Sağ Twix Sol Twix: OKR vs KPI

Bircan Özmen
TurkNet Technology
Published in
6 min readAug 16, 2023

Herkese selamlar, bu yazımızda iş dünyasında performans değerlendirmesi ve hedef belirleme yöntemleri denilince akla ilk gelen 2 kavram olan OKR ve KPI üzerine konuşacağız.

Akla ilk gelen kavramlar olmalarının yanı sıra aynı zamanda en çok karıştırılan kavramlar da diyebiliriz. Genelde OKR mı yoksa KPI mi tercih edilmeli sorusu sorulur. Gerçekten biri diğerinin alternatifi mi yoksa birbirlerinin tamamlayıcıları mı bunlara bakalım 🙂.

Okuduğum bir yazı bu iki kavram arasında karşılaştırma yapılmasının bir elma ile portakalın karşılaştırılması ile eşdeğer olduğunu savunuyordu. Aslında bu iki kavram arasında çakışmalar olsa da bu iki kavram gerçekten çok farklı.

İlk soru, bizler neden KPI veya OKR gibi performans değerlendirme sistemlerine sahip olmalıyız, bunlar olmadan olmuyor mu yani 🤔? KPI ve OKR’ ların kullanılıp kullanılmaması, işletmenin büyüklüğü, sektörü, iş yapısı, hedefleri ve yönetim tarzı gibi faktörlere bağlıdır. Eğer işletme hedeflerinizi net bir şekilde belirlemek, performansı izlemek ve ekiplerin stratejik hedeflere odaklanmasını sağlamak istiyorsanız, KPI ve OKR gibi araçlar oldukça faydalı olabilir.

Yani kısaca kullananın bir, kullanmayanın iki yüzü kara 🫠.

Görselin orijinal hali bir LinkedIn yazısından alınmıştır.

Bir işletmenin büyümesi için performans ölçümlemesi oldukça hayati bir öneme sahiptir. İşletme, mevcut ilerlemenin değerlendirilmesi ve gelecekteki adımların belirlenmesi için performansını izlemelidir.

Bununla birlikte, birçok performans göstergesi mevcut olması, bu süreci karmaşık hale getirebilir. O sebeple şirketinizin ihtiyaçlarına en uygun performans ölçüm araçlarını seçmek önemlidir. Hepsini seçmek zorunda değilsiniz size en çok yakışan şapkayı kullansanız yeterli, arada hava değişir veya kafanız büyürse (🤠) şapkayı değiştirmekte hiç sorun yok.

Neye göre KPI veya OKR seçelim hadi oraya gel demeyin, geliyorum zaten 🤒. Önce bir KPI nedir, OKR nedir onu anlayalım.

KPI Nedir?

KPI (Key Performance Indicator) yani “Anahtar Performans Göstergesi” olarak adlandırılan bu değerlendirme sistemi bir kuruluş, birey, program, proje, eylem için zaman içindeki performansı (mevcut durumunu veya geçmiş performansını) değerlendirmek için kullanılır.

Buradaki “anahtar” kelimesi odaklanmamız gereken en önemli (burası çokomelli 🍫) kısım diyebilirim. Yalnızca, gerçekten önemli olan metriklere odaklanmanız gerektiği anlamına gelir. Peki önemli olan neye göre seçilir derseniz eğer bu şirketin hedefleri doğrultusunda değişen bir durumdur.

KPI’ ların ölçülebilir olması oldukça önemlidir. Nicel değerler belirlemek, ölçtüğünüz konuya anlam katmanın ve performansı karşılaştırmanın daha basit olmasını sağlar aynı zamanda hedefe nokta atışı yapmanız da cabası 🎯. Bu arada nicelin yanı sıra nadir karşılaşsak da nitel ölçümler de mevcut. KPI’ larınız nicel olsa tadından yenmez dedik, ee birde yemeyip yanında yatmak istiyorsanız -eğer çok küçük bir şirketiniz yok ise- departmanlar bazında ayrı ayrı KPI’ lar belirlemek hayat kurtarıcı olabilir.

Haydi, KPI örnekleri üzerine konuşalım 👇🏻

  • Müşteri Memnuniyeti Skoru (CSAT): Her ay müşterilere anketler göndererek elde edilen memnuniyet oranını izlemek. (Hedef: Yüzde 90 ve üstü)
  • Gelir Büyümesi: Çeyreklik gelir artışını ölçmek. (Hedef: Her çeyrekte en az yüzde 10 büyüme)
  • Dönüşüm Oranı: Web sitesindeki ziyaretçilerin üye olma veya satın alma gibi hedef eylemleri gerçekleştirme yüzdesini izlemek. (Hedef: Yüzde 5 ve üstü)
  • Stok Düzeyi: Depoda bulunan ürün stok seviyelerini izlemek. (Hedef: Stok seviyesini optimumda tutmak)
  • Personel Devir Oranı: Belli bir dönemde işten ayrılan personel sayısının toplam personel sayısına oranı. (Hedef: Yüzde 15 ve altında)

OKR Nedir?

OKR (Objective Key Result), “Hedefler ve Anahtar Sonuçlar” anlamına gelir. Hedefler, bir kuruluşun ulaşmak istediği uzun vadeli sonuçlar iken, anahtar sonuçlar ise hedeflere ulaşmak için gereken kısa vadeli ölçümlerdir. OKR’ lar, bir kuruluşun stratejisini tanımlamak ve ilerlemeyi izlemek için kullanılır. OKR çerçevesi, sürekli, hızlı, dinamik büyüme döngüsüne dayanır.

Anahtar sonuçlar, hedef için net bir performans değerlendirmesi elde etmek için sayısal olarak derecelendirilir. OKR , Google ve Intel tarafından popüler hale getirildi, ancak aynı zamanda Amazon, LinkedIn, Spotify ve diğer son derece başarılı şirketler tarafından hedef yönetimi için kullanıldı.

Güzel ama İngiliççe (1) 🫠

Haydi, OKR örnekleri üzerine de konuşalım 👇🏻

  • Objective: Kullanıcı Tabanını Genişletmek
    Key Result 1: Yeni kullanıcı sayısını her ay yüzde 20 artırmak.
    Key Result 2: Ücretsiz deneme hesaplarından ücretli aboneliklere dönüşüm oranını yüzde 10 artırmak.
  • Objective: Ürün İyileştirmesi
    Key Result 1: Kullanıcı geri bildirimlerini değerlendirerek en az 3 önemli özellik eklemek.
    Key Result 2: Mevcut hataları ve sorunları yüzde 50 azaltmak.
  • Objective: Pazarlama Etkinliğini Artırmak
    Key Result 1: Sosyal medya takipçilerini yıl sonuna kadar yüzde 25 artırmak.
    Key Result 2: E-posta pazarlama kampanyalarının dönüşüm oranını yüzde 15 artırmak.

Nelere Dikkat Edelim ?

Bu kısım OKR vs KPI yazısından çevrilip önemli bulunan kısımlar eklenmiştir.

KPI:

  • KPI’larınızı minimumda tutun: İlerleme kaydedip kaydetmediğinizi belirlemenize gerçekten yardımcı olacak ölçümler olan hedef başına, bir ila iki KPI belirlemenizi öneririz.
  • KPI’ların erişilebilir ancak zorlayıcı olduğundan emin olun: Çalışanlarınızın motive edici ve esnemelerini sağlayan bir hedefe ihtiyacı vardır, ancak ulaşamayacakları kadar uzak olan bir hedef yalnızca insanları hayal kırıklığına uğratacaktır.
  • Açık olun: Her KPI’yı bir amaca bağlayarak ve bir hedefle karşılaştırarak (örneğin, sektör ortalaması, yıldan yıla büyüme vb.) anlam sağlayın.
  • KPI’ları sık sık gözden geçirin ve gerekirse güncelleyin: Bir KPI, performansın iyi bir göstergesi gibi görünmüyorsa veya bağlantılı hedef değiştiyse, onu ayarlamanız veya tamamen kullanımdan kaldırmanız gerekebilir.

OKR:

  • OKR’ lerin uygulanmasının daha kolay olması için birkaç belirli hedefle başlayın: Örneğin yalnızca kurumsal düzeydeki OKR’ lar ile başlayıp ardından deneyim kazandıkça ve katılım sağladıkça departmanlar (ve hatta bireyler) için düzeyler ekleyerek işi basit tutabilirsiniz.
  • Kısa vadeli düşünün: OKR döngüleri genel olarak aylık veya üç aylık olarak çalışır.
  • Yöneticilerin OKR’ larınızı desteklediğinden emin olun.

Sektör İki Tarafı da Denedi Peki Hangisini Seçti 🥱 ?

İkisini de Dene Tarafını Seç

Eee Biz Hangisini Seçelim Şimdi?

OKR’ lar ve KPI’ lar, birlikte harika bir match oluştururlar. KPI’ lar, işlerin nasıl gittiğini takip etmeye ve nelerin iyileştirilmeye veya geliştirilmeye ihtiyaç duyduğunu anlamaya yardımcı olurken, OKR’ lar bu sorunları çözmek, süreçleri daha iyi hale getirmek ve yeni fikirleri yönlendirmek için kullanılır. Bu yüzden, KPI’lar genellikle OKR’lerin nereye yönlendirmesi gerektiğini gösteren rehberler gibi işlev görür.

OKR, KPI’nın Yerini Tutabilir Mi?

NO 🤗.

KPI’lar, bir şirketin ne kadar iyi çalıştığını ve sağlıklı olup olmadığını anlamak için kullanılırken OKR’ lar, değişimi yönlendirmek ve ilerlemek için bir rehber görevi görürler. Fakat ilginç bir nokta şu ki, KPI’ lar üzerindeki gelişmeler OKR’ ların oluşturulmasında hızlandırıcı veya etkileyici bir rol oynar.

Bu yazımızda elma ile portakalı karşılaştırdık hangisi bizim için iyisi denemeden bilemeyiz ama beraber çok lezzetli olduğu aşikar.

Bu kadar uzun bir yazının sonuna geldiyseniz size iyi bir haberim var. OKR’ lar ve KPI’ lar mükemmel bir şekilde birlikte çalışıp mutlu mesut sonsuza dek yaşamışlar 👫.

Ekstra:

Bazen bazı kavramları anlamak için 5 yaşındaki bir çocuğun anlayabileceği ölçüde olaylara bakmak işleri daha da kolaylaştırır. ChatGPT’den bunu istedim ve sonuç 👑 .

5 Yaşında Gibi Hissedenler İçin Öykü Kitabı Önerisi 📌

--

--

Bircan Özmen
TurkNet Technology

Yazılım & ürün yönetimi, Agile metodolojileri üzerine teknik yazılar yazıyor 🖊️ çeşitli konularda ise kişisel deneyimlerimi açıkça paylaşıyorum 🙋‍♀️.