Galaktik Yıl Nedir?

Nazmi Tarım
Uzay Devri
Published in
2 min readJan 15, 2020
İçerisinde bulunduğumuz Samanyolu Gökadamız. Foto: NASA JPL

​Evrendeki her şey hareket halindedir ve çoğu küçük kütleli gökcismi daha büyük kütleli gök cisimlerinin etrafında dönerler. Dünyamız ve diğer 7 gezegende güneşin etrafında dönmektedirler. Peki güneşimizin etrafında döndüğü bir merkez var mıdır?

Güneşimiz, Samanyolu gökadası içerisinde yer alan 100 milyarlarca yıldızdan sadece birisidir. Güneşimiz de Samanyolu galaksisinin merkezinin etrafında dönmektedir. Samanyolu’nun merkezinde çok büyük bir kara deliğin bulunduğu ve bu kara deliğin büyük bir çekim kuvveti oluşturduğu düşünülmektedir. Güneşimiz gökadamızın merkezinin etrafındaki bir tam turunu 225 milyon ila 250 milyon yıl arasında tamamlamaktadır. Güneşimizin yaklaşık olarak 4,6 milyar yıl yaşındadır. Buradan hareketle güneşimizin ömrü süresince yaklaşık 20 defa gökadamızın etrafını turladığı hesaplanabilir. Düşündüğümüzde şu anda gökada içerisinde bulunduğumuz yerin bir tur öncesinde dinozorlar dünyada hüküm sürmekteydiler. Bir tur sonrasında neler olabileceğini tahmin etmek bir hayli zor ancak çok büyük değişikliklerin yaşanacağı ise kesin gözüküyor.

Güneşimiz için bir galaktik yıl 225 milyon ila 250 milyon yıl arasında iken, gökada merkezine daha yakın ya da daha uzak olan gök cisimleri için, galaktik yıl süresi daha farklı olmaktadır. Gökada merkezine yakın olan gök cisimleri daha çok tur atmakta iken, uzak olanları ise daha az tur atmaktadır. Burada ilginç olan bilgi ise, gökadanın en uzak noktasında yer alan, gökadanın üyesi gök cisimlerinin 1 milyar yılda turlarını tamamlamasıdır. Bu 1 milyar yıl, büyüklüğü ne olursa olsun tüm spiral gökadalar için geçerlidir.

Diğer bir deyişle bir galaktik yıl en fazla 1 milyar olabilir ve gökadanın içerisinde bulunan gök cisimlerinin galaktik yılları ( ya da gökada merkezinin etrafında tur atma zamanları) gök adanın merkezine yaklaştıkça kısalacaktır diyebiliriz.

Düşündüğümüzde gökadamızın içerisinde yer alan 100 milyardan fazla yıldızın her birinin etrafında dönen gezegenlerin olması muhtemeldir. Bu 100 milyar yıldızın her biri aslında birer güneş sistemidir. 100 milyarlarca güneş sistemi, her sistem içerisindeki gezegenlerin kendi güneşleri etrafında dönmesi, hep birlikte ise gökadanın içerisinde dönmeleri. Bunlara diğer gezegenlerin etrafında dönen exomoons ya da “dış ayları” ve hatta bu “dış ayları” ında etrafında dönen sub-moons ya da “alt ayları” eklediğimizde ortaya döngünün karmaşıklığı müthiş bir hale gelmektedir.

Kaynak: NASA

--

--