SWOT Analizi: Güçlü Yanlarınızı ve Zayıf Noktalarınızı Keşfedin

Bircan Özmen
4 min readNov 7, 2023

--

Herkese selamlar, bu yazımızda güçlü ve zayıf noktalarımızı analiz etmeye çalışırken kullandığımız metotlardan biri olan SWOT analizinden bahsedeceğiz.

SWOT analizi en genel tabiriyle ölçümlemek istediğiniz şey her ne ise bu yetkinlikleriniz, üzerinde çalıştığınız bir proje, ürün vs. fark etmeksizin analizler yapıp, çıkarımlarda bulunarak yol haritanızı çıkarmaya yardımcı olan etkili bir araçtır.

Üstte de dediğim gibi bu aracı yalnızca ürün veya proje noktasında değil kariyer hedefi belirleme, yetkinliklerinizi ölçümleme gibi noktalarda da kullanabilirsiniz. Fakat bu yazımızda teknoloji dünyasında bir ürün için SWOT analizi yaptığımızda süreç nasıl işler, bu aracı nasıl kullanırız konularını ağırlıklı olarak ele alarak ilerleyeceğim.

Nedir Bu SWOT, Neden İhtiyaç Duyarız, Kullanmak Zorunda Mıyız?

Öncelikle şunu bilmeliyiz iyi bir ürün yöneticisi, ürününün güçlü yanlarını en iyi şekilde kullanırken, zayıf noktalarını iyileştirmek için stratejiler geliştirmelidir. Bu noktada SWOT analizi, ürün yönetimindeki kararların alınmasına yardımcı olabilecek önemli bir araçtır.

Yani siz bu aracı kullanmasanız da olur, zorunluluk değil. Zaten ürün yönetim dünyasında kullanılan hiçbir framework için kullanma zorunluluğu yok. Fakat ürünü ileriye taşıyabilecek, daha geniş açıdan bakabilecek bir analiz yapmak istiyorsanız bu araçlar biçilmiş kaftan diyebiliriz.

Yolun başında olan bir ürün yöneticisi olarak şunu söyleyebilirim ki ürün yöneticisi olmak hiç zor değildir ama değer üreten iyi bir proje yöneticisi olmak çok zor. İşte bu noktada sizi farklı ve iyi kılan bence ürünün geliştirilmesi aşamasında kullandığınız stratejiler ve ilerlediğiniz yoldur. İşte bu framework’ler de başarıya giden yolda cebinizde bulundurmanız ve gerekli kapıları açmanızı sağlayabilecek önemli anahtarlardır.

Evet konudan çok sapmadan şu sorunun üzerine gidelim:

SWOT Analizi Nedir?

SWOT analizi, bir ürünün veya işletmenin içsel güçlü ve zayıf yönlerini ile dışsal fırsatlarını, tehditlerini değerlendirmek için kullanılan bir stratejik planlama aracıdır.

SWOT, Güçlü Yönler (Strengths), Zayıf Noktalar (Weaknesses), Fırsatlar (Opportunities), ve Tehditler (Threats) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır.

Ürün yöneticileri, SWOT analizini ürünlerini veya işletmelerini daha iyi anlamak ve stratejik kararlar almak için kullanabilirler. Analiz, güçlü yanlarına dayanarak fırsatları nasıl değerlendirebileceklerini ve zayıf noktalarını gidermek için hangi alanlara odaklanmaları gerektiğini belirlemelerine yardımcı olur.

SWOT Analizini En Verimli Şekilde Nasıl Yapabilirim?

Bu kısımda faydalandığım 2 kaynaktan alıntılar yaparak ilerleyeceğim.

  • Analizi Yapmak İçin Doğru İnsanları Bir Araya Getirin: Analizleri tek başınıza yapmak size zaman kazandıracaktır fakat doğru insanlar ile bir araya gelip yapacağınız beyin fırtınasındaki çıktılar çok daha verimli olacaktır.
  • Hedefinizi Belirleyin: Ürün mü, marka bilinirliği mi yoksa belli spesifik bir geliştirme üzerinde mi analizi yapacağınızı belirleyin.
  • Kaynakları Toplayın: Analize başlamadan önce, SWOT maddelerini sağlıklı bir şekilde analiz ederken somut verilerin elinizin altında olmasına özen gösterin.
  • SWOT Analizi Tablosu Oluşturun: Analizi düzenlemek için dört bölümlü bir SWOT analizi tablosu (matrisi) oluşturun.
  • Fikirlerinizi Dışarıda Bırakın: Burada amaç ekip üyeleri ile beyin fırtınası yaparken kendi fikirlerinize körü körüne bağlanıp diğer üyeleri duymazdan gelmemek, önyargıları geride bırakmak.
  • Beyin Fırtınası Sonucu Ortaya Çıkan Fikirleri Derleyin: Internal / External faktörler vb. bir araya getirin.
  • Fikileri Sıralayın: Ekibinizle beraber çıkan sonuçlar üzerine konuşup oylama yapabilir, fikirler üzerine tartışarak çoğunluğun belirlediği önem derecesine uyacak şekilde sıralayın.
  • Stratejiyi Geliştirin: Çıktılara göre ürün için gerekli olan stratejiyi oluşturmaya başlayın.
  • Stratejiyi İzleyin ve Değerlendirin: Sonuçları düzenli olarak izleyin ve değerlendirin.

Bu noktada şuna da değinmek isterim. Internal ve external olarak faktörleri değerlendirirken belli başlı dikkat etmemiz gereken noktalar bulunuyor.

Kaynak

Internal (iç) faktör sıralaması şirket içinde olup bitenleri strengths ve weaknesses kategorisinde sıralamanın en iyi yoludur. Internal faktörlere örnek olarak finansal kaynaklar, insan kaynakları, maddi, maddi olmayan varlıklar ve operasyonel verimlilikler verilebilir.

Internal faktörler için hangi soruları sorabiliriz?

  • (Strengths) Neyi iyi yapıyoruz?
  • (Strengths) En güçlü varlığımız nedir?
  • (Weaknesses) En zayıf, aleyhimize olan durumlar neler?
  • (Weaknesses) En düşük performansa sahip ürün gruplarımız hangileri?

External (dış) faktör sıralaması şirket dışında olup bitenleri opportunity ve threat kategorisinde sıralamanın en iyi yoludur. External faktörlere örnek olarak para politikaları, piyasa değişiklikleri ve tedarikçilere erişim, teknolojik gelişmeler gibi dış etkiler verilebilir.

External faktörler için hangi soruları sorabiliriz?

  • (Opportunity) Pazarda hangi trendler belirgin?
  • (Opportunity) Hangi demografik grupları hedeflemiyoruz?
  • (Threat) Kaç tane rakip var ve pazar payları nedir?
  • (Threat) Operasyonlarımıza veya ürünlerimize zarar verebilecek yeni düzenlemeler var mı?

SWOT Analizi Yaparken Her Madde İçin Sorulabilecek Örnek Sorular Nelerdir?

SWOT analizinde yer alan dört husus iki analitik adıma ayrılabilir. Öncelikle bir şirket kendi iç yeteneklerini değerlendirir, güçlü ve zayıf yönlerini belirler. Daha sonra şirket dışarıya bakar ve işini etkileyen dış faktörleri değerlendirir. Bu dış faktörler fırsatlar yaratabilir veya mevcut operasyonları tehdit edebilir.

Kaynak

Farklı bir örnek daha 📝

Kaynak

SWOT Analizi Türevleri Nelerdir?

SWOT analizi gibi işletme veya proje değerlendirmesi için kullanılan benzer araçlar ve yöntemler bulunmaktadır. İşte bunlardan bazıları:

  • PESTEL Analizi
  • Porter’ın Beş Güç Analizi
  • BCG Matrisi
  • GE-McKinsey Matrisi
  • SWOT+T Analizi
  • SOAR Analizi

Özetle;

  • Mevcut Durumu Anlamak,
  • Alternatif Stratejileri Değerlendirmek,
  • Riskleri ve Tehditleri Tanımlamak,
  • Karar Alma Süreçlerini Desteklemek,
  • İşbirliği Olanaklarını Belirlemek,
  • Kaynak Kullanımını Optimize Etmek,
  • Dahili ve Harici Faktörleri Dikkate Almak,
  • Uzun Vadeli Başarıyı Desteklemek,
  • İletişimi Geliştirmek

için SWOT analizini kullanabilirsiniz.

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere 🌵.

--

--

Bircan Özmen

Yazılım & ürün yönetimi, Agile metodolojileri üzerine teknik yazılar yazıyor 🖊️ çeşitli konularda ise kişisel deneyimlerimi açıkça paylaşıyorum 🙋‍♀️.