16 days of Activism Against Gender Based Violence

16 Ditët e Aktivizmit kundër Dhunës me Bazë Gjinore

10 dhjetori shënon fundin e 16 Ditëve të Aktivizmit kundër Dhunës me Bazë Gjinore. Për të nderuar këtë fushatë të rëndësishme, ne mblodhëm letra nga të mbijetuar dhe aktivistë të dhunës me bazë gjinore. Historitë dhe fjalët e tyre duhet t’i lexojmë të gjithë ne, jo vetëm për 16 ditë, por çdo ditë të çdo viti.

December 10th marks the end of the 16 days of Activism Against Gender Based Violence. To honor this important campaign, we collected letters from gender based violence survivors and activists. Theirs are the stories and the words every one of us should read and remember not for only 16 days, but every day of every year.

Unë dua vetëm tu them të gjithëve, jo vetëm grave e vajzave por të gjithëve atyre që ndjejnë se dhunohen: të flasin! Ta ndajnë me këdo që munden vuajtjen e shqetësimin e tyre. Nga jeta e eksperienca ime them se ky do jetë hapi i parë i tyre drejt një jete siç ata vetë e duan apo mund ta kenë dashur, e nuk kanë arritur dot ta jetojnë — drejt një jete me mundësi, sado të pakta të jenë ato, drejt një jete me zgjedhje e vendime të bëra e te marra nga ata vetë dhe jo nga ata që e mendojnë veten pronarë të tyre.( E mbijetuar)

I only want to tell everyone, not only women and girls but also to those that are being abused: To Speak and share with everyone that they can their pain and worries. From my life and experience I think that this will be their first step toward the life they want or wanted and were not able to live — toward a life with possibilities, even though a few in numbers, toward a life with possibilities and decisions made or taken from them themselves and not from those who think that owe them. (Survivor)

Ndër vite, gjatë punës time kam kuptuar se dhuna i prek e i lëndon të gjithë, jo vetëm ata që janë të përfshirë në të. Prandaj, kam bindjen se të gjithë duhet të reagojnë e të luftojnë kundër dhunës në familje, në shkolla, në lagje, e në gjithe shoqërinë, kudo ku mundemi. Mund të fillojmë me ata që kemi pranë, me një buzëqeshje mbase, një falenderim, një ndihmë për tjetrin apo edhe qoftë empati — të përpiqemi të kuptojmë e duam njëri — tjetrin! (Aktiviste e shoqërise civile)

Through the years of my work experience I have understood that violence touches and hurts everyone, not only the ones affected therefore I have the strong belief that all have to react and fight against violence at home, schools, neighborhoods, society and everywhere where we can. We can start with the ones close to us, maybe with a smile, a thank you, help or even empathy- let’s try to understand and love each other! (Civil society activist)

Nuk kanë qenë të pakta rastet kur gjatë punës time të përditshme jam ndjerë e pafuqishme, e dekurajuar, e zhgënjyer për shkak se ligji nuk ka funksionuar, shteti më është dukur indiferent, burimet kanë munguar, njerëzit e shoqëria nuk kanë reaguar, e plot arsye të tjera të ngjashme. Megjithatë nuk kam pranuar e nuk do pranoj kurrë që unë apo njerëz si ne që punojnë e ndeshen çdo ditë me dhunën të heqim dorë e të pranojmë që dorëzohemi. Do ta vazhdoj punën e luftën e përditshme për barazinë mes njerëzish të barabartë e po të jemi shumë e të gjithë së bashku, jam e bindur që do ia dalim! (Aktiviste e shoqërise civile).

There have been a lot of cases that during my daily work I have felt weak, discouraged, disappointed because of the law that did not function, the state had seem indifferent to me, lack of sources, passive society and a lot of other similar reasons. Even though I have never and will never accept the fact that I or people like us that work or face every day with violence to give up and accept surrender. I will continue my job and the daily fight for equality among people and in case we are bigger in number I am sure that we can make it! (Civil society activist)

Të dashura vajza! Nëse që në fazat e para të marrëdhënies suaj dashurore, djali që ju ka rrëmbyer zemrën nuk respekton dëshirat dhe ëndrrat e tua, nëse të ofendon herë pas herë me fjalë apo gjeste fyese, nëse ka shpërthime zemërimi të menjëhershme dhe më pas të bën ty të ndjehesh fajtore, nëse tenton të kontrollojë ku shkon dhe miqtë që takon, nëse ai shfaq xhelozi të tepruar dhe ndjehesh nën presion psikologjik….MOS NGURRO!!! Largohu nga kjo marrëdhënie që me shumë gjasa do kthehet në një marrëdhënie të dhunshme në të ardhmen!! Kjo nuk është dashuri, kjo nuk është mënyra se si duhet të të trajtojë njeriu që të do!!! Ke në dorë fatin e jetës tënde, jetoje ashtu siç e ke ëndërruar, respektoje dhe duaje veten më shumë se çdo gjë tjetër! (Aktiviste e shoqërise civile)

Dear girls, in case that in the very beginning of your love relationships, the boy that you love does not respect your wishes and your dreams, offends you time after time with words and actions, has bursts of anger and makes you feel guilty, controls where you go and whom you meet, shows excessive jealousy and you feel under psychological pressure…. Do Not Hesitate!!! Run away from this relationship that has a lot of chances to turn into a violent one in the future! This is not Love; this is not the way you should be treated by the one you love. You have in your hands the future of your life, live it as you have dreamt it to be, respect and love yourself more than everything else. (Civil society activist)

Në jetë ndesh pothuaj përditë njerëz që përpiqen të frenojnë e bllokojnë rrugën tënde. Por unë jam grua, qëndroj në këmbë, edhe pse nuk jam shumë e sigurtë për mundësite e mia. Por kam shumë besim në forcën time, në kurajon time, e mbi të gjitha në vetëdijen se kur një grua qëndron në këmbë, në njëfarë mënyre qëndron për të gjitha gratë! ( E mbijetuar)

In life you come across to people who try to refrain and block your way. But I am a woman; I stand up even though I am not sure of my possibilities. I trust my strength, courage and the fact that when a woman stands up, in a certain way she does it for every woman. (Survivor)

Unë isha shumë e vogël. Ai ishte njerku im. Ai kishte mustaqe. Unë kujtoj që njëherë ai donte të më qëllonte me rrip, unë u ula në shtrat dhe prisja e frikësuar. Nëna ime i tha diçka, unë nuk e di se çfarë ajo i tha dhe ai nuk më qëlloi. Një natë unë dëgjova shumë klithma. Ai ishte i pirë. Unë besoj se ai po kërcënonte nënën time që ta fuste në tualet. Unë po përpiqesha të mendoja se si ai mund ta bënte këtë gjë sepse mu duk diçka pa kuptim. Ajo erdhi disa herë tek unë që të më kontrollonte dhe të më siguronte se gjithcka ishte në rregull, por unë e dija që nuk ishte. Ishte errët dhe unë nuk mund ta shikoja atë. Ai erdhi të fliste me mua dhe unë i kërkova të mos e lëndonte nënën time. Pasuan më shumë klithma. Gjëja tjetër që kujtoj ishte që bashkë me nënën udhëtuam me makinë në errësirë dhe që kaluam natën në shtëpinë e një shoqes së mamit, në divanin e saj. Ditën e nesërme ai erdhi tek dera i veshur me kostumin që kish veshur gjatë martesës së tyre dhe i solli lule, ato e larguan. Unë nuk e pashë më kurrë atë. Unë e dija që nëna ime më donte mua dhe po më mbronte mua. Unë nuk mendoj se e kuptova që ajo po mbronte veten e saj gjithashtu, unë nuk e kuptova, unë nuk mendoj se unë doja që ta kuptoja. Ne filluam nga e para dhe nuk e kthyem më asnjëherë kokën pas. Nga ai moment e deri më tani unë nuk i besoj meshkujve me mustaqe.

I was very young. He was my step-father. He had a mustache. I remember one time he wanted to hit me with a belt, I sat on my bed waiting and scared. My mother said something to him, I don’t know what she said and he did not hit me. One night I heard so much screaming. He was drunk. I think he was threatening to “flush my mother down the toilet. I was trying to figure out if he really could do that to her because it didn’t make sense to me. She came in to check on me a few times to assure me everything was ok, but I knew it wasn’t. It was dark and I could not see her. He came in to talk to me and I asked him not to hurt my mother. There was more screaming. The next thing I remember was riding in a car in the dark and spending the night at my mother’s friend’s house on her couch. The next day he came to the door wearing the suit he wore for their wedding and brought flowers, they sent him away. I never saw him again. I knew my mother loved me and was protecting me. I don’t think I realized she was protecting herself too, I did not understand, I don’t think I wanted to. We started over and never looked back. The rest of my life, and today, I do not trust men with mustaches.

Askush nuk duhet të jetojë me frikë apo të mos ketë siguri për jetën. E megjithatë shumë gra nuk kanë ku t’i drejtojnë sytë për të ardhmen e tyre. Duke patur dy martesa të tilla të cilave munda t’u mbijetoj, dhe për shkak se unë e gjeta një mënyrë për t’i shpëtuar dhimbjes, frikës dhe mjerimit, do t’ju sugjeroja disa këshilla. Ka dy forma abuzimi, fizik dhe emocional. Disa gra i vuajnë të dyja.

Fillimisht, një ndryshim në mentalitetin tuaj duhe të ndodhë, gjë që do të kërkojë kohë, përpjekje dhe praktikë. Ballafaqimi me udhëtimin e fitimit të lirisë nga trajtimi abuziv me gjasa do të kërkojë forcë ekstreme dhe vendosmërinë për të rifituar respektin dhe dashurinë për vetveten. Nëse ka fëmijë të përfshirë, është edhe më jetësore që ju dhe ata të hiqni barrën e një shtëpie të palumtur. Ju meritoni trajtim më të mirë si person, si grua dhe si nënë. Ndryshimi i sjelljes së abuzuesit nuk ka të ngjarë pasi kjo sjellje është ngulitur tek ata kohë para se ju të përfshiheshit. Është e trishtë, që shumica e grave të abuzuar nuk janë paralajmëruar kurrë se jeta e tyre do të përfundonte kështu.

Pasi të keni punuar për të ndryshuar mendësinë tuaj, do të keni forcën dhe vendosmërinë për të cilën keni nevojë që të ndryshoni stilin tuaj të jetës. Pas kësaj duhet të përcaktoni se cilit të afërm apo miku mund t’i besoni qëllimet tuaja dhe pse. Ju dhe fëmijët tuaj meritoni dhe keni nevojë për një jetë më të mire, pa abuzim emocional dhe fizik. Ju duhet të zgjidhni dikë të cilit të mund t’i besoni se do të kuptojë se si ndjeheni dhe do të mbështesë përpjekjet tuaja me ndihmën e tyre. Nëse nuk keni dikë të cilit mund t’i besoni, shkoni në kishë dhe kërkojini dikujt që mund t’ju këshillojë ose drejtohuni tek ndonjë organ që mund t’ju këshillojë mbi burimet e ndryshme të ndihmës. Nëse nuk gjeni ndihmë në kishën që frekuentoni, provoni të vizitoni kisha të tjera deirsa të merrni ndihmë. Familja ose miqtë janë më të mirët, por ata duhet të jenë të besueshëm dhe të ruajnë besimin tuaj.

Shqetësimet për aspektin financiar në një periudhë si kjo mund të jenë mbytëse, por të jetosh me perspektivën e abuzimit dhe lëndimit të pafund mundet praktikisht të shkatërrojë ju dhe fëmijët tuaj. Mbani mend, abuzuesi juaj nuk meriton të shqetësoheni për të dhe fokusi juaj duhet të jetë shpëtimi me çdo mënyrë të mundshme. Familja dhe miqtë janë më në gjendje t’ju ofrojnë strehim pa humbje kohe në mënyrë që të mund të filloni të përballoni nevojat më immediate. Bëni çdo përpjekje që të mos e humbisni toruan dhe merruni gradualisht me gjetjen e zgjidhjeve. Pranoni çdo ofertë ndihme nga familja dhe miqtë duke e ditur se kur të jeni më mirë mund t’u shprehni mirënjohjen për ndihmën që merrni gjatë kalimit të kësaj gjendjeje.

Procesi i shpëtimit nga një jetë ndëshkuese do të jetë sfilitëse. Do të duhet shumë punë për t’i dhënë fund trishtimit dhe dhimbjes. Abuzuesi juaj nuk mund dhe nuk duhet të jetë në dijeni të planeve tuaja dhe të mos përfshihet fare. Duhet të jeni një grua e fortë dhe e vendosur nëse ia keni dalë të qëndroni në një shtëpi kaq të palumtur. Besojini vetes dhe dijeni se mund t’ia dilni të përballoni vështirësitë dhe punën e madhe për të krijuar nëj strehë të lumtur për veten dhe fëmijet tuaj. Gra të panumërta kanë patur sukses kur i kanë dhënë fund rënies në një greminë të pashpresë. Mos kini frikë të kërkoni dhe të pranoni ndihmën që ju duhet dhe ju mund t’ia dilni. Procesi merr kohë dhe një qëndrim të vendosur. Mos hiqni dorë dhe mund t’ia dilni mbanë. Për të mirën tuaj dhe fëmijëve tuaj, vazhdoni të ecni përpara.

No one should live in fear or have no security in their life. Yet, so many women have nothing else to look at for their future. Having had two such marriages from which I was able to survive and because I found a way to escape the pain, fear and misery, there are some options I offer for your consideration. There are two forms of abuse, physical and emotional. Some women suffer both.

Initially, a change in your mindset must occur which will take time effort and practice. Facing the journey of achieving your freedom from abusive treatment will likely take extreme strength and determination to regain your self-respect and self-love. If there are children, it is more vital that you and they achieve relief from an unhappy home. You deserve better treatment as a person, a woman and a mother. Changing the behavior of the abuser is not likely as that behavior was ingrained in him well before you became involved. It is sad that most abused women never had a warning that their life would turn out this way.

After you have worked on changing your mindset, you will have the strength and determination you need to make a change in your lifestyle. You should then determine which close relative or a close friend to confide in about your intentions and why. You and your children need and deserve a better life without emotional and physical abuse. You must select a confidant who you feel will understand and support your efforts with their help. If you don’t have someone you can trust, go to a church and ask for someone who can counsel you or direct you to an entity that can advise you on possible sources for help. If there is no help available at the first church you visit, keep trying other churches until you get help. Family or friends are best, but they have to be trustworthy and keep your confidence.

Financial concerns can be overwhelming at a time like this, but living with the prospect of endless abuse and hurt can literally destroy you and your children. Remember, your abuser deserves no consideration and your focus has to be to get out in any possible way you can find. Family and friends are most able to offer you quick shelter so you can start addressing your immediate needs. Make every effort not to become overwhelmed and take one step at a time when working on solutions. Accept any offers of help from family and friends knowing that when you are in a better place you can express your gratitude for help you receive in your transition.

The process of becoming free from a punishing life will be challenging. It will require very hard work to end the sadness and pain. Your abuser cannot and should not have any knowledge of your plans and not be involved at all. You must be a strong and determined woman if you have managed to keep going in such an unhappy home. Know and trust yourself to be able to endure the inconvenience and hard work necessary to create a happy home for yourself and your children. Countless women have been successful at ending the downward spiral of hopelessness. You can do it also and don’t be afraid to ask for and accept help that is in your best interest. The process takes time and a determined attitude. You can do it and don’t give up. Keep moving forward for your benefit and your children’s benefit.

E kam provuar vetëm një herë, çdo të thotë të dhunohesh dhe mbi të gjitha në mënyrë të padrejtë dhe ishte viti I mbrapshtë 1997, atëherë kur thuajse nuk kishte shtet. Nuk kisha askënd që të më mbronte nga ai incident. Por më shumë se dhimbja e një shpulle, ajo që nuk harrohet në fakt është pafuqia për të reaguar e për ta ndëshkuar dhunuesin, urrejtja brenda meje që s’mund të bëja drejtësi.

Është e pafalshme që gati 20 vjet më vonë, shumë gra në Shqipëri ndjejnë të njëjtën gjë, ndjehen të pafuqishme për të reaguar nga frika se as ligji dhe as institucionet nuk I mbrojnë dot. Por c’është më e keqja shumë prej tyre pas dhunës kanë ndjerë peshën e rëndë të padrejtësisë ose mungesës së drejtësisë. Është e dhimbshme të mos arrish të shohësh dhunuesin të ndëshkohet vetëm sepse ai është më I fuqishëm madje se edhe vetë ligji e mund ta blejë drejtësinë. Dhe këtu shteti ka dështuar 2 herë ndërsa ato janë dy herë viktima, së pari të dhunuesve e së dyti, viktimë të shtetit të tyre. E nëse e para qëllon të jetë edhe çështje fati, e dyta është e papranueshme dhe të vret edhe më shumë përbrenda.

I’ve experienced just once what does it mean to be violated, above in such unfair circumstances. And it was the awry year 1997 when we almost didn’t have a state. I didn’t have anyone to protect me from that incident. But, more than the pain of a slap, what I can’t forget is the inability to react and punish my violator, the deep hate inside me because I couldn’t make justice.

It is unforgivable that almost 20 years later; many women in Albania feel the same. They feel powerless to react fearing that neither the law nor the institutions can protect them. What is worse is that many of them, after the violence felt the heavy weight of injustice or better say lack of justice. It is very painful to when you see your violator not being punished because he is more powerful than the law itself and he can buy justice. This way the state has failed twice and these women are two times victims, first of their violator and secondly victims of their own state. And if the first is sometimes matter of luck, the second one is totally unacceptable and it really kills you inside.