Vegan Mama Nasıl « Ulaşılabilir » Olur?
Son dönemde vegan pikniklere katılımın artmasıyla birlikte birçok kişiden, kedilerin ve köpeklerin vegan mama ile beslenmesi ve vegan mamaların nasıl temin edileceğine dair sorular gelmeye başladı. Kedilerin ve köpeklerin vegan beslenebileceğine dair Berk Efe Altınal’ın şu yazısına göz atabilirsiniz, konuyu derinlemesine inceleyen bir yazı. Türkiye’de vegan mamaların tedariği de dahil bugüne kadarki süreci özetlemeye çalıştığım şu yazıya da işin pratik boyutu için bakabilirsiniz.
Ben konuya bu defa farklı bir perspektiften yaklaşmak istiyorum. Son dönemde çok sık duyduğum « vegan mamalar ulaşılabilir olsa ben de kesin vegan mama alırdım » söylemi üzerine bir şeyler yazma gereği duydum. Bunu söyleyen birçok kişi hissedebilir bir canlıyı hissedebilir başka bir canlıyla beslemenin, aksi mümkünken tutarsız olduğunu düşünerek söylüyor ki haklılar. Peki kedileri vegan beslemek mümkünken, bunu Türkiye’den de yapabilenler, az sayıda kişi de olsa, varken « Vegan mama Türkiye’ye gelse ben de kullanırım » demek sizce bize ne kazandırır, ne kaybettirir? Bu arada, vegan olmayan mama kullanmak zorunda olduğumuz durumları hariç tuttuğumu belirtmek isterim, mesela sağlık problemi olan kediler, bununla ilgili de birazdan bir şeyler söyleyeceğim.
Eğer konu başka bir hayvan kullanımı olsaydı, mesela hayvansal içeriği olan D-vitamini takviyesi, nasıl bir yol izlerdik? Bir dönem Türkiye’de D-vitamininin vegan versiyonu yoktu fakat birçok vegan uğraşıp internetten sipariş verip vegan D-vitamini alıyor, vegan marketlere de bu ürünleri getirmeleri konusunda talepte bulunuyorlardı. Peki ne oldu? Artık hemen hemen her yerde vegan D-vitamini takviyelerini bulabiliyoruz. Çünkü talep arzı getirir. Eğer bu bahsettiğim yıllarda, kedilerini vegan beslemek isteyen arkadaşlar benzer bir talepte bulunsalardı kim bilir belki şu anda Türkiye’de de vegan mama satışı başlamıştı. Şu anki döviz kurları ile vegan mamaların navegan mamalardan biraz pahalı olduğu bir gerçek. İnsanların maddi kaygıları olduğunu da anlıyorum. Fakat söz konusu mamalar, üriner mama gibi sağlık durumlarında kullanılan mamalardan hâlâ daha ucuz, gümrük ve kargo ücretleri dahil edilse bile. Kedilerini uzunca bir süre hastalıkları sebebiyle bu mamalarla besleyen insanlar da pahalı diyerek bu mamalar yerine navegan mama kullanabilirler mi? Mesela böbrek sorunu olan kediyle yaşayan bir vegan, acaba pahalı diyerek bu hastalık için alınması gereken özel mama yerine ucuz mamalardan alır mı? Büyük çoğunluğun buna hayır diyeceğini düşünüyorum. Burada elbette ikisi aynı değil, böyle kıyas olmaz eleştirisi de gelecektir. Ben hep bu argümanla yaklaşıp, vegan mamaya ulaşabildiğim sürece vegan mama almaya devam ettim. Hayatı boyunca hastalık maması kullanmak zorunda olabilir birlikte yaşadığım kediler. O durumda da bu parayı ödemem gerekir. Elbette burada sokakta 20–30 kedi besleyenler, « bu kadar kediyi vegan mamayla nasıl besleyelim? » de diyebilirler. Bir tercih yapmış oluyor bu kişiler. Ben sokaktaki kedileri de vegan mamayla besliyorum ama 10 Kedi değil de 2–3 kediye vegan mama verebiliyorum imkanlarım dahilinde. Eğer vegan mama kullanan kişilerin sayısı artarsa her üründe olduğu gibi vegan mama fiyatlarında da azalma olacağı ekonominin bir gerçeği. Eğer bugün talep etmezsek, yarın talep etmezsek, hiç bu mamalardan almazsak, kendi kendine mi gelecek Türkiye’ye? Fiyatları kendiliğinden mi düşecek? Bu gerçeği göz ardı etmemek lazım. Birkaç kişinin düzenli alması bu durumun sürdürülebilir olmasını mümkün kılmıyor. Toplu bir talep patlaması yaşanmadığı müddetçe bu konuda üreticiler, tedarikçiler bir adım atmayacaktır. Bu adımı önce bizim atmamız lazım.
Hastalık durumunda maalesef vegan mamaya olan talep azlığından dolayı bu hastalıkları tedavi edecek ya da hastalık süresince kullanılması zorunlu olan ilaçlı mamaların şimdilik vegan versiyonları yoktur. Bu sebeple hali hazırda kedilerini vegan mama ile besleyen kişiler öyle durumlarla karşılaştıklarında ister istemez bu hastalık mamalarından kullanmak durumunda kalıyorlar. Bu bir kriz anı gibi görülebilir ve navegan bir dünyada yaşıyor olmanın bir sonucu olarak kaçınamadığımız hayvan kullanımları arasında görülebilir. Fakat yukarıda da değindiğim gibi eğer vegan mamaya ulaşmak, hastalık durumunda da vegan hastalık mamaları bulabilmek istiyorsak bir yerde elimizi taşın altına koymalıyız, bir yerden başlamalıyız. Normal ya da hastalık maması olarak daha fazla ve daha ucuz vegan mamaya ulaşmak, sürdürülebilir olmasını sağlamak elimizde. Bu talebi bugün oluşturmazsak yarın kendiliğinden oluşmayacak.
Vegan mamalarla ilgili nasıl alınır, hangi markalar var, kediler hangisini daha çok seviyor gibi sorularınız varsa bize ulaşabilirsiniz. Mümkün olan en kısa sürede size yardımcı olmaya çalışırız.
