Accessibility: Giriş

Accessibility ile herkesin uygulamanızı kullanabilmesini sağlayın!

Can Balkaya
TurkishKit
3 min readFeb 1, 2021

--

Dünya üzerinde birçok insan dijital uygulamalar sayesinde hayatlarını normal bir şekilde idame ettirebiliyor. Artık uygulamalar herkesin hayatında o kadar önemli bir yere sahip ki onlar olmadan hayatımızın nasıl olacağını düşünmek oldukça güç. Bu kadar önemli bir değerin bütün insanlar tarafından kullanılabiliyor olması tabii ki herkes için özellikle de uygulama geliştiricileri için çok önemlidir. Sonuçta uygulamalarınızda erişilebilirliğe verdiğiniz önem doğrultusunda daha çok insana ulaşabilirsiniz.

Bu makalede uygulamalarınız dezavantajlı bireyler dahil herkes için nasıl erişilebilir hale getirebileceğinizi öğreneceksiniz.

Neden Erişilebilirlik?

Dünyada bir milyardan fazla Apple ürünü kullanılıyor. Aynı zamanda dünyadaki insanların yedide biri engelli statüsünde. Bu şekilde düşünürsek Apple platformları için geliştirmiş olduğunuz bir uygulama 1 milyardan fazla cihazda kullanılma potansiyeline sahip ve bu potansiyelin yedide biri yani 140 milyonu engelli bireylere ait. Bu şekilde düşününce erişilebilir uygulama geliştirmenin gerçekten de ne kadar önemli olduğu anlaşılıyor.

Erişilebilir uygulamalar hem market alanınızı genişletir hem de bütün kullanıcılarınıza karşı aynı kalitede deneyim sunmanızı sağlar. Üstelik erişilebilir uygulamalar geliştirmek sanıldığının aksine hiç de zor değildir ve hatta bazı farklı alanlarda uygulamanızı geliştirirken (örneğin unit testing) size kolaylık sağlar.

Konu anlaşıldığına göre artık Accessibility ile hangi engellere karşı hangi teknolojileri kullanabileceğimize bakalım.

Görme

Görme bozuklukları arasında körlük, renk körlüğü, her türlü görme kaybı ve ekranı görmeyi rahatsız eden veya zorlaştıran zorluklar ve durumlar bulunur.

Görme engeli olan kullanıcılar için ekrandaki yazıların büyüklüğünün otomatik olarak değiştirilmesinden, cihazları sadece ses ile tamamen kontrol etmeyi sağlayan çeşitli teknoloji mevcuttur. Bu teknolojileri tanımaya VoiceOver ile başlayalım.

VoiceOver

VoiceOver görme alanındaki en önemli teknolojilerden biridir. Apple, görme engelli kullanıcılar için her platformda VoiceOver’ı sağlar ve rengi ters çevirme, daha büyük metin, yakınlaştırma ve büyüteç gibi ekran kolaylıklarını destekler.

Büyüteç

Büyüteç, gerçek bir büyüteç gibi cihazların gösterdikleri içerikleri büyütmeye yarar. Bu sayede küçük objeleri göremeyen kullanıcılar da ekranlarındaki her ayrıntıyı görebiliyorlar.

Seslendirilen İçerik

Ekranı Seslendir özelliği neredeyse tüm metinleri sesli olarak okuyabiliyor. Bu sayede kullanıcılar ekrana bakmak zorunda kalmadan uygulamanızı kullanabilir.

İşitme

Bir kişi sağır olabilir, kısmi işitme kaybı yaşayabilir veya belirli bir aralıktaki sesleri duymakta zorluk çekebilir.

İşitme engeli olan kullanıcılar için Apple cihazlarında kulaklık kolaylıkları ve ses tanıma gibi bazı özellikler sunar.

Ses Tanıma

Yangın alarmı veya kapı zili gibi spesifik seslere karşı sizi bilgilendiren bir özelliktir.

Kulaklık Kolaylıkları

Kulaklık Kolaylıkları özelliği ile yumuşak sesleri yükseltebiliyor ve belirli ses frekanslarını bireysel işitme ihtiyaçlarınıza göre ayarlayabilirsiniz.

Duyusal Uyarılar

Gelen aramalarda flaş ışığının yanıp sönmesini veya iPhone’unuzda arayan kişinin fotoğrafını göstermesini sağlayan özelliktir. Dikkatinizi çekmek isteyen uygulamalar için Mac’inizin ekranını yanıp sönecek şekilde de ayarlayabilirsiniz veya hareket halindeyken Apple Watch’unuzda “Taptic Engine”i etkinleştirerek bildirimleri bileğinizde hissedebilirsiniz.

Açıklamalı Alt Yazılar

Açıklamalı alt yazılar videolardaki diyalogların yanı sıra sözlü olmayan iletişimlerin de metne dönüştürülmesini sağlar.

Gürültü Uygulaması

Çevrenizdeki seslerin desibel cinsinden değerlerini takip ederek işitme sağlığınızı kötü etkileyebilecek ses düzeylerine karşı sizi bilgilendirir.

Mobilite

Kullandığınız cihazlarda mobilitenizi arttırarak aynı zamanda onlarla yaptığınız işlemleri daha erişilebilir hale getirebilirsiniz.

Arkaya Dokun

Arkaya Dokun özelliği sayesinde, iPhone’unuzun arkasına iki veya üç defa dokunarak ekran görüntüsü almak gibi birçok işlemi otomatik olarak yapılabilir.

AssistiveTouch

AssistiveTouch sayesinde bir uygulamada aksiyonlar almak için belirli hareketler sizin için uygun değilse bu hareketler yerine tamamen size özel bir dokunma hareketi oluşturup kullanılabiliyor.

Bilişsel

Öğrenme zorlukları, konuşma ve okuma güçlüğü, karmaşıklığı yönetme ve odaklanmayı içerir.

Bilişsel yükü azaltmak ve okuma yazma ve öğrenme güçlüğü çeken kişileri desteklemek için Apple, Seslendirilen İçerik, Safari Okuyucu ve Dikte gibi özellikler sunar.

Seslendirilen İçerik

Bir uygulamanın içerisinde yazılan yazıları istediğiniz gibi cihazlarınıza seslendirebilirsiniz.

Safari Okuyucu

Bu özellik sayesinde kullanıcılar Safari’de okudukları bir makaleyi ekstra hiçbir eleman olmadan okuyabilirler. Bu sayede kullanıcılar içeriklere çok daha iyi odaklanabilirler.

Dikte

Dikte ile klavyeye dokunmadan, sadece konuşarak yazı yazabilirsiniz.

Metin Tahmini

Metin Tahmini, konuştuğunuz kişiye ve daha önce söylediklerinize göre değişen sözcük önerileri sunar.

İleriki Accessibility yazılarımızda bu makalede anlatılan teknolojilerin bir uygulamada nasıl kullanılabileceğini anlatıyoruz. Keyifli okulamalar! 📚

Bizi daha yakından takip etmek istiyorsanız, sosyal medya hesaplarımıza aşağıdan ulaşabilirsiniz!

Twitter | Instagram | Facebook

--

--