Besine Bütünsel Bir Yaklaşım

Besine bütünsel bir şekilde yaklaşmayı teşvik eden Root-to-Fruit (Kökten Meyveye) ve Nose-to-Tail (Burundan Kuyruğa) nedir?

Rumeysa Yolcu
Yazı Rehberi
3 min readJul 2, 2023

--

Dünyada her yıl besinlerin yaklaşık üçte biri israf edilmektedir. Günümüzde sıkça karşılaştığımız besin israfı konusu küresel ölçekte çok konuşulan ve tüm dünyayı ilgilendiren önemli bir sorun haline gelmiştir. Besin israfı konusunda yazdığım diğer yazılarımı okumak için buraya tıklayabilirsiniz.

Toplumun hazırlaması hızlı ve kolay olan besinleri üretmeye ve tüketmeye odaklanması, mevcut besin israfının kısmen sorumlusudur. Daha bütünsel yöntemlere geri dönmek, besin israfını azaltmaya yardımcı olabilir.

Bugün besin israfını azaltmayı amaçlayan iki farklı yaklaşımdan bahsedeceğim.

Root-to-fruit (Kökten Meyveye)” Yaklaşımı

Birleşik Krallık’ın eko-şefi Tom Hunt bu terimi 2010’da ortaya atmıştır.

Louis Hansel @shotsoflouis on Unsplash

Meyve-sebzelere bir bütün olarak saygı duyarak ve onları bir bütün olarak ele alarak tüm bitkiden en iyi şekilde yararlanmakla ilgilidir.

Stok için genellikle atılan parçalar (kabuk, sap, dış yapraklar vb.), kullanılabilir.

  • Lezzetli bir et suyu veya bulyon oluşturmak için gereken çeşitliliği ve miktarı biriktirmek için sebzelerin normalde çöpe attığınız kısımlarını dondurabilirsiniz.
  • Brokoli, karnabahar, pazı ve kuşkonmaz sapları turşu haline getirilebilir.
  • Patates kabukları kızartılabilir.
  • İnce kıyılmış havuç üstleri, pesto tarzı bir sos haline getirilebilir, yiyeceklere çıtır olarak eklenebilir veya daha fazla lezzet derinliği vermek için et sularında ve çorbalarda kullanılabilir.

“Kökten meyveye”, bir sıfır atık felsefesi olarak başlamış, besin sürdürülebilirliğine bütüncül bir yaklaşım haline gelmiştir. Bu felsefe, besinimizin nereden geldiğini ve çiftlikten mutfağımıza kadar tedarik zinciri boyunca çevresel etkisini düşünmeye teşvik ediyor.

Nose-to-tail (Burundan Kuyruğa)” Yaklaşımı

“Nose to tail (burundan kuyruğa)” terimi, 1995 yılında şef Fergus Henderson tarafından ortaya atılmıştır.

https://www.doctorkiltz.com/nose-to-tail/

Kelimenin tam anlamıyla burundan kuyruğa kadar hayvanın her parçasının kullanıldığı, bir hayvanın yenilebilir hiçbir parçasının ziyan edilmemesini sağlayan bir pişirme yöntemidir.

“Burundan kuyruğa” felsefesi, yiyeceklerimizi tüketme şeklimizin çevreyi nasıl etkilediğini ele alır. Hiçbir şeyin boşa gitmesine izin vermeyen bu felsefe, o ürünü oluşturmak için harcanan tüm kaynakların (su, toprak, yem, karbon, vb.) değerli kılınmasını sağlar.

Bu felsefeyi, sonradan yaşamımıza uyarlamak alışık olmadığımız için zor gelebilir. Ancak minik adımlar atabiliriz:

  • Parça parça ilerleyin: Dil veya yanak gibi daha az bilinen kesimlerin kullanıldığı bir veya iki yemekle başlayın.
  • Profesyonellerden ipuçları alın: Çiftçilerle veya yerel kasaplarla tipik olarak bir yemeği nasıl hazırladıkları hakkında konuşun.
  • Eski favorilerin yanı sıra yeni tatlar sunun: Tanıdık bir parçanın yanında yeni bir parça sunun.

Şu anda hayvanın olağandışı kısımlarını yemek size bir adım fazla geliyorsa, sadece kesilen bir hayvanın mümkün olduğu kadar çok parçasını kullandıklarını kanıtlayabilen kasaplardan et aldığınızdan emin olarak bir fark yaratabilirsiniz.

Bu yaklaşımları yeni öğrendim ve sizlerle de paylaşmak istedim. Kökten meyveye yaklaşımı benim için uygulanabilir bir yöntem olsa da burundan kuyruğa yaklaşımı o kadar da bana göre değil. Et tüketimi konusunda aşırı titizim ve normal sakatat bile tüketemezken diğer kısımları tüketmek çok zor. Yine de denemek isterim ancak hayvanın diğer kısımlarının da kullanıldığı yerlerden alışveriş yapmak mantıklı bir seçenek.

Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz, yorumlarda benimle paylaşın!

Yazımı beğendiyseniz alkış atarak bana destek olabilirsiniz. (Maksimum 50'ye kadar alkış atılabildiğini biliyor muydunuz?)

Beni instagramda @dytrumeysayolcu hesabımdan takip edebilirsiniz.

Diğer içeriklerimi okumak isterseniz:

Editör: Maia Mia

--

--