Verkiezingen Duitsland: de partijen
Deel 1 van de serie over de Duitse verkiezingen
O p 24 september gaat Duitsland naar de stembus. Die verkiezingen zijn niet alleen belangrijk voor Duitsland, maar ook voor Nederland: Duitsland is een belangrijke partner en een grote speler in Europa. In de aanloop naar de verkiezingen volg je bij upday alles wat je moet weten over de Duitse verkiezingen.
Hoe is de zetelverdeling nu?
In de eerste editie van deze verkiezingsserie van upday lees je welke partijen je in de aanloop naar de verkiezingen in de gaten moet houden. De Bondsdag bestaat momenteel uit vier fracties: de regerende partijen CDU* (309) en SPD (193) hebben samen een ruime meerderheid van 502 van de 630 zetels, de oppositie bestaat uit Die Linke (64), Bündnis 90/Die Grünen (63) en één fractieloos lid. Duitsland kent een kiesdrempel van 5 procent en momenteel zijn er zes partijen die kans maken de drempel te halen. Na de verkiezingen zullen vermoedelijk ook de FDP en de AfD zitting nemen in de Bondsdag.
Wie doen er mee?
- Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU)
D e CDU is de grootste partij van Duitsland en levert met Angela Merkel inmiddels al twaalf jaar de bondskanselier. Ideologisch gezien lijkt de partij het meest op het Nederlandse CDA: de partij is christelijk, centrum-rechts en conservatief. Momenteel is de voorsprong van de CDU op de overige partijen zo groot dat de partij mag hopen op een ruime overwinning bij de verkiezingen.
2. Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)
D e SPD is de tweede partij van Duitsland en is het Duitse equivalent van de PvdA. De partij wordt bij de komende verkiezingen aangevoerd door de voormalig voorzitter van het Europees Parlement Martin Schulz. De SPD staat er een stuk beter voor dan de PvdA, maar een verkiezingsoverwinning lijkt er niet in te zitten: de achterstand op de CDU is te groot en de tijdelijke euforie na de benoeming van Schulz tot lijsttrekker is inmiddels voorbij.
3. Die Linke:
D ie Linke is te vergelijken met de SP in Nederland, maar is op sommige punten nog linkser. Die Linke is de grootste oppositiepartij van Duitsland en doet het vooral in de voormalige DDR goed. Het is zo goed als uitgesloten dat de partij na de verkiezingen in de regering komt: de andere partijen vinden de partij te extreem in haar zeer kritische houding ten opzichte van de NAVO, Amerika en Europa. Die Linke gaat de verkiezingen in met twee lijsttrekkers: Sahra Wagenknecht en Dietmar Bartsch.
4. Bündnis 90/Die Grünen:
Bündnis 90/Die Grünen is als het ware het GroenLinks van Duitsland, maar dan zonder bevlogen leider. De speerpunten van de partij zijn klimaatbescherming, een sterk Europa en een ruimhartig vluchtelingenbeleid. De partij mikt erop de derde partij van Duitsland te worden, maar momenteel lijkt het erop dat zij dat doel niet gaan halen. De partij wordt aangevoerd door Kathrin Göring-Eckhardt en Cem Özdemir.
5. Freie Demokratische Partei (FDP)
D e FDP vertoont de meeste overeenkomsten met de Nederlandse VVD, maar er zijn ook duidelijke verschillen. Zo gelooft de FDP, net als de VVD, in zelfbeschikking en marktwerking, maar op het gebied van veiligheid is de partij een stuk liberaler. De FDP staat voor een minder streng immigratiebeleid dan de VVD en is in vergelijking strenger waar het gaat om de bevoegdheden van veiligheidsdiensten. De lijsttrekker van de FDP is Christian Lindner. De FDP bleef bij de vorige verkiezingen onder de kiesdrempel van 5 procent, maar gezien de peilingen zal de partij deze keer weer ruim boven de kiesdrempel uitkomen.
6. Alternative für Deutschland (AfD)
D e AfD wordt soms vergeleken met de PVV van Geert Wilders: de partij is kritisch op immigratie en Europa, maar heeft niet één sterke leider. De partij wordt regelmatig verweten dat zij zich niet duidelijk afgrenst van neonazi’s. Op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis in 2015 stond de AfD in sommige peilingen op bijna 20 procent, maar inmiddels is de partij door interne ruzies sterk verzwakt. Zo is de rol van Frauke Petry, het lid dat in Nederland waarschijnlijk het bekendst is, zo goed als uitgespeeld. De partij wordt aangevoerd door Alice Weidel en Alexander Gauland.
*De fractie van de CDU bestaat eigenlijk uit twee partijen: de CDU en de Christlich-Soziale Union (CSU). De CSU is de zusterpartij van de CDU en doet alleen mee aan de verkiezingen in de deelstaat Beieren: in de rest van Duitsland is de partij niet verkiesbaar. De partij is strikt genomen zelfstandig en moet boven de kiesdrempel van 5 procent uitkomen, maar in de praktijk blijkt de vorming van een gezamenlijke fractie met de CDU in de Bondsdag (‘Unionsfraktion’) altijd een formaliteit.
Meer lezen over Duitse politiek? Op www.berlijnsebronnen.nl schrijf ik over actuele onderwerpen en achtergronden van de Duitse politiek. (Twitter: @BRLN_Bronnen)
