Role of UX Career (ตำแหน่งในสายงาน UX) คืออะไร?
Role of UX Career คืออะไร?
Role of UX Career — ตำแหน่งในสายงาน UX คือ ตำแหน่งงานต่างๆ ในสายงาน UX โดยมีหน้าที่แตกต่างกันออกไปตาม Process งาน ซึ่งสายงาน UX โดยทั่วไปแล้วจะทำงานร่วมกันเป็นทีม มีหน้าที่ในการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ดิจิทัลต่างๆ ให้สามารถตอบโจทย์ผู้ใช้และแก้ไขปัญหาต่างๆ ของผู้ใช้
ปัจจุบันตำแหน่งงานด้าน UX กำลังเติบโตขึ้นเรื่อยๆ ในยุคดิจิทัลแบบนี้ บางบริษัทที่ใช้วิธีการขายแบบเดิมอาจใช้ไม่ได้อีกต่อไป ดังนั้นเมื่อมีเทคโนโลยีเข้ามาช่วยจะทำให้พฤติกรรมการใช้งานหรือการซื้อขายต่างๆ ของผู้ใช้และองค์กรเปลี่ยนไป ประสบการณ์เดิมที่เคยมีอาจจะเป็นเรื่องที่ยากลำบาก และแน่นอนว่าการจะให้ผู้ใช้ได้รับประสบการณ์ใหม่ที่ดีนั้นเป็นเรื่องยาก หากไม่มีการออกแบบที่ดี
ในบทความนี้จะพูดถึงตำแหน่งงานในสายงาน UX ที่กำลังเติบโตในประเทศไทย มาดูกันว่า “ทีมออกแบบ” 1 ทีม มีตำแหน่งอะไรบ้าง? 🤗
UX Designer — นักออกแบบประสบการณ์ผู้ใช้
UX Designer หรือนักออกแบบประสบการณ์ผู้ใช้ เรียกได้ว่าแทบจะเป็นหน้าที่หลักที่มีความสำคัญกับทีมมากๆ ถ้าหากทีมออกแบบขาดตำแหน่งนี้ไปนั้น เราอาจจะได้ผลิตภัณฑ์ดิจิทัลที่มีแต่ความสวยงาม แต่ไม่น่าใช้งานหรือใช้งานยากก็เป็นได้
หน้าที่ของ UX Designer
- ออกแบบหรือพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตอบโจทย์ผู้ใช้ให้ได้มากที่สุด
- ศึกษา/ทำความเข้าใจผู้ใช้กลุ่มเป้าหมายให้ได้มากที่สุด
- ควบคุมการทำงานในกระบวนการต่างๆ ให้เป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนด
- ทดสอบและวิเคราะห์ความต้องการของผู้ใช้
UI Designer — นักออกแบบ Interface สำหรับผู้ใช้
นอกจาก UX ที่เป็นนักออกแบบเรื่องของการใช้งานผลิตภัณฑ์และ UI Designer ก็เป็นอีกตำแหน่งหนึ่งที่สำคัญมากๆ มีหน้าที่หลักคือออกแบบผลิตภัณฑ์ให้เชื่อมต่อกับผู้ใช้ โต้ตอบและทำให้ผู้ใช้สามารถไปถึงเป้าหมายที่พวกเขาต้องการได้
หน้าที่ของ UI Designer
- ออกแบบส่วนเชื่อมต่อกับผู้ใช้ให้เกิดความสวยงามและน่าใช้งาน
- แก้ไขและพัฒนา Interface ให้ดีขึ้นเรื่อยๆ
- ประสานงานกับนักพัฒนา (Developer) ในการออกแบบ Interface
- ประสานงานกับ UX Designer เพื่อให้ Interface สามารถใช้งานและสร้างประสบการณ์การใช้งานที่ดีให้กับผู้ใช้ได้
Developer — นักพัฒนา
Developer หรือ Programmer ในสายงาน UX นั้นสามารถแยกย่อยหน้าที่ออกไปได้อีกหลายตำแหน่ง ซึ่งในบทความนี้จะขอกล่าวถึงแบบภาพรวม เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าใจได้ง่ายว่าตำแหน่งนี้ทำงานอย่างไรบ้าง🤗
หน้าที่หลักของ Developer นั้นเป็นหน้าที่ในการทำให้ Prototype จากทีมออกแบบกลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถใช้งานได้จริง พร้อมปล่อยเข้าสู่ระบบ (Launch) เพื่อให้ผู้ใช้คนอื่นๆ สามารถใช้งานได้ และนอกจากนั้น Developer มีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการทำให้ประสิทธิภาพการใช้งานและคุณภาพของผลิตภัณฑ์เป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนดของโครงการอีกด้วย
หน้าที่ของ Developer
- สร้างผลิตภัณฑ์จาก Prototype ให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถใช้งานได้จริง
- ดูแลและปรับปรุงให้ประสิทธิภาพการใช้งานและการทำงานของระบบสามารถรองรับการใช้งานของผู้ใช้ได้อยู่เสมอ
- ระบุปัญหาจากการใช้งานและหาแนวทางแก้ไขร่วมกับทีมออกแบบ
UX Researcher — นักค้นคว้าเกี่ยวกับ UX
UX Researcher เป็นอีกตำแหน่งหนึ่งที่สำคัญมากสำหรับทีมออกแบบ โดยปกติแล้วการที่เราจะดำเนินโครงการใดๆ ก็ตาม เราจะต้องมีข้อมูลรายละเอียดทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับโครงการนั้นๆ ไม่ว่าจะเป็นเป้าหมาย สิ่งที่ต้องการออกแบบ แนวทางการออกแบบ รวมทั้งข้อมูลเกี่ยวกับผู้ใช้กลุ่มเป้าหมาย เพื่อใช้เป็นข้อมูลอ้างอิงหรือข้อมูลสนับสนุนสมมติฐานเกี่ยวกับโครงการนั้นๆ
ดังนั้น หน้าที่หลักของ UX Researcher คือการค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับโครงการออกแบบทั้งหมด เพื่อให้ Designer และ Developer มีข้อมูลเพียงพอที่จะออกแบบหรือพัฒนาผลิตภัณฑ์นั้นให้ดีขึ้น
หน้าที่ของ UX Researcher
- ศึกษาและรวบรวมข้อมูลเชิงลึก (Insight) ทั้งหมดเกี่ยวกับโครงการ
- จัดทำเอกสารต่างๆ เกี่ยวกับโครงการทั้งหมด
- วิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากผู้ใช้ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในโครงการ และการทดสอบผลิตภัณฑ์ทั้งหมด เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ดีขึ้นต่อไป
UX Writer — นักเขียน UX
UX เป็นงานที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบผลิตภัณฑ์ดิจิทัล แต่ทำไมถึงมีตำแหน่งนักเขียนอยู่ด้วย จริงๆ แล้วตำแหน่งนี้ไม่ได้มีหน้าที่เขียนหรือสร้างสรรค์งานที่เป็นวรรณกรรม แต่เป็น “นักเรียบเรียง” นั่นเอง
โดย UX Writer จะมีหน้าที่ในการคิดหาคำหรือสัญลักษณ์เกี่ยวกับการสื่อสารในภาษา ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นคำแนะนำ ปุ่มตัวเลือกต่างๆ หรือ Content ที่เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์นั้นๆ ว่าควรจะใช้คำหรือสัญลักษณ์อย่างไรให้ผู้ใช้เข้าใจผลิตภัณฑ์ของเราและสามารถโต้ตอบกับ Interface ของเราได้โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีคู่มือการใช้งานให้ยุ่งยากและเป็นการสร้าง UX ที่ดีให้กับผู้ใช้อีกด้วย
หน้าที่ของ UX Writer
- รับผิดชอบการเขียนคำต่างๆ ของ Product ทั้งหมด
- เลือกใช้คำและสัญลักษณ์ต่างๆ ให้สัมพันธ์กัน และสามารถสื่อสารกับผู้ใช้ได้
- เลือกใช้คำที่ถูกต้องและสื่อสารกับผู้ใช้อย่างชัดเจน เพื่อป้องกันข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นเมื่อมีการใช้งาน
- นำเสนอแนวทางงานเขียนต่างๆ ให้สอดคล้องกับเป้าหมายและสร้าง Branding ให้กับผลิตภัณฑ์หรือองค์กร
UX Engineer — วิศวกร UX
หลายคนอาจยังไม่คุ้นกับตำแหน่งนี้มากเท่าไหร่นัก แต่ UX Engineer ก็เป็นอีกตำแหน่งที่มีความสำคัญกับทีมเช่นกัน หากไม่มีตำแหน่งนี้ อาจทำให้การสื่อสารระหว่างนักออกแบบกับนักพัฒนาเกิดปัญหาได้ ดังนั้น UX Engineer จึงเป็นตำแหน่งที่มาช่วยสื่อสารระหว่าง 2 ตำแหน่งดังกล่าวนั่นเอง
หน้าที่หลักของ UX Engineer คือวางแผนการพัฒนาผลิตภัณฑ์นั่นเอง ซึ่งจะเริ่มวางแผนจาก Prototype ของ Designer และข้อมูลจาก UX Researcher เพื่อวางแผนโครงสร้าง IA และกำหนดแนวทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้กับ Developer เพื่อให้งานเป็นไปตามกระบวนการและง่ายต่อการตรวจสอบ
หน้าที่ของ UX Engineer
- ช่วยสื่อสารระหว่างนักออกแบบและนักพัฒนา
- ช่วยสร้างความเข้าใจระหว่างการออกแบบกับการพัฒนาในเชิงเทคนิคได้
- ช่วยนักออกแบบสร้าง Prototype ที่สมจริงและวางแผนการทำงานของระบบ เพื่อเป็นแนวทางให้กับนักพัฒนาได้
- ทำให้คุณภาพของผลิตภัณฑ์เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้
UX Evangelist — ผู้เชี่ยวชาญด้าน UX
หากใครไม่ได้อยู่ในแวดวง UX อาจจะไม่ค่อยคุ้นชินกับตำแหน่งนี้ ซึ่งตำแหน่งนี้ยังไม่เป็นที่แพร่หลายมากนัก เพราะบทบาทและหน้าที่จริงๆ แล้วนั้นเทียบเท่ากับตำแหน่ง Senior UX Designer นั่นเอง
ผู้ที่จะเข้าสู่ตำแหน่งนี้ได้นั้นจะต้องเป็นผู้ที่มีความรู้และประสบการณ์เกี่ยวกับ UX มาไม่น้อย และสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้ต่างๆ ของตัวเองที่มีให้กับคนอื่นๆ ที่สนใจหรือเพิ่งเริ่มต้นในสายงานนี้ได้นั่นเอง มีหน้าที่หลักในการดูแลเรื่องการจัดเรียงเนื้อหาต่างๆ ของผลิตภัณฑ์และช่วยเผยแพร่ศาสตร์ต่างๆ ของ UX ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้างมากขึ้น คล้ายกับการสอนศาสนา นั่นจึงเป็นที่มาของการเลือกใช้คำว่า Evangelist นั่นเอง
หน้าที่ของ UX Evangelist
- ถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์ต่างๆ เกี่ยวกับ UX ให้กับคนที่สนใจหรือทีมที่ต้องการที่ปรึกษา
- ดูแลรับผิดชอบเรื่องการจัดเรียงเนื้อหาและระบบต่างๆ ของผลิตภัณฑ์ดิจิทัล
- เป็นผู้รับผิดชอบหลักในการออกแบบ UX สำหรับทีม
- วางแผนและหาแนวทางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ดีขึ้น
- ตัดสินใจในทุกๆ กระบวนการของทีมให้เป็นไปตามแผนการและเป้าหมายที่กำหนดไว้
Product Designer — นักออกแบบผลิตภัณฑ์
Product Designer มีหน้าที่ในการออกแบบเช่นเดียวกับ UX Designer แต่จะเน้นไปที่ผลิตภัณฑ์มากกว่าประสบการณ์ผู้ใช้ โดยจะรับผิดชอบตั้งแต่เริ่มออกแบบผลิตภัณฑ์ วางแผนเกี่ยวกับเป้าหมายของผลิตภัณฑ์ รวมทั้งการตรวจสอบคุณภาพของผลิตภัณฑ์และกำหนดทิศทางเกี่ยวกับการพัฒนาประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ในอนาคต
บางครั้งหลายๆ บริษัทอาจจะให้ Senior UX Designer ทำหน้าที่เป็น Product Designer ด้วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของนักออกแบบแต่ละคนด้วย
หน้าที่ของ Product Designer
- วางแผนการออกแบบผลิตภัณฑ์
- ควบคุมการสร้างผลิตภัณฑ์ให้เป็นไปตามเป้าหมายและให้ได้คุณภาพตามที่กำหนด
- ทำแผนพัฒนาประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ให้ดีขึ้นเรื่อยๆ
- กำหนดทิศทางการพัฒนาของผลิตภัณฑ์ทั้งหมดในอนาคต
- วางแผนให้ผลิตภัณฑ์สามารถทำให้เป้าหมายทางธุรกิจสำเร็จได้
Visual Designer — นักออกแบบภาพ
Visual Designer คือผู้ที่มีหน้าที่ในการออกแบบสิ่งที่เป็นภาพทั้งหมดของงานออกแบบ ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในตำแหน่ง UI Designer มีหน้าที่ในการออกแบบในส่วนที่เป็น Interface ติดต่อกับผู้ใช้งาน Visual Designer ก็เช่นกัน มีหน้าที่ในการออกแบบ Interface ให้สวยงาม น่าใช้งาน และทำให้ผู้ใช้พึงพอใจต่อการใช้งานผลิตภัณฑ์ของเรานั่นเอง
หน้าที่ของ Visual Designer
- ออกแบบ Interface ทั้งหมดตั้งแต่ Layout และปุ่มคำสั่งต่างๆ
- ออกแบบกราฟิคทั้งหมดใน Interface
- สร้างชุดรูปแบบ (Theme) และใช้กับผลิตภัณฑ์อย่างเหมาะสมและให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน
- ประสานงานกับ UX Designer และ Developer ในการสร้างผลิตภัณฑ์ให้ตรงตามเป้าหมายและมีประสิทธิภาพตามที่กำหนด
Content Strategist — นักกลยุทธ์ด้านเนื้อหา
Content Strategist หรือนักกลยุทธ์ด้านเนื้อหา มีหน้าที่เช่นเดียวกับ UX Writer แต่จะเน้นไปที่เนื้อหาเกี่ยวกับกลยุทธ์ด้านการตลาดให้กับผลิตภัณฑ์ หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “Copywriters — นักเขียนคำโฆษณา”
นักกลยุทธ์ด้านเนื้อหามีหน้าที่หลักคือการสร้าง Content เพื่อโปรโมทผลิตภัณฑ์และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีในการโฆษณา ซึ่งเป็นกลยุทธ์อย่างหนึ่งของด้านการตลาด
หน้าที่ของ Content Strategist
- เขียนคำที่ใช้ใน Interface เพื่อให้ผู้ใช้สามารถใช้งานได้และเข้าใจการทำงานของผลิตภัณฑ์
- เขียน Content เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์เพื่อโปรโมทและสร้าง Branding ให้กับผลิตภัณฑ์
- เลือกใช้คำสำหรับ Interface อย่างเหมาะสม สามารถสื่อสารกับผู้ชัดได้ชัดเจน
UX Unicorn — ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบและการพัฒนา UX
สำหรับผู้ที่จะทำงานในตำแหน่งนี้ได้นั้น จะต้องเป็นผู้ที่มีความรู้และความสามารถในด้านการออกแบบและการพัฒนามากพอ เนื่องจากเป็นตำแหน่งที่จะต้องดูแลในทุกๆ ขั้นตอน ตั้งแต่กระบวนการออกแบบไปจนถึงกระบวนการพัฒนาให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้งานได้จริง
จริงๆ แล้ว UX Unicorn สามารถเรียกอีกชื่อหนึ่งได้คือ UX Engineer ซึ่งมีหน้าที่เช่นเดียวกัน ดังนี้:
หน้าที่ของ UX Unicorn
- ช่วยสื่อสารและประสานงานระหว่างนักออกแบบและนักพัฒนา
- ช่วยสื่อสารเพื่อให้เกิดความเข้าใจระหว่างการออกแบบกับการพัฒนาในเชิงเทคนิคได้
- ช่วยนักออกแบบสร้าง Prototype ที่สมจริงและวางแผนการทำงานของระบบ เพื่อเป็นแนวทางให้กับนักพัฒนาได้
- ทำให้คุณภาพของผลิตภัณฑ์เป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้
นอกจากนี้แล้ว เราอาจจะเคยเห็นคำว่า Junior หรือ Senior UX/UI Designer ซึ่งหลายคนอาจสงสัยว่าเป็นตำแหน่งเดียวกันหรือไม่? จริงๆ แล้วเป็นตำแหน่งเดียวกัน แตกต่างกันที่ประสบการณ์การทำงานนั่นเอง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับโครงการของแต่ละองค์กร ว่ามีการจัดการตำแหน่งต่างๆ อย่างไรบ้าง
บางครั้งข้อจำกัดขององค์กร ก็มีผลต่อตำแหน่งเหล่านี้เช่นกัน ซึ่ง UX หรือ UI Designer 1 คน อาจเป็นได้ทั้ง Designer และ Researcher หรือ UI Designer อาจจะเป็น Developer ไปด้วยได้ แต่อย่างไรก็ตาม ก็ขึ้นอยู่กับความสามารถของแต่ละคนรวมทั้งโครงสร้างขององค์กรด้วยเช่นกัน😊