Açık ara farkla kazananlar: SPOTIFY ve NETFLIX

Ayse Capkinoglu
UX’minimal
Published in
4 min readJan 20, 2020

--

Deneme sürümü biten uygulamalarda ödemeler ne kadar şeffaf?

Etik değerleri barındırıyor mu?

Bir uygulamaya ücret ödemeye ne kadar yatkınsınız?

Deneme süreleri satın almanıza etkili oluyor mu?

En çok hangi kategoriden uygulamalara ödeme yapıyorsunuz?

Ödeme yaparken kredi kartınızı kaydetmekten korkuyor musunuz?

Yaptığımız araştırmada gördük ki en çok tercih edilen uygulamaların biri Spotify diğeri Netflix oldu. Peki neden? Bizi anladığı için mi? Popüler uygulamalar olduğu için mi? Güvenimizi kazandığı için mi? Bu uygulamaları tabi ki hala kullanmayanlar var ama kullanan birilerine muhakkak rastlamışızdır.

Müzik uygulamasıyla başlayacak olursak, ‘‘Herkes için müzik’’ sloganı ile Spotify aynı zamanda ‘‘Milyonlarca şarkı. Kredi kartı gerekli değil.’’ diyerek kullanıcılara sesleniyor. 3 aylık deneme süresi sonunda isterseniz uygulamaya ayda 13,99 TL, yılda 167,85 TL ücret ödeyerek devam edebiliyorsunuz. Bu ücret karşılığında müzik indirme, reklam kesintisi olmadan şarkı dinleme, istediğin şarkıyı çalma, sınırsız şarkı çalma hakkı sizin oluyor. Peki, 3 ay bitti denedik. Nasıl bir mesaj alıyoruz?

Planı yönet butonu ile kullanıcının yönlendirmesini bekliyor. Ödeme alamadığında bizimle bir robot gibi değil insani duyguları olan bir uygulama gibi iletişime geçiyor. ‘‘Merak etme, senden hiç ücret alınmadı.’’ gibi içimizi rahatlatan cümlelerle karşılaşabiliyoruz. Uygulamayı kullandıktan sonra iptal etmek istediğiniz de ise bir arkadaşınızdan ayrılıyormuş hissine kapılabilirsiniz.

‘‘İstediğinde tekrar gelebilirsin, seni bekliyor olacağız’’ temalı bu mesaj misafirperver bir uğurlama yapıyor. Üstüne bir de ‘‘Seni geri istiyorum’’ adlı şarkıyı listene ekliyor. Kullanıcıyla bağ kuruyor. Madem kararlısın o zaman ‘‘Şimdilik görüşürüz’’ son sözleri oluyor. Kullanmaya başlayanlara gelen mesajlar biraz daha farklılık gösteriyor.

Peki Netflix de durum nasıl ilerliyor? Benzerlikler var mı bakalım…

Açılış sayfasında bizi karşılayan mesaj 30 gün ücretsiz deneme süresi bitmeden üç gün önce size bir hatırlatma maili göndereceğiz. Verilen süre içerisinde iptal edildiği sürece ücret ödemeyeceğimizi öğreniyoruz. Diyelim ki denemek istedik. E-postamızı yazdık. Devam et butonuna bastık. Bizden kart bilgilerini almadan önce bazı sorular soruyor. Uygun planı seçmek için kıyaslama tablosu da mevcut.

Kullanıcı adı ve parola oluşturduktan sonra ödeme bilgilerini almadan önce bilgilendirme sunuyor.

Hediye kodunuz yoksa kredi veya bankı kartı bilgilerinizi alıyor. Sonraki sayfada telefon numaranızı istiyor. Üyelik iptali ve devamı için üstüne basa basa tekrar bilgilendirmeler devam ediyor.

Üyelik başlatıldıktan sonra izleyeceğimiz cihaz seçimi ve kimlerin izleyeceğini soruluyor. Kullanıcı profilini öğrenerek film tavsiyesinde yardımcı oluyor. Spotify gibi iletişime geçiyor.

Spotify ve Netflix; kullanıcıya güven vermesi, işlemleri kolay yapılmasını sağlaması, istem dışı aksiyon almayı önlemesi, geri bildirimlerin doğru zamanlarda yapılması, ihtiyaçların tatmin edici bir şekilde karşılanması ve hataları azaltan tasarımı ile öne çıkıyor.

Ödeme sistemlerinin şeffaflığı için olmazsa olmaz 3 kural,

· Deneme süreci başlangıcında kredi kartı bilgilerinin alınmaması

· Deneme süresi bittiğinde ‘‘Ödemeye geçiş yapın’’ bilgilendirmesi

· Ödeme talimatlarının ve ücrete yansıtılacak zamların açık bir şekilde duyurulması

sizce etik olması için yeterli mi?

Özlem ÖZTÜRK & Ayşe ÇAPKINOĞLU

--

--