Tasarımcılar İçin Renk Teorisi
Renkler, renk çarkı, renk kodları ve renklerin duygusal etkisi.
Renkler tasarımın en temel konularından biridir. Bildiğimiz her marka, oluşturduğumuz her uygulama ve sevdiğimiz her ürün özenle seçilmiş bir renk kombinasyonu içerir. Markanızdaki renk seçimi, kartvizitinizde, web sitenizde veya antetli kağıdınızda şirketinizi temsil eden en önemli görsel unsurlardan biridir.
Doğru renk paletini seçmek, tasarım sürecindeki en önemli adımlardan biridir. Kullandığımız renkler tasarımın stilini ve duygu halini etkiler. Renkler duygularımızla güçlü bağlara sahiptir, bu yüzden onları sadece estetiğe göre seçmeyiz.
Logo, web tasarımı veya bir mobilyanın rengi insanlar üzerinde geniş bir etkiye sahiptir. Bu yüzden tasarımcılar renklerin en azından temel anlamlarını ve diğer renklerle en iyi şekilde nasıl kullanılacağını bilmelidir. Her zaman renklerinizi seçerken kullanıcıların tasarımınıza bakarken sahip olmasını istediğiniz duyguları, vermek istediğimiz mesajı ve stratejimizi düşünmeliyiz.
Renkler
Additive Primary Colors
Üç ana renk vardır. Bu renkler herhangi bir renk karışımına ihtiyaç duyulmadan doğada bulunan ışık pigmentleriyle oluşan renklerdir. Bunlar mavi, sarı ve kırmızıdır.
Subtractive Primary Colors
Birincil renklerin karışımlarının bir kombinasyonudur. Yani kırmızı ve sarıdan turuncu, sarı ve maviden yeşil, Mavi ve kırmızının karışımından mor ortaya çıkar
Tertiary Colors
Bu renkler birincil renkler ve ikincil renklerin karışımıyla oluşan renk grubudur.
Hue
Hue, renklerin bütün oranını ifade eder. Rengin ismini belirleyen değerdir. Açık veya koyu renk elde etmek için Hue’nün değerini değiştirmeniz gerekir.
Tint
Bir renk tonuna beyaz eklediğinizde elde ettiğiniz renk tonlarına denir. Bu renk tonları genellikle pastel olarak adlandırılır. Daha yumuşak ve daha açık renkler edersiniz.
Shade (Gölge)
Renk çemberinin iç çekirdeği gölgedir. Herhangi bir renk tonuna (hue) siyah ekleyerek elde ederiz.
Saturation
Doygunluk oluşturmak için birincil ton rengine hem siyah hem de beyaz eklenmiş ton rengidir.
Renk Çarkı Kombinasyonları
Tasarımınız için kullanacağınız renk seçimlerinizden oluşan kataloğa denir. Bir renk paleti, tasarım sisteminizin veya stil kılavuzunuzun ilk adımlarındandır. Renk paletlerini projenizde oynayacakları role göre düzenlemeniz gerekir.
Şimdi paletteki renkleri seçmemize yardımcı olan renk çarkındaki bazı kombinasyon seçeneklerini inceleyelim.
Analogous
Bir ana rengi doğrudan yanındaki iki renk ile eşleştirerek oluşturulur. Benzer bir renk şeması seçerken yeterli kontrastı oluşturduğunuzdan emin olun.
Daha yumuşak kullanıcı arayüzleri için tercih edilebilir. Gözü yormayan daha çekici bir tasarım yaratır. Bu tür renk paletleri tasarım içindeki tutarlılığı ortaya çıkarır.
Complementary
Renk çarkında doğrudan birbirinin karşısında bulunan iki tamamlayıcı renk kullanılarak oluşturulur.
Complementary renkler yüksek kontrast sağlar. Dikkat çekmek için doğru kombinasyon seçimi olsa da arayüzünüzün arka planı için uygun değildir. Bunun yerine seçimdir. Kullanıcıyı uyarıcı bir sayfa oluşturmak için bu kombinasyondan yararlanabilirsiniz. Bunun yerine uygulamanızdaki simgeler için kullanabilirsiniz. Ayrıca yüksek kontrastından dolayı tasarımınıza canlı bir görünüm katacaktır.
Split-Complementary
Complementary kombinasyonunun ekstra renkle olan hali diyebiliriz. Seçtiğiniz ana rengi tamamlaması için tam karşısından iki “analogous” renk seçersiniz ve kombinasyonunuz tamamlanır. İlk seçtiğiniz rengi ana renginiz olmasına dikkat edin.
Triadic
Renk çarkı etrafından eşit aralıklı üç renk seçilerek oluşturulur. Çark üzerinde eşkenar üçgenle oluşturulan dengeli ve yüksek kontrastlı renk kombinasyonudur. Bu paleti kullanırken, ana renginizi üçgenin ucu olarak ayarlamaya çalışın, diğer ikis renk tamamlayıcıdır.
Rectangular Tetradic
Rectangular Tetradic kombinasyonunda iki tamamlayıcı çift halinde seçilmiş dört renk kullanılır. Bu seçimi yaparken sıcak ve soğu renklerden seçmeye ve bu renkleri dengelemeye dikkat edin.
Renk Kodları
Renk kodlarını tüm tasarımcıların bilmesi çok önemlidir. Broşür, kartvizit, antetli kağıt, dijital pazarlama, websitesi veya mobil uygulamala için tasarım yapıyor olabilirsiniz. Bu çalışmalarınız hepsinde bilmeniz ve dikkat etmeniz gereken bazı noktalar vardır.
Hex
Rengi temsil eden 16 tabanlı sayı sistemidir. 16 tabanlı sayı sistemi denilmesinin nedeni 16 tane sembolden oluşmasıdır. Sembollerden 10 tanesi rakamlarla (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9), geri kalan 6 tanesi harflerle (A, B, C, D, E, F) temsil edilir. Onaltılık değerler kullanarak renk belirtmenin bir yoludur. Kod bir “#” ile başlar ve arkasından altı onaltılık değer veya üç onaltılık değer çifti gelir. İlk 2 karakter kırmızının değerini (KK), sonraki 2 karakter yeşilin değerini(BB) ve son 2 basamak ise mavi değerini (MM) temsil eder. Tüm renklerin değerleri 000000 (siyah) ile FFFFFF (beyaz) arasında değişmektedir.
RGB
Kırmızı, yeşil ve mavi, RGB‘yi oluşturan renklerdir. Bu renk kodu tasarımcılar ve geliştiriciler arasında en popüler renk kodudur. Kırmızı, yeşil ve mavi değerleri 0 ila 255 arasında değişir ve farklı yoğunluklarda milyonlarca renk oluşturur. Tasarımcılar, üç kaynak renkten herhangi birini değiştirerek doygunluk, canlılık ve gölgeleme gibi unsurları kontrol edebilir.
jpg, psd, png, gif RGB için uygun dosya biçimleridir.
tiff, eps, pdf ve bmp’den kullanmamanız gerekir. Bu formatlar çoğu yazılımla uyumlu değildir ve boyut açısından büyüktürler.
CMYK
CMYK matbaacılıkta kullanılan renk modelidir. CMYK, 4 rengi ifade eder. C:Cyan, M:Magenta, Y:Yellow ve K:Black (Key) renginin kısaltmasıdır. K ifadesindeki neden B değil de K harfinin kullanılmasının sebebi siyah renk baskıda anahtar renktir. O yüzden “Key” ifadesi kullanılmıştır. Ekranda görüntülenmeyecek, fiziksel olarak ortaya çıkacak herhangi bir proje tasarımı için CMYK kullanmalısınız. Baskıda tüm renklerin oluşma mantığı ana renklerin birbiri ile karıştırılması esasına dayanır. Bu nedenle ortaya çıkacak baskı ürünlerinin renklerini net görmek için tasarımlarınızda CMYK renkleri kullanılarak yapılması gerekir.
Projelerinizde kartvizit, reklam panosu, afiş, el ilanı, araç kaplama, broşür, tişört, promosyon ürün, restoran menüsü vb. ürünlere tasarım yapıyorsanız CMYK çalışmanız gerekir.
pdf, ai, eps, CMYK için uygun dosya biçimleridir.
RGBA
RGBA, ek bir alfa ölçeği kullanarak rengin opaklığını tanımlamak için kullanılır. Sayısal olarak 0 ila 255 arasında değişen kırmızı, yeşil ve mavinin aksine, Alfa %0 ila 100 arasındadır. Kısacası dördüncü bir alfa kanalı ile desteklenen üç kanallı RGB renk modelidir. Arayüz tasarımlarınızda renk hiyerarşisi oluşturmak için kullanabilirsiniz.
HSB
Hue, Saturation ve Lightness anlamına gelir. Değer olarak renk tonu, renk tekerleğindeki bir derecedir. Doygunluk ve hafiflik %0 ila % 100 arasında ölçülür.
Grayscale
Grayscale, grinin farklı tek renkli tonlarından oluşan siyah ve beyaz bir renk modelidir. Kullanıcı arayüzünüzde devre dışı bırakılan öğeleri tanımlamak için kullanılır.
Renklerin Duygusal Etkisi
Renkler, insan davranışını etkilemede büyük rol oynar. Dolayısıyla, markanızın rengini veya ürününüzdeki daha işlevsel renkleri seçmek söz konusu olduğunda, renklerin farklı duygusal bağlantılarına dikkat edin.
Renkler, sıcak renkler (kırmızılar, portakallar ve sarılar), soğuk renkler (maviler ve morlar) ve nötr renkler (siyah, beyaz, gri) olmak üzere 3'e ayrılır. Sıcak renkler daha uyarıcıdır, soğuk renkler ise sakinleştiricidir. Tabii ki, her bir renk kendi benzersiz sinyallerini ve özelliklerini içerir.
Mavi
Soğuk renklerden ilki dijital ürünler arasında popüler bir renktir. Facebook, Twitter, Dropbox, LinkedIn, Skype, Vimeo gibi firmalar markaları ve arayüzleri için mavi tonlarını kullanıyor. Mavi, sadakat, güven ve sakinlikle bağlantılıdır. Genellikle finans, bankacılık, sağlık ve sosyal medya sektörlerinde kullanılır.
İstatistiksel olarak mavi, dünya çapında hem erkekler hem de kadınlar tarafından en çok sevilen renktir. Bu da birçok şirketin markaları için neden mavi tonları tercih ettiğini açıklayabilir.
Yeşil
Yeşil, insan gözünün en hassas olduğu renktir. Diğer tüm renklerden en fazla yeşil tonlarını ayırt edebiliriz. Carlsberg, Starbucks, XBOX, Greenpeace, Evernote, Spotify, Android gibi firmaların rengidir. Sağlık, doğa ve rahatlamayla ilişkilendirilebilir. Ayrıca uyum, istikrar, büyüme, güven ve enerji gibi duyguları iletebilir. Bankacılık, sağlık, fitness, doğa ve gıda alanlarında yeşil yaygındır. Ekolojiyle olan bağından dolayı günümüzde şirketler pazarlama stratejilerinde yeşile sıkça yer vermeye başladılar.
Kırmızı
Kırmızı diğer tonlardan daha fazla adrenalin üretir. Dikkat çeken, uyarıcı bir renktir. KFC, RedBull, Netflix, CocaCola, Youtube gibi markaların rengidir. Tutku, güç, sevgi gibi pozitif duyguları harekete geçirdiği gibi tehlike, adrenalin, uyarı gibi negatif duyguları da harekete geçirebilir. Açıkçası benim kullanmaktan özellikle kaçındığım hatta en sevmediğim renk diyebilirim. Kırmızı en çok gıda, araba ve telekomünikasyon sektörlerinde yaygın olarak kullanılır.
Sarı
Sarı, güneş ve sıcaklıkla ilişkilendirildiğinden insanda olumlu duygular uyandırır. MailChimp, Kodak, McDonalds, Ikea, Snapchat gibi markaların rengidir. Hevesli, mutlu, iyimser ve eğlencelidir. Sarı gıda, reklam ve sanat gibi endüstrilerde popülerdir.
Turuncu
Tıpkı sarı gibi enerjik ve pozitif bir renk tonudur. Harley-Davidson, Nike, Nickelodeon, Amazon, McDonalds gibi markaların rengidir. Gençlik, enerji, yaratıcılık ve aktivite ile ilişkilidir. Gıda, telekomünikasyon ve çocuklar için olan endüstrilerde tercih edilir.
Pembe
Pembe, annelik, masumiyet, gençlik, romantizm ve nezaket ile ilişkilidir. Kadınları hedefleyen ürün ve hizmetler için markalar genellikle pembeyi kullanır. LG, Barbie, AirBnb, Victoria’s Secret marklarının rengidir. Kozmetik endüstrisi, moda, kadın sağlığı, vakıflar ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar arasında popüler bir renktir.
Mor
Mor, teknoloji sektöründe sıklıkla görmeye başladığımız bir renktir. Premier Lig, Twitch, FedEx, Yamaha, Yahoo, Milka gibi markaların rengidir. Lüks, güç ve servet anlamına gelir. Finans, bankacılık ve gıda sektörlerinde kullanılır.
Siyah
Siyah ve gri tonları ciddi, resmi ve duygusal olarak nötr renklerdir. Zerafet, minimalizm, profesyonellik ve lüks ile ilişkilendirilirler. Fazla kullanıldığında oldukça iç karartıcı olabilirler. Siyah, tüm renklerin en güçlüsüdür, tek başına bunu hissettirebilir. Bunun dışında etrafındaki renkleri desteklemede uygun bir renktir.
Gri
Formalite, gelişmişlik ve nötrlüğü temsil eder. Siyah ve beyaz arasındaki aracı rolüyle tarafsızlık izlenimi verir.
Beyaz
Beyaz, temizlik, saflık, erdem, sağlık, ve pozitiflik ile ilişkilidir. Sadeliği ve parlaklığı nedeniyle, yüksek kontrast oluşturmak için idealdir.Aynı zamanda minimalizmin rengidir.Beyaz aynı zamanda mükemmellik rengi olarak kabul edilir.
Renk Seçimleriniz Markanızın Duygusunu Belirler
Tasarım dünyasında seçilen renkler, oluşturulan renk kombinasyonları markanın doğasını yansıtır ve kullanıcı veya tüketici tarafında yaratılan marka algısını güçlendirmeye yardımcı olur. Nike ile özdeşleşmiş bir turuncu, Turkcell ile özdeşleşmiş bir sarı veya Starbucks ile özdeşleşmiş bir yeşil tonu vardır. Tüm bu örnekler aslında; tasarımın temelini oluşturan renk teorisinin bir marka için uzun vadede önemini her geçen gün artıran bir uygulama olduğunu gösteriyor. Marka; sahip olduğu vizyon, misyon, enerji veya tüketiciye vermek istediği mesajdan uzak bir renk seçimi ile kullanıcı tarafındaki algıyı tamamen değiştirebilir. O nedenle markayı özümseyerek onun doğasını dışarı aktaracak bir renk teorisi uygulamak markanın önündeki upuzun markalaşma sürecine fayda sağlayacaktır.
Bonus: Renk Araçları
Bir renk paleti bulmak veya kendi paletinizi oluşturmak için kullanabileceğiniz bazı araçlar var. Ben de sıklıkla başvurduğum ve bildiğim araçları paylaşmak istiyorum.
Bana ulaşmak isterseniz:
Diğer yazılarım için:
