Pakinggan ang ating mga siyentista, pondohan ang sektor ng S&T
Editoryal
Salin ni: Aliah Antig
Ang rehimeng Duterte ay kilala sa kanilang giyera laban sa droga. Sila rin ay natatangi dahil sa hidwaang kanilang inilunsad laban sa mga dalubhasa. Ang mga tinuran ni Benny Antiporda, pangalawang kalihim ng Departamento ng Kapaligiran at Likas na Yaman (DENR), laban sa pag-aalok ng UP ng kanilang tulong sa rehabilitasyon ng Manila Bay ay isa na namang hakbang ng gobyerno upang salungatin ang akademyang pumupuna sa mga kamalian nito.
Sa nakalipas na dekada, ang Instituto ng Agham Pandagat ng UP ay patuloy na nakikipagtulungan sa DENR upang suriin ang rehabilitasyon ng ating mga ekosistemang pandagat at ang pagpapatibay sa kaalaman ng lahat tungkol sa mga tubig ng Pilipinas. Ang P364 milyon na pondo ang sumagot ng mga proyekto para sa pananaliksik at pagsulong ng instituto. Malayo ito sa sinasabi ni Antiporda na kalahating bilyong pisong bayad para sa konsultasyon. Para tawaging “bayaran” ang ating mga siyentista dahil sa pagtanggap ng pondong nakalaan naman talaga para sa pagsusulong ng pananaliksik na bayan din naman ang nakikinabang ay isang kalapastanganan sa ating mga eksperto sa agham na nagpapakahirap na palaguin at protektahan ang ating mga ekosistema. Nagdulot din ang pahayag na binitawan ni Antiporda ng pagkaguho sa tiwala ng publiko sa larangan ng Agham at Teknolohiya (S&T). Ang kawalan ng tiwala sa sektor ng S&T ay napatunayan ng kasaysayan na delikado — halimbawa na lamang ay ang pagkabigo ng Dengvaxia na nagdulot ng pagbagsak ng bilang ng mga nagpapabakuna na siyang nagresulta sa pagsiklab ng polio at tigdas.
Sa kabila ng pagpapahayag ng mga kritisismo ng ating mga eksperto ukol sa pagtambak ng dolomite sa Manila Bay, si Antiporda, na kaunti o halos walang kaalaman sa larangan ng agham pangkalikasan ngunit nakatalaga bilang pangalawang kalihim ng DENR, ay nagpumilit na ipagpatuloy ang tinatawag niyang “rehabilitasyon” ng dalampasigan gamit ang mga dinurog na dolomite na delikado sa kalusugan ng mga tao at sa ating ekosistema.
Ang mga rekomendasyon at solusyon na nakabatay sa agham ang dapat nangunguna sa ating mga polisiya at desisyon. Ang pagligta sa tawag ng ating mga siyentista ay mapaminsala hindi lamang sa pang-agham na komunidad ngunit pati na rin sa ating bayang nawawalan ng patnubay at gabay mula sa mga dalubhasa na inilaan ang kanilang mga buhay sa pag-aaral ng kani-kanilang larangan.
Hindi ito ang unang pagkakataon na hindi pinakinggan ng administrasyong Duterte ang ating mga eksperto. Mula pa lamang noong araw na ipinatupad ang unang lockdown dahil sa coronavirus, nagtalaga si pangulong Rodrigo Duterte ng mga tauhan ng militar at iba pang hindi naman karapat-dapat sa mga puwesto na dapat tutugon sa pandemyang ito. Patuloy na isinisigaw ng taumbayan ang solusyong medikal kung saan ang ating mga siyentista ang mangunguna sa labang ito, ngunit paraang militar pa rin ang nanaig at ipinagpatuloy ng pangulo. Makikita rin na mayroong maling prayoridad ang rehimeng ito — mula sa pagpasa ng Anti-Terror Law at pagpapasara ng ABS-CBN — na nagdagdag insulto lamang sa ating mga Pilipino.
Ngayon, sa tuwing nabibigo ang gobyernong isaalang-alang ang mungkahi ng mga eksperto, ang taumbayan ang nagbabayad sa kanilang kawalan ng kakayahang mamuno: mga siyentista na mas pinipili na lamang magtrabaho sa ibang bansa, pinakamatagal na lockdown sa buong mundo, maraming bilang ng namamatay, at ang kawalang pagpapalawig sa sektor ng S&T.
Tungkulin nating pakinggan ang mga eksperto at ipagtanggol ang kanilang karapatan sapagkat sila ang pinakamahalagang kasangkapan sa pag-unlad ng siyentipikong pananaliksik na ginagamit bilang gabay sa paggawa ng mga polisiya sa bansa. Marapat lamang na paigtingin pa natin ang ating panawagan na panagutin ang mga nakaupo sa puwesto sa kanilang kawalang aksyon na paglingkuran ang ating mga siyentista at ang bayan.
Ang pagtawag ng “bayaran” sa ating mga siyentista ay pagsasawalang-bahala sa pakikibaka ng bawat siyentistang Pilipino na nagtiyaga sa kabila ng kakaunting pondo dahil alam nila ang kahalagahan ng kanilang ginagawa at kung para kanino ito. Para sa kapakanan ng ating mga walang-pagod na siyentista na patuloy na nagtatrabaho upang mapagsilbihan ng agham ang mga tao at ang bayan, tungkulin ng gobyerno suportahan at pondohan nang tama at nang naaayon ang ating mga eksperto at mananaliksik. Ngunit hindi ito ang nangyayari ngayon, at sa puntong ito, kailangang matutunan ng gobyerno ang makinig sa ating mga siyentista.
