Kraftt’ın kurucusu Arif Erdem ile tasarım ve Themeforest üzerine söyleşi yaptık

Bu yazı ilk olarak egonomik.com’da yayınlanmıştır.

Arif Erdem bir çok web geliştiricinin ismine aşina olduğu Kraftt ekibinin kurucu ortağı ve aynı zamanda ekipte bulunan iki tasarımcıdan biri. Kraftt ekibinin şu anda Themeforest’da 7 WordPress teması, 226 takipçisi ve toplamda 2.685 adet ürün satışı bulunuyor.

Sözü fazla uzatmadan söyleşimize geçelim.

Merhaba, kısaca sizi tanıyabilir miyiz?

Merhaba Arif Erdem ben, 26 yaşındayım ve Antalya’da ikamet ediyorum. Kraftt ekibinde kurucu ortak ve tasarımcı olarak yer alıyorum.

Üniversite hayatınız nasıldı?

SDÜ, Güzel Sanatlar Fakültesi, El sanatları bölümünden terkim ben. Okul hayatım kötüydü, gerçekten çok kötüydü çünkü okuldaki eğitim mantığına ayak uyduramadım. Okula giriş sürecimde sancılı oldu ama okul yıllarım genel olarak evde, yaptığım işle uğraşmakla geçti. Okulda basma kalıp memur zihniyeti insanı üretkenlikten soğutan bir sistem. Ben okula gelmeden önce farklı beklentilerim vardı ama öyle olmadığını anlamam çok geç olmadı ve okula çok gitmez oldum ilk yıldan sonra.

Günlerimin çoğunu dijital tasarımda kendimi geliştirmek için çalışıyordum, o zaman ticari işler yapmıyordum. Bu işte çok iyi olanların işlerini incelemek ve reprodüksiyonlar yapıp bol bol çalışmak gibi şeylerle meşgul oluyordum. Bu zaman zarfında demir ameleliği, çikolata standında çalışmak gibi işler yaptım. Okul iyi gitmeyince ailemle aramda maddi konuda sıkıntı oldu, geçici olarak böyle çözümler üretiyordum. Üniversite hayatının bana en büyük katkısı edindiğim birkaç arkadaşım, işimi kurmam ve kütüphaneden alıp okuduğum sanat kitapları oldu diyebilirim.

Sizi tasarımcılığa sürükleyen etkenler neydi?

Aslında böyle etkenler var mı bilmiyorum ama, küçük yaşlarda tasarım ve çizime olan yatkınlıkta aklıma gelen ufak tefek şeyler var. Örneğin küçükken defter yapraklarına karakterler çizmeye çalışmam ya da ortaokul yıllarında dersle ilgilenmek yerine el ve ayak çizimleri yapmaya çalışmam gibi. Fakat asla aklımda Güzel Sanatlar yada tasarımcılık yoktu. Lise yıllarında sınıfın en tembel 3. öğrencisi olma şerefini yaşarken, son sınıfta bir arkadaşımın Photoshop’ta araba jantlarının rengini değiştirdiğini gördüm.

O gün hayran oldum Photoshop’a ve staj döneminde ilk bilgisayarımı alıp Photoshop kullanmaya başladım. Bahsettiğim yıllar 2006 zamanları, internette şimdi olduğu kadar tutorial zenginliği yoktu, bulabildiğim derslere çalışıyor ve genelde imajlar üstünde küçük değişiklikler yapmakla yetiniyordum. Aslında ilk zamanlar amacım Photoshop’ta yazılım mühendisi olmaktı (Burada bahsetmeden edemeyeceğim, Adobe’de çalışan ve Photoshop açılış ekranında ismi çıkan ilk Türk olan Barkın Aygün’e selamlar olsun) bu yüzden kullanımına yönelik sürekli bir çalışma ve mantığını anlamaya yöneliyordum.

Daha sonra bu bana Photoshop’ta çok pratik ve hızlı kullanım alışkanlığı olarak geri döndü. Sonraları tasarım üzerine çalışmaya başladım ve küçük bir ajansa girdim, sonra bir diğeri, bir diğeri derken okula gelmeden önce Antalya’da bir dergide çalışmaya kadar gitti bu süreç. Sonra Güzel Sanatlar Fakültesi…

İlk ücretli işinizi ne zaman yaptınız?

Başka bir yerde çalışmak olarak soruyorsanız 17 yaşımdayken girdiğim ajanstan yol parası şeklinde bir para alıyordum

Ama kendi işim olarak soruyorsanız 18 yaşımda bir tane ajans için bir sigorta şirketinin web sitesinin tasarımını yapmıştım sanırım oydu ilk işim. Web sitesi dediğimde, birkaç sayfadan oluşan basit bir yapıydı.

Kraftt nasıl ortaya çıktı?

Üniversitedeyken yaptığım tasarımları internete koymaya başladım, önce deviantart gibi tasarımcıların buluştuğu ortak platformları denedim ama çok geri dönüş alamadım. Birgün ev arkadaşım ve şu an ortağım olan Uğurcan bana GraphicRiver’dan ve oradaki tasarımcıların işlerini satmasından bahsetti ve bende oraya girmeye karar verdim, yaklaşık 1 sene kadar oraya sürekli iş göndermekle meşgul oldum, düzenli ama çok küçük rakamlar alıyordum. Uğurcan’ında web tasarıma olan merakıyla ve bilgisiyle beraber, ikimiz ortak olup SuitsTheme adı altında, artık büyük işler yapmak hayaliyle WordPress temalar tasarlamaya başladık. Bir süre SuitsTheme olarak çalıştıktan sonra, yine bizim gibi 2 ortak olan BliccaThemes’le yani Adnan ve Burak’la tanıştık. Tasarım ve development bandında daha hızlı olmak adına iki takım birleştik ve Kraftt ortaya çıktı. Ben Antalya’da, Uğurcan Zonguldak’ta, Adnan Yunanistan’da ve Burak İzmir’de.

Kraftt için gelecekteki planlarınız?

Öncelikle ne biliyorsak ve ne yapmak istiyorsak o konuda daha iyi, daha üretken olmak. Amacımız insanların severek kullanacağı, estetik, kolay kullanım sunan WordPress Temalar yapmak ve kalite standardımızı daime üste taşımak. Kendi aramızda konuşurken de bahsettiğimiz üzere belirlediğimiz bir hedefe ulaşıldığında ortak bir yerde ikamet edip yerleşik ofise geçip kaliteyi ve üretim bandını daha yukarı taşımak birincil hedefimiz.

Ücretsiz olarak Photoshop eğitimi vereceğinizi söylediniz. Herkes sizin gibi değil. Neden?

Önceliğim öğrenmek isteyip nereden, nasıl, hangi şekilde başlayacağını bilmeyenlere, özellikle imkanı olmayan arkadaşlara yardımcı olmak. Ben öğrenme sürecinde ders sıkıntısı çekmiştim imkanım olmadığından dolayı. O yüzden şimdi böyle olanlara belki yardımım dokunur diye umuyorum. Tabi illaki ticari bir amacı olmasına gerek yok, farklı meslek gruplarından olan arkadaşlarda öğrenmek isterse kurslara gerçekten çok para vermelerini istemediğim için, zira bir programı öğretmek o kadar pahalı olmamalı diye düşünüyorum. Diğer bir amacım ise inancım gereği bana öğretilen şeylerin zekatını vermek, yani ne kazanırsan zekatı onun cinsinden olur kaidesi burada geçerli oluyor. Ben bana öğretilen şeyin zekatını bu şekilde verebileceğimi düşünüyorum ve Allah’tan daha çok bilgi talep ediyorum.

Tasarıma yeni başlayanlara tavsiyeleriniz neler?

Aslında yaşım itibariyle insanlara tavsiye verecek konumda değilim ama bir samimi arkadaş olarak şunları söylemekte bir beis görmüyorum; Aynı konu üzerinde ısrarla ısrarla çok çalışmaları… Sanat kitaplarını okumalı, en azından sanat tarihini bir kere okumalarını… Yaptıkları işi Dijital Sanat olarak görmelerini ve ciddiye almalarını… Kişinin kendinden önce yapılan büyük işlere çok bakmasını ve reprodüksiyon yapmasını…. Özellikle eski büyük ressamların hayatını okumalarını, çünkü tasarım bilinci olarak insana çok ama çok şey katar… Sadece Photoshop kullanan bir operatör olmak istemiyorsanız tasarım ve kompozisyon üzerine sürekli çalışmayı ve bilinçli bir şekilde ilerlemelerini… Bir başka meslek gruplarını, onların işlerini öğrenmeye çalışarak, onları taciz etmemelerini şiddetle tavsiye ediyorum.

Kendinizi tanımlarken lütfen 10 tane meslek saymayın, ne iş yapıyorsanız o meslekte uzman olmaya çalışın. Diğer şekilde insanlar size bir sahtekar imajıyla bakıyorlar.

Tasarımda profesyonelleşmek için tavsiyeleriniz neler?

26 yaşındayım ve şu an profesyonelim diyemem, bence sanatla alakalı bir meslek dalında bir insanın çok uzun yıllarını vermesi gerekiyor profesyonel olmak için ve şu an kendimi o sıfata lâyık görmüyorum. Uğraştığımız meslek okuyarak anlaşılabilir bir şey değil ve tecrübeye dayalı gelişen bir şey. Kendim profesyonel olmadığım halde insanlara o konuda tavsiye veremem.

Themeforest’a yeni başlayanlara tavsiyeleriniz neler?

Öncelikle Themeforest’a çalışmayı hedeflemiş arkadaşları tebrik ediyorum. Çünkü gerçekten başları büyük belada

Şaka bir yana yeni başlayanlara söyleyeceklerim sabırla.. sabırla çalışmaları ve hedeflerini büyük tutmaları. Yönetim, artık çalışma kabul etmeyi daha da zor bir hale getirdi. Kurallar çok katı, bu yüzden disiplinle ve yılmadan çalışmak lazım. 8 kere üst-üste reject (reddedilmek) yediğimi burada söylemem gerekiyor. Başlangıçta Themeforest işlerinizi kabul etmeyebilir, özellikle yeni başlayanları zorluyorlar ve başlayanların çoğu vazgeçiyor. Eğer kendinizi kabul ettirirseniz yarışacak olduğunuz adamlar gerçekten ama gerçekten çok çalışıyor ve sektörde çoğu zaman trendi belirleyen işler çıkıyor. Themeforest’ta popüler olan bir çalışma bir anda her yerde görülmeye başlıyor. Tek başlarına yola çıkmalarını asla tavsiye etmiyorum. Her işi kendiniz yapmaya çalışmayın, bunun istisnaları var ama her şeyi tek başınıza yapmaya çalışırsanız çok yorulacak ve üretkenlik kavramından yoksun şekilde yorgun argın işlerinizi yapacaksınız ki o da pek hayırlı sonuçlar vermez.

Tasarımcıysanız sadece tasarım yapın, geliştirici (developer) iseniz sadece kodlama yapın. Şu kadar zamandır geliştiriciyim,3–4 aydır tasarım yapıyorum ben aslında diyenleri görürseniz görmezden, duyarsanız duymamazlıktan gelin. Öyle yapınca gidiyorlar… Ekip olmak her zaman avantajlı oluyor.

Geliştirici olmadığım için geliştirici arkadaşlara söyleyecek çok şeyim olamaz, bu konuyu bu işin ehillerine bırakıyorum. Ama tasarımcı olarak Themeforest’a başlayan arkadaşlara kendilerini çok satan işlere çok kaptırmadan, elit ve minimal tasarımlar yapmaya, sürekli ama sürekli çalışmaya, ve bir gözün internette kimler neler yapmış ve hangi trendler var, hangileri kötü-iyi araştırması yapmasını tavsiye ediyorum. Photoshop’a hakim olmaya çalışın ve tasarım elementleri için yeri geldiğinde para vermeyi bilin, ekibinizle bu konuda konuşun ve tasarım-development tarafında yapılacak işe iyi gelecek bir şey varsa ve ücreti uygunsa işiniz için kaçınmayın. İmaj seçimleri sunum için çok önemli, o konuya dikkat etmeleri hoş olur ayrıca. Çok çalışmayı söylemiştim zaten

Türkiye’de tasarımı ve tasarımcılığı nasıl görüyorsunuz?

Piyasaya çalışmadığımız içim konuya çok hakim değilim ama bizde artık meslek grupları ayrışmaya başladı iyice ve bu güzel bir haber. Tasarımcıya Front-End işlerini çok yüklemiyor gördüğüm kadarıyla ajanslar, bu da tasarımcıyı daha rahat ve estetik açıdan özgür hissettiriyor. Gördüğüm olumsuz şey ise kendi konusunda iş yapan başka insanlara karşı müthiş bir hazımsızlık var ülkemizde. Yani bunun sebebi nedir bilmiyorum ama, seni görmezden gelmeye çalışmak ya da işlerin hakkında olumsuz yorumlarda bulunmaktan kaçınmıyorlar. Sen olduğun sürece insanlar rahatsız oluyor varlığından, işlerinden.

Kraftt olarak biz yurtiçine iş yapmıyoruz, öyle bir amacımızda yok. Themeforest varken piyasaya çalışmak her açıdan çok mantıksız. İç piyasadaki tasarımcı arkadaşlardan hoş şeyler duymuyorum pek.

Türkiye dışında yaşamak ister miydiniz? Neresi olurdu?

Bu soruya birçok insan evet diyebilir belki ama ben istemiyorum esasen. Düzenim var, ailem yanımda, istediğim zaman istediğim yere gidebiliyor, istediğim gibi gezebiliyor, dilediğim saatte uyuyup uyanıyorum, kapımın dibinde otelde dilediğimde sporumu yapıyorken ve bunları yaparken yıllardır yaşadığım yerde kendimce var olan düzenimi bozmak istemem açıkçası. Bana biraz ürkütücü geliyor yeniden bir şeylere başlamak. Ayrıca bütün işlerimi evden hallederken, yani lokasyon sorunu yokken zorunda olmadıkça yurtdışına çıkmak gibi isteğim olmaz, sanmıyorum. İnsanlar burada beni belki “sıkıcı olmak” ya da “başka yerler görmemek, vizyon darlığıyla” suçlayabilir ama yaptığım iş itibariyle artık lokasyon sadece internet bağlantın olup olmadığıyla alakalı. Geri kalanı önemsiz.

Sürekli gezerek çalışan insanlara şaşırıyorum ayrıca, ben biraz keyfimden ödün veremiyorum, yani herşeyim hazırken sürekli yeni yerlerde birşeyler bulmak ve kurmakla uğraşamam. Evet evet, tam anladığınız gibi ehl-i keyif, sıkıcı bir adamım.

Son zamanlarda Photoshop yerine Sketch tercih ediliyor. Siz bu konu hakkında ne demek istersiniz?

Bu konuyu daha önce duydum, biraz inceledim baktım Sketch’e ve görmezden gelmeyi tercih ediyorum. Çünkü Photoshop gibi her ihtiyacı karşılayan bir sektör devi varken ve herkes .psd tabanlı çalışırken, tümleşik yapısı sayesinde Bridge ya da Ai gibi avantajlarını göz önüne alınca Sketch bir takım heyecanlı insanların kullandığı programdan öteye geçmez bence. Evet iş yaparsınız, kullanabilirsiniz. Tasarımcı-developer anlaşmasında sorun yoksa isteyen istediğini kullansın, bu kimseyi ilgilendirmez. Benim Adobe ile herhangi bir anlaşmamda yok, yani Photoshop’un ateşli bir fanatiği değilim ama, Sketch’i Photoshop’la karşılaştırmak gerçekten yanlış olur. Çünkü ondan önce Fireworks var. Gerçi Adobe, Fireworks’den desteğini çekiyor yavaş yavaş, insanlar bu yüzden belki bu konuda tartışıyor olabilir. Ama Sketch’i Photoshop’la kıyaslamak komik olur bana göre. Ama dediğim gibi kullanmak isteyen kullanabilir, kimseyi ilgilendirmez.

Sketch daha çok App tasarımcılarınn sevdiği bir uygulama gördüğüm kadarıyla ve insanlar bir programa bağlı kalmak zorunda değil. Dileyen dilediğini kullanabilir önemli olan güzel kompozisyon kurmak, Sketch veya Photoshop, amaç değil araç olabilir ancak.

Şunu açıklamak istiyorum, Photoshop hem vektör hem pixel tabanlı mantığa sahip bir uygulama. Çıkış amacı pixel mantığı ama bugün shapeleri ve vektör objeleri kullanıp, hükmedebiliyoruz artık. Hal böyleyken kalkıp “Photoshop’ta her şey pixel, vektör çalışamıyoruz, Sketch’te yaptığım butonlar vektör oluyor, dilediğim gibi büyütebiliyorum” demek büyük saçmalık olur. Tasarım yaparken kullandığımız elementleri; İmajlar (png, jpeg vb…) shapeler, smart objeler, fontlar, svg ikonlar veya Ai ikonları gibi sıralarsak ve artworkümüz zaten biz ne kadar istersek o kadar büyüyor, o konuda bir sıkıntı yok, kullandığımız elementlerden shapeleri ve ikonları ve fontları vektör tabanlı olduğu için zaten dilediğiniz kadar büyütebiliyorsunuz. İmajları herkesin tahmin ettiği üzere ölçüsü dışında boyutlandırırsak çamurlama dediğimiz pixel atlamaları söz konusu oluyor. Pekala vektör objeleri zaten boyutlandırmada sıkıntı yokken neden bir başka uygulamaya geçeyim ki… Üstelik yıllardır kullanılan ve daha öncede bahsettiğim üzere sektör standardı olmuş olan Photoshop’tan bahsediyoruz. Aynı şeyleri yıllardır sektör devi olan bir programda yapmak varken, çoğu insanın bilmediği bir programda yapmak çok akıllıca gelmiyor bana. Bazı bloglarda ve makalelerde “Sketch’te yapılabilecek şeyler” adlı yazılarda, aslında Photoshop’ta hali hazırda var olan özelliklerin Sketch’te yeni gelmiş gibi gösterilmesini aklım almıyor. Yani benim yıllardır kullandığım şeyleri “yenilik” diyerek adlandırmak biraz komik geliyor insana.

Vektör olayı gayet basitken, guide olayında ise guideguide me uygulaması zaten istediğiniz sonuçları veriyor.

App tasarımcıları için mobil arayüzde Sketch’te güzel özellikler olabilir ama bu konuda kafası karışan arkadaşlara bakmalarını ve kendi karar vermelerini tavsiye ederim. Fakat bizim yaptığımız gibi çok detaylı, büyük işler yapanlar için Sketch şu an çok uzak, sektörde Photoshop yerini kolay kolay bırakmaz.

Özel olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Teşekkürler Röportaj için, memnun oldum.

***

Teşekkür ederiz verdiğiniz bu bilgiler için. Çalışmalarınızda başarılar diliyoruz.

Kraftt ekibine ait bazı bağlantılar

Themeforest – http://themeforest.net/user/Kraftt
Twitter – https://twitter.com/TeamKraftt
Dribbble – https://dribbble.com/Kraftt

Arif Erdem’in kişisel blogu – http://ariferdem.tumblr.com/