Artemis Ay Programı
Yaklaşık 50 yıl önce ABD’lilerin Ay’a ayak basma programlarının ismi Apollo’ydu. Yunan mitolojisine göre Apollo geleceği bilen kahin bir tanrıdır. Geçenlerde NASA Başkanı Jim Bridenstine, bir kadın astronotun dahil olduğu, Artemis programı kapsamında 2024 yılında yeniden Ay’a gidileceğini duyurdu. Bu program kapsamında ilk kez bir kadının Ay’a ayak basması hedefleniyor. Geçmişte Ay’da yürüyen 12 astronotun tamamı erkekti.
Artemis, Apollo’nun ikiz kız kardeşidir. Artemis Yunan mitolojisinde vahşi doğa, avcılık,okçuluk ve ay tanrıçası olarak bilinir. İzmir’de Selçuk Efes Müzesi’nde çok güzel durumda olan iki heykeli bulunmaktadır. Antik dünyanın 7 harikasından birisi Efes’ta bulunan Artemis tapınağıdır. Artemis Ay Programı üç aşamadan oluşacak. 2020 yılında Artemis-1 Ay’ın etrafındaki yörüngede insansız bir şekilde tur atacak. 2020 yılında Artmemis-2 aynı şekilde yörüngede insanlı bir şekilde tur atacak. 2024 yılında gönderilecek olan Artemis-3 ise Ay’a ayak basacak ekip olacak. Ay’ın yörüngesinde mini bir istasyon olacak ve Artemis-3 astronotları bu istasyondan Ay’a ulaşacaklar. Artemis-3 görevinde 1 kadın ve 1 erkek astronotun aya ayak basması bekleniyor. NASA bunu gerçekleştirebilmek için 21 milyar dolar olan bütçesine ek olarak kongreden 1,6 milyar dolar daha talep etmektedir.
Boeing, Blue Origin, Lockheed Martin ve SpaceX gibi şirketler bu ay programında görev alacaklar. NASA’nın Ay’a olan ilgisini arttırma nedeni Çinlilerin ve İsraillilerin Ay’a gönderdiği araçlar olabilir. İster istemez diğer devletlerin de Ay’a gitmek için çabalaması, ABD’nin de harekete geçmesine yol açmaktadır. Çünkü uzay madenciliği bir çok ülkenin iştahını kabartmaktadır. Bu yarışta geride kalanlar, Ay’da değerli madenlerin olduğu pek çok bölgeyi kaybedebilirler. Bu bölgeleri ele geçirip, madenleri dünyaya getirmeyi başaranlar ise,dünya da ezici bir güç elde edecekler, aynı zamanda ekonomik dengelerin kendi lehlerine dönmelerini sağlayacaklardır. Bu projenin, madenciliğin yanında turistik ve bilimsel çalışma yapma yönleri de vardır.
NASA kalıcı olarak önce Ay’a yerleşmeyi, sonrasında ise Mars yolculuğunu gerçekleştirmeyi planlamaktadır. Çünkü Ay’da kalıcı bir şekilde yaşıyor olmak, Mars’a hazırlık konusunda çok sayıda avantaj sağlayacaktır. Dünya çok farklı bir yöne gitmektedir. Ülkemizin de bu yarışta geri kalmaması için gereken her şey yapmalıdır. Geç kalmamız halinde ekonomimizin ve sosyal yaşamımızın kötü bir şekilde etkileneceği öngörülebilir. Uzay madenciliği konusunda Batı’da yasalar çıkmaktadır ve bu konuya çok önem verilmektedir. Çünkü bazı madenler dünyada tükenmek üzere, aynı ürünleri kullanmaya devam etmek istiyorsak mutlaka ham-maddelerinin yakın zamanda dünya dışındaki gök cisimlerinden gelmesi gerekecektir.
