AMELİYATLARDAKİ YENİ NESİL TEKNOLOJİ: ROBOTİK CERRAHİ

Published in

Yıldız Teknik Üniversitesi Medikal Teknolojiler Kulübü

3 min readDec 11, 2022

İlk denemesi 1997 yılında safra kesesi ameliyatıyla yapılmış olan robotik cerrahi tanımını, özellikle son yıllarda sıkça duyar olduk. Robotik cerrahi deyince belki de çoğumuzun aklına gelen ilk soru, ameliyatı robotların yapıp yapmadığı. Gerçekten de ameliyatı robotlar mı yapıyor eğer cevabımız hayırsa bildiğimiz operasyonlardan robotik cerrahiyi ayıran nokta ne? Bu ve bunun gibi merak edilen soruların cevabını sizinle paylaşmaya robotik cerrahinin tanımını yaparak başlayayım.

Cerrahların ameliyat esnasından görüntüsü

Cerrahın konsol başında cerrahi enstrümanları yönetmesiyle ve enstrümanların da cerrahın komutlarını eş zamanlı olarak uygulamasıyla gerçekleşen ameliyatlara robotik cerrahi denir. Yani hayır, ameliyatı robotlar değil cerrah yapıyor. Enstrümanlar ve kamera gibi yardımcı cihazlar cerrahın ameliyat esnasındaki yetkinliğini arttırmaya yardımcı oluyor ve hem hastaya hem de cerraha kolaylık sağlıyor.

Robotik cerrahinin avantajlarından bahsetmek gerekirse; öncelikle enstrümanlar, yani cerrahın komutuyla hareket eden robotik kollar, biyolojik bir ele göre çok daha küçük oldukları için hastanın doku ve organlarına erişmek amacıyla açılan deliğin boyutu da bir o kadar küçük oluyor. Zarar gören doku sayısı azaldığı için başta ameliyat sonrası ağrının çok daha az olması, iyileşme sürecinin hızlanması ve kozmetik olarak oldukça küçük bir yara izi bırakması gibi birçok avantajı doğuruyor. Robotik kollar tahmin edebileceğiniz üzere cerrahın direkt olarak eliyle müdahalesinden daha az hasar bırakıyor ve ulaşılması güç, derin yerlere boyutunun küçüklüğü sayesinde daha kolay ulaşabiliyor. Ayrıca titreme gibi oldukça doğal ama ameliyat esnasında risk oluşturabilecek etmenlerin önüne geçilmiş oluyor. Kameralarının büyütme yetisi sayesinde de cerrahın çok daha net bir görüş elde etmesi sağlanıyor. Enfeksiyon riskini oldukça aza indirgemesi ve kan kaybını azaltması da robotik cerrahinin avantajlarından.

Başta üroloji olmak üzere kalp ve damar hastalıkları, jinekoloji, genel cerrahi, kulak burun boğaz ve obezite gibi çeşitli ameliyatlarda robotik kollar kullanılıyor ve hızla gelişen teknoloji sayesinde kullanılma alanları gittikçe artıyor. Robotik cerrahinin oldukça avantajlı olduğu su götürmez bir gerçek ama hiç dezavantajı yok mu? Elbette her alanda olduğu gibi oldukça nadir olsa da arızalanma ya da doku hasarı oluşturma gibi dezavantajları olabilir. Bu durumda enstrümanları kullanan cerrahın bu yeni teknolojiye adapte olmuş olması epey mühim. Zaten robotik cerrahi sistemleri üreten firmaların çoğu da hazırladıkları simülasyonlarla cerrahların gerçek bir ameliyat öncesinde yetkinlik kazanabilmesi için eğitim veriyor.

Robotik cerrahinin daha az hasara yol açması, hata oranını azaltması ya da hastaya daha hafif atlatılan ameliyat ve kolay geçen iyileşme süreci sağlaması gibi avantajlarına değinmiş olduk. Hızla gelişen teknoloji sayesinde robotik cerrahi gün geçtikçe yaygınlaşmaya, daha da çeşitli alanlarda kullanılmaya ve ihtiyaçlar doğrultusunda evrilmeye devam ediyor. Belki şu anda ameliyatları robotik kollar yardımıyla cerrahlar yapıyor ama kim bilir belki de gelecekte gerçekten de robotlar yapacak…

KAYNAKÇA: