Birlikte çalıştığınız tasarımcılardan olabildiğinde çok şey öğrenmeye çalışın, iş yapış şeklini ve çıktılarını sürekli takip edin, detaylı inceleyin.
Tavsiye:
Kariyerinizin ilk yıllarında asla size verilmiş herhangi bir işe olumsuz bakmayın. Yapacağınız en ufak bir iş bile size çok şey katacaktır. “Beni burada sömürüyorlar” düşüncesine kapılmayın, siz bulunduğunuz ortamdaki bilgi ve deneyimi sömürün.
10. (Ek Madde ) UX Kamp’a Katılın!
Her yıl yaz ve kış aylarında yaptığımız UX Kamp’lar sektöre giriş yapmak için iyi bir fırsat olabiliyor. Tarihleri ve detaylı bilgiyi aşağıdaki sayfadan alabilirsiniz:
2018 yaz kampı katılımcılarının kampta öğrenilen konuları paylaştığı “Medium” serisi de aşağıda:
11. (Ek Madde ) Türkiye’nin İlk UX Yüksek Lisansı: MIX
Reklam kokan hareketlere devam edelim. Kamp, yeni mezunlara veya 3. ve 4. sınıf öğrencilerine hitap ediyor. Kadir Has Üniversitesi ile birlikte organize ettiğimiz UX Yüksek Lisans programı ile de bu alanda kendinize önemli bir
Detaylı bilgi için http://mix.khas.edu.tr adresine bakabilirsiniz.
Sizin de eklemek istediğiniz kaynaklar/maddeler varsa yorum kısmından veya mustafa(at)userspots.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Başlamak için ayrıca sizi Userspots Kariyer sayfasına da alabiliriz :)
