Stabanska jezera (Malo 1.194 mnm, Veliko 1325 mnm) - pivska oblast visokih planina i površi

Početak staze: 1.145 mnm, selo Stabna, makadamski put.
Cilj: Stabanska jezera ( Malo 1.194 mnm, Veliko 1.325 mnm) .
Visinska razlika: 49 m + 131 m .
Težina staze: laka III.
Dužina staze: 2,5 km.
Vrijeme potrebno za uspon: 1 h.
Voda na stazi: ima. Izvor Kotača na katunu Jezera, ispod Malog jezera.
Opasnosti na stazi: nema.
Kutija sa pečatom i upisna knjiga: nema.
Kondiciona spremnost: mala.
Period godine najpovoljniji za uspon: proljeće, ljeto, jesen.

Stabanska jezera ( Veliko i Malo) se nalaze u podnožju južnih padina planine Volujak, iznad Pivskog jezera i pravi su dragulji prirode ! Naziv su dobila po selu Stabna, udaljenog oko 4,5 km. Veliko Stabansko jezero leži na 1.325 mnm, površine je oko 42.000 m2, dubine do 9 m, a dužine 300 m. Malo jezero je na 1.194 mnm, površine oko 10.500 m2, dubine oko 4 m, a dužine 160 m. Pri visokom vodostaju voda iz Velikog se preliva u Malo. Boja vode Velikog jezera je zelenkasta sa velikom providnošću ( i do 8 m), a Malog žućkasta, zbog muljevitog dna, sa providnošću do 2 m. Ljetna temperature vode u jezerima je 16 – 20 C, a zimi zamrznu. Jezera su bogata pastrmkom, a najlakše im se prilazi iz pravca Plužina, stazom uz Vrbnicu i Stabanski potok.

Kratak opis staze:

Prilazni put za Stabanska jezera je iz Plužina lokalnim putem za Vrbnicu, Stubicu, Župu Pivsku i Stabnu. U centru Plužina skreće se ulijevo na put prema Stabanskim jezerima. Dobar asfaltni put dug oko 10 km ide iz Plužina i prateći obalu jezera stiže do mosta na rijeci Vrbnici, na čijoj se desnoj obali nekada (prije izgradnje HE “Piva”) nalazilo staro Plužine. Put po prelasku mosta nastavlja uzbrdo i poslije par krivina je raskrsnica sa koje se za selo Stabna skreće lijevo, asfaltnim putem dužine oko 3,5 km. U selu obratiti pažnju na skretanje prema Stabanjskim jezerima, jer mjesto skretanja nije vidno obilježeno.. Poslije prolaska groblja i crkve ( oko 200 m) , treba skrenuti lijevo na lošiji makadamski put, pri čemu bolji i širi put produžava i penje se naprijed. Zadnja dionica prilaznog puta za Stabanska jezera je nešto lošiji makadam, ali dovoljno dobar za terensko vozilo kojim se može prići još oko 1.500 m i uspeti za 150 m visinske razlike.

Početak staze, odnosno kraj makadamskog puta, je na oko 1.700 m od Malog jezera. Od tog mjesta ka Malom jezeru, negdje na sredini puta, postoje prostrane livade i bivši katun Jezera, mjesto stradanja žrtava fašizma u II svjetskom ratu. Do katuma je postojao makadamski put, ali od prije izvjesnog vremena je u prekidu zbog odrona, na nešto više od 500 m prije katuna. Početni dio staze od oko 100 m je neravan i zarastao u šiblje (prelazi preko odrona), a zatim nastavlja makadamski put do katuna Jezera. Na bivšem katunu postoje ostaci koliba, kao i jedna novosagrađena. Po prolasku katuna staza nakratko ide kroz bukovu šumu i u dolini se pojavljuje prekrasno Malo Stabansko jezero. U zavisnosti od doba godine nivo jezera oscilira i do 15 m. Postoje oznake na kamenu (ispod same šume) za rekordno visoki nivo Malog jezera.

Veliko Stabansko jezero je sjeverno od Malog (Donjeg), u pravcu planine Volujak i nalazi se na koti visočijoj preko 100 mnm. Jasna staza prema njemu ide lijevom padinom iznad Malog jezera, ispod šume, a udaljenost između dva jezera je preko 500 m. Ubrzo po prolasku Malog jezera staza ulazi u visoku šumu, ali je čista tako da pješačenje predstavlja pravo zadovoljstvo, pogotovu tokom ljeta zbog prijatne bukove hladovina. Prije spuštanja u dolinu gdje se nalazi Veliko jezero, postoji prevoj na stazi visok par desetina metara. Veliko jezero je pravi biser prirode, sa svojom smaragdozelenom bojom i netaknutom prirodom !

Sa Velikog jezera moguće je praviti planinarske ture na Bioč (2.396) pravcem: Zemunica izvor - Krvava brda - Smrekovac - Ćuprija, kao i za Volujak pravcem: Ljubota - Korita - Bojanska vrata.

Atraktivnost ture(1–5): 5

3D Google mapa prilaznog puta

3D Google mapa staze

Prilazni put za Stabanska jezera iz Podgorice ide preko Nikšića i Plužina. Na oko 10 - tak kilometara prije Plužina sa magistralnog puta otvara se pogled na Pivsko jezero. Nedaleko od toga mjesta nalazi se Manastir Piva, koji je sagrađen u XVI vijeku. Zbog izgradnje HE “Piva” manastir je izmješten 1982. godine na višu kotu, tako da se sada nalazi svega par stotina metara od magistralnog puta.

Sadašnje Plužine je novo naselje jer je stari centar koji je bio niže, u dolini rijeke Vrbnice, svojevremeno potopljen. Po ulasku u grad na put koji vodi prema Stabanskim jezerima, u centru skrećete lijevo. Lokalni put za sela Vrbnicu, Stabnu, Stubicu i Župu pivsku iz Plužina ide obodom jezera i do mosta preko rijeke Vrbnice je dug oko 10 km. Iznad jezera se vide obronci planine Bioč (2.396 mnm) koja je od najviših planina pivske oblasti najbliža Pivskom jezeru.

Put po prelasku mosta nastavlja uzbrdo i poslije par krivina je raskrsnica, gdje se za selo Stabna skreće lijevo, užim asfaltnim putem dužine oko 3,5 km. Na raskrnici postoje planinarski putokazi i natpisi na stijenama.

Poslije prolaska groblja i crkve u selu Stabna za oko 200 m, treba skrenuti lijevo na lošiji makadamski dužine oko 1,5 km put prema Stabanskim jezerima, nakon čega se nailazi na odron.. Tu je početak staze. Poslije prelaza preko odrona staza ide makadamskim putem do bivšeg katuna Jezera, na kojem postoje ostaci koliba.

Na bivšem katunu Jezera, postoji spomen obilježje na mjesto stradanja žrtava fašizma u II svjetskom ratu.

Pri kraju katuna prema Malom jezeru prolazi se ispod jedne novije kolibe. Prije jezera staza prolazi kraću dionicu kroz šumu, a onda u dolini.. pojavljuje se prelijepo Malo Stabansko jezero !

Malo jezero je pravi dragulj prirode ! Nivo jezera tokom godine varira i do 15 metara. Oznake na kamenju o jednom od najviših nivoa jezera nalaze se visoko - ispod same šume.

Do Velikog Stabanskog jezera sada ima još samo oko 500 m. Staza većim dijelom prolazi kroz šumu, pri čemu se prelazi mali prevoj, a visinska razlika između dva jezera je preko 100 mnm. Veliko Stabansko jezero je takođe prelijepo ! Pored njega planinari često kampuju prilikom uspona na vrhove pivskih planina Bioč i Volujak.