Kullanıcı Deneyimi Tasarımında İzinler / UX Design-Permissions
Günümüzde çok çeşitliliğe sahip olan mobil uygulamalar ve web siteleri, kullanıcılara ulaşıp kalıcı olmak için uğraşırlar. Bu noktada en önemli rolü UX araştırmaları üstlenir.
Yapılan araştırmalara göre, ortalama bir uygulama yükleme sonrasındaki ilk 3 gün içinde günlük etkin kullanıcılarının %80'ini kaybetmektedir. Çoğu kişi bir uygulamayı indirir, bir kez açar ve siler. Bunun nedeni, kullanıcıların çok sayıda uygulamayı denemeleri ancak ilk birkaç gün içinde hangilerini silmek istediklerine karar vermeleridir.
İndirilen bir uygulamada en önemli nokta ilk izlenimdir. Kullanıcının uygulamaya rahatça erişebilmesi, içine girebilmesi ve içeriğinden haberdar olabilmesi kalıcı olmasında büyük etkendir. Bir kullanıcı yeni indirdiği bir uygulamayı açtığı anda üst üste gelen bildirimlerle ve izin istekleriyle (uygulama konumunuzu kullanmak istiyor, galerinize erişmek istiyor, kişilerinize erişmek istiyor vb.) karşılaştığı zaman bu uygulamayı hiç kullanmadan silmesi çok yüksek olasılıktır. Uygulamanın, etkileşimi sürdürmek için izin istemeden önce kullanıcılarla iletişim halinde olması gerekir.
Doğru Zaman
Kullanıcıya bildirim gönderip izin istemek için doğru zamanın gelmesini beklemek önemlidir. Kullanıcı uygulamayla iletişim kurup vakit geçirdikten sonra bu uygulamanın kendisine faydalı olduğunu düşünürse “gerek olan” noktada gönderilen izin isteğini kabul etme ihtimali artacaktır.
Birçok uygulama için verilere erişememek kullanıcı deneyiminin tamamını değiştirebilir. Örneğin, bir uygulama SMS hizmetine bağlıysa, hizmete erişimin azalması uygulamayı işe yaramaz hale getirir. Neyse ki, kullanıcılar bir mesajlaşma uygulamasının SMS izinleri istemesini bekler, bu yüzden izin istemek mantıklıdır.
Kullanıcının uygulamanın ne yaptığını (uygulamanın açıklamasına veya önceki bilinen deneyime dayanarak) açıkça anladığından emin olunmalı ve kullanıcının uygulamanın istemesini beklediği yalnızca kritik izinler sorulmalı.
Bağlamda İzin İsteme
Uygulamalar bağlamda izin istemeli ve erişimin sağlayacağı değeri bildirmelidir. Çünkü kullanıcılar etkileşime girdikten sonra, isteklerinizi kabul etme olasılıkları daha yüksek olabilir.
İzinleri bağlam içinde açıklamak iyi yapılmış başka bir örnektir. Kullanıcının ilgisini ölçmeye ve iznin anlaşılmasını geliştirmeye yardımcı olur. Bir kullanıcıya, uygulama erişimi vererek elde edeceği avantajlar açıklanmalıdır.
Kullanıcıların tetiklediği iletişim kutusu, daha iyi çalışır çünkü kullanıcılar isteği bekler ve etkinleştirdikleri özelliği kullanmak istediklerinde izin verme olasılıkları daha yüksektir. İzin istemek için bir özellik çağrılıncaya kadar beklenebilir. Kullanıcı, Küme uygulamasında kamera gibi bir özelliğe dokunduğunda, bu fotoğraf izinlerini tetikler.
Özel İzinler Sayfası
Bu izin istemlerini daha öngörülebilir hale getirmenin bir yolu. Yalnızca izinlerle ilgili tercihlerin ve açıklamaların bulunduğu bir sayfadır. Böyle bir sayfada sürpriz olmaz. Bir kullanıcı, tarayıcı izin istemini görüntüleyebilir, bir tıklama veya dokunma gerçekleştirmeden önce açıkça ifade edilen çeşitli tercihleri okuyabilir.
Ayarlar altında, Web bildirimlerine ayrılmış bir sayfası vardır. Tarayıcı bildirimlerini etkinleştirmek için Aç düğmesine tıklandığında, hem tarayıcı bildirimleri kullanıcı arayüzünün yanı sıra Twitter’ın neler olup bittiğini ve ne yapılacağını açıklamak için sağladığı bazı ek talimat metni görüntülenir.
SONUÇ
1- Ele aldığımız yaklaşımlar kullanıcılara uygulama içi ve tarayıcı izni istemlerinin ne zaman göründüğü konusunda kontrol verdiğimiz anlamına gelir ve tüm bunları, kullanıcının içeriğe erişmek için birincil nedenine engel olmayacak şekilde yapmalıyız.
- Bir yaklaşım, kullanıcıya bağlam içinde ve doğru zamanda tetiklenen izin istekleri sunmak
- Bir diğer yaklaşım, kullanıcının izinlerle ilgili tüm seçeneklerini ayarlayabileceği özel bir sayfaya güvenmek
- Başka bir yaklaşım ise, müdahaleci olmayan iyi yerleştirilmiş sayfa içi içeriğe ve istenen iznin açıklamasına güvenmek
2- Kullanıcının yeni indirdiği bir uygulamayla ya da ilk defa girdiği bir web sitesiyle iletişim kurmasını beklemeden önüne çıkarılan izin isteklerinin reddedilme oranı çok yüksektir.
3- İzin isteklerinin doğru zamanda yapılması ve özelleştirilmesi (custom permissions) kullanıcıların izin verme ihtimallerini yükseltecektir.
4- Kullanıcının neden izin vermesi gerektiğini anlaması, bildirimleri ve izinleri kontrol edebiliyor olması kalıcı olmasını sağlar.
Kullanıcı deneyimini geliştirmek sürekli bir deneyimdir. :)
