[UX mevs] #02 Görsel Kullanımının Kullanıcı Deneyimine Etkisi

Çağdaş Yılmaz
Design@TurkNet
Published in
5 min readJun 29, 2023

#S01E02

Önsöz

Merhaba Ben Çağdaş ve burası TurkNet Design. UX Mevs’in ikinci bölümünde, daha kompleks bir konu olan ve doğru uygulanması tercihe bağlı olmaktan ziyade zaruri bir durum olan ve fakat iyi seçimler yapıldığında tasarladığın deneyime +22 değer puanı kazandıracak bir konuya değineceğim.

UX Mevs — #02 Görsel Kullanımının Kullanıcı Deneyimine Etkisi

Giriş: Görsel Kullanımına Dair

Doğru görsel seçimi ve kullanımı; tasarladığın uygulama, websitesi, ATM ekranı, sunum ya da iOT ürün hiç fark etmez, ziyaret edildiğinde görülen ilk şey olması hasebiyle çok önemlidir. Ve evet, bu yaşayan bir süreç olmalıdır. Sürekli ve dönemsel olarak kendini güncellemeli ve yenilemelidir.

Illustrator Omar Aqil creates interpretations (right) of Picasso’s paintings (left). Omar Aqil

Görsel Seçiminin Önemi

Görsel seçimi ve kullanımının tasarladığın deneyimin marka kimliği ve kişiliğini yansıtma gücünü hafife almamalısın. Ürün sahibinin markaya verdiği değer yaratacağınız görsel dünyayı direkt olarak etkiliyor.

Görsellerin Kullanıcı Yolculuğunda Rolü:

  • Kullanıcıların ilgisini çekmeyi amaçlar ve etkileşime teşvik eder.
  • Kullanıcıları yönlendirme ve dönüşüm süreçlerine yardımcı olur.
  • Marka güvenini yaratır ve sadakati pekiştirir.

Önemine dair uzun uzun konuşabiliriz ancak çok masalsı kalacağı için acele değil ama çabuk çabuk bir bakış açısıyla görsel seçimi yaparken dikkat etmemiz gerekenlere göz atalım istiyorum.

Eğer çalıştığınız marka size görsel bir dünya için zemin hazırlıyorsa çok şanslısınız. Ancak her zaman böyle olmaz. (ya da bir tercih olarak bu yükü siz sırtlanırsınız) Bir anda kendinizi dijital ürününüz için görsel ararken ya da yaratırken bulabilirsiniz. Aman dikkat! Ve eğer bu durumda kaldıysanız ister illüstrasyon kullanın ister fotoğraf, isterseniz de alternatif seçimler, dikkat etmeniz gereken birkaç konu var:

  • Seçimlerinizde tutarlı olun. Marka kimliği ile çatışan veya çakışan seçimlerden uzak durun. (hatırlatın aşağıda buna güzel bir örnek vereyim 🙃)
  • Sadece görsel seçmeyin, Görsel bir bütünlük yaratın. Ziyaretçiler yarattığınız görsel dünyayı, marka ile ilişkilendirebilsinler.
  • Ürününüzü stok foto ya da illüstrasyona boğmayın.
  • Özelleştirmeye özen gösterin. İster fotoğraf isterseniz illüstrasyon elinizdeki görsel varlıkları özelleştirerek markaya uygun hale getirmeye çalışın.
  • Çeşitlilik ve dışlama gibi konulara karşı duyarlı olun.
  • Sıkıcılıktan uzak durun. (Yeter Stock müşteri hizmetleri bayan, yeter! ✋)
Yeter! ✋
  • Stereotiplere meydan okuyan ve kapsayıcı görselleri kullanmayı ciddi ciddi düşünün.
  • Güncel olun! Baş döndürücü bir hızda olmasa bile dönemsel olarak görsellerinizi yenileyin.
  • Özel zaman dilimleri için özel çalışmalar yapabilirsiniz. Yılbaşlarında uygulama ikonunuzu yılbaşı konseptine çevirmek gibi.

Gelişme: Güzel Ülkemizde Pek Önemsenmez!

Türkiye’deki dijital ürünlerin görsel evrimi pek önemsenen bir konu değil. Elbette bu söylemimin dışında kalan pek çok örnek var ancak genel itibariyle ve özellikle kurumsal markaların (tüzel titanların) dijital ürünleri çoğunlukla yapıldığı gün gibi kalır, tutarlılık önemsenmez, kutunun dışına çıkılmaz ve cesur seçimler yapılmaz.

Şimdi birkaç örnek üzerinden yukarıda söylediğim konuları valide edelim. Kolay anlaşılabilirlik açısından da kendimize bir sektör ve iş kolu seçelim ve buradaki dijital çözümlere bakalım.

Böyle yazınca sanki interaktif bir şey yapacakmışız gibi görünse de hayır, burada herhangi bir demokratik durum yok. Ben çalıp ben oynayacağım. 🤓

Dijital Sigortacılık Ürünleri ve Görsellik

Gelin birlikte sigortacılık ürünleri üzerinden konuşalım. Özellikle Türkiye’de dijital sigortacılık her geçen sene daha çok gelişse de henüz dijital dönüşümünü tam anlamıyla tamamlayamamış ve regülatif anlamda çok fazla kamburu olan bir alan. Dolayısıyla bu regülatif kambur ürünlere de direkt olarak yansımakta.

Örneğin Türkiye’deki dijital sigortacılık ürünlerinde genel bir yaklaşım olarak “yaşlı” kullanımına izin verilmez. Denemesi bedava. 🫠 Muhtemelen defans yiyeceksiniz. (Alın bu bilgiyle ne yaparsanız yapın!)

Önce birkaç olumsuz örnek üzerinden gidelim. Hemen yukarıda yer alan ve dikkat edilmesi gereken maddeleri hatırlayalım.

Ürününüzü stok foto ya da illüstrasyona boğmayın.

Veya bir başka konu olan güncel kalmaya önem vermekle ilgili yine sigortacılık ürünleri üzerinden örnek vermek gerekirse;

Güncel olun! Baş döndürücü bir hızda olmasa bile dönemsel olarak görsellerinizi yenileyin.

Güncellenmediğini nerden biliyorsun derseniz: Yıllar önce ben seçtim bu görselleri. 🙃

Hep mi olumsuzluk? Hayır! Gelin şimdi de başka birkaç başarılı örneğe bakalım. Örneğin son zamanlarda hem servis hem de ürün tasarımını beğendiğim ürünlerden biri olan Juno’ya göz atalım.

Sıkıcılıktan uzak durun. | Stereotiplere meydan okuyan ve kapsayıcı görselleri kullanmayı ciddi ciddi düşünün.

Juno bu işe çok kafa yormuş ve günün sonunda sosyal medyaları da bu tutarlı yaklaşım özelinde bütün bir ürünün anlamlı parçası olarak çalışılıyor.

Sadece görsel seçmeyin, Görsel bir bütünlük yaratın. Ziyaretçiler yarattığınız görsel dünyayı marka ile ilişkilendirebilsinler.

Çok sevdiğim ve lokal olmayan örneklerden birisidir Oscar. Yıllar içerisinde görsel dünyası önce fotoğraf sonra ise kendine has diliyle illüstrasyona dönüştü. Hiçbir zaman kolaya kaçmadılar ve kendilerini sürekli güncellediler. Geldiği noktada, baktığınız anda Oscar’ın görsel bütünlüğü diyebileceğimiz bir ürün ortaya çıktı.

Özelleştirmeye özen gösterin. İster fotoğraf isterseniz illüstrasyon elinizdeki görsel varlıkları özelleştirerek markaya uygun hale getirmeye çalışın.

Sonuç: Hazır Olun! İyi Ürün Tasarımının Sırrını Veriyorum…

Yukarıdaki olumsuz başlığı altında verdiğim örnekler kimseyi gücendirmemeli. Özellikle kurumsal şirketlerin dijital ürünleri, startup’lar ya da bu konuya özellikle kafa yoran girişimler haricinde hantal yapılardır ve bu hata değil bir nebze de olsa yaklaşımla ilgilidir.

Yine de siz doğru bir ürün tasarımı için işin kolayına kaçmayın. En ince ayrıntısına kadar tüm görsel dünyayı kurgulayın ve elinizden geldiğince hayata geçirmeye çalışın. Unutmayın ürününüz içerisinde kullandığınız ikondan, fotoğrafa, illüstrasyondan yazınsal dile kadar her varlık bir bütünün önemli bir parçasıdır.

Bonus: One More Thing! Şaka Şaka, 🥸 birkaç tavsiye daha…

  • Yüksek çözünürlük ve hızlı yükleme süreleri gibi teknik faktörler kullanıcı deneyimini etkiler.
  • Mobil uyumluluk için görsel boyutlandırma ve sıkıştırma stratejileri geliştirmelisin.
  • Alternatif metinler, (alt metinlerin) erişilebilirlik ve SEO açısından önemlidir.
  • Ücret ödemekten çekinme. İllüstrasyon kabiliyetiniz ya da yetkinliğiniz olmayabilir. Bir ekibe sahip olmayabilirsiniz ama 2023'te size uygun bir görsel set satın alabilecek kadar bütçeniz neden olmasın.
  • İkon, illüstrasyon gibi elementleri .SVG ya da Lottie gibi güncel teknolojiler üzerinden handoff etmen çıktı kalitesini bir adım yukarı taşır.

--

--