HUGO DE VRİES: KALITIMIN KEŞFİ VE EVRİM TEORİSİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Bu yazımda Hugo de Vries’ın yaşamı, çalışmaları ve genetik alanındaki önemli katkıları hakkında bilgiler vereceğim.

Hugo de Vries’ın zengin bilim yolculuğu botanik ve genetik alanlarında da bıraktığı etkileyici mirasla anılmaktadır. 19. yüzyılın sonlarına doğru genetik üzerine yaptığı önemli çalışmalarla, evrim teorisi ve kalıtım konularındaki katkıları, onu genetik biliminin öncülerinden biri yapmıştır.

Gelin onu daha yakından tanıyalım ve bu cevherin, cevher olmadaki yolculuğuna tanıklık edelim.

Hugo de Vries 16 Şubat 1848 yılında Hollanda’nın Haarlem şehrinde dünyaya gözlerini açtı. Hugo’nun ailesinin orta sınıfa mensup olduğu ve Hugo‘nun doğa ile iç içe büyüdüğü biliniyor. Erken yaşlarda doğaya olan ilgisi ve bitkilerle kurduğu bağ, onu bilimsel bir kariyere doğru yönlendirmiş.

Amsterdam Üniversitesinde botanik eğitimi alarak bilim dünyasına adım atan de Vries, bitki fizyolojisi üzerine doktorasını tamamladı. Bu dönemde özellikle bitkilerin evrimi ve genetik yapıları üzerine ilgi duydu.

1901 yılında mutasyon kelimesini ortaya atmıştır. Bu terimi bulması, bitki genetiği üzerine yaptığı kapsamlı çalışmalara dayanmaktadır.

Bu kelimeyi Oenothera Lamarckiana adlı bitki üzerine çalışmalar yaparken bulmuştur. Bu bitkinin genetik özelliklerini izlediği süreçte, bazı anormal fenotiplerin ortaya çıkması dikkatini çekti. Normal genetik varyasyonun ötesinde, ani ve büyük değişimlerle karakterize olan bu fenomenlere odaklandı. Bu ani değişimlere “mutasyon“ adını verdi ve bu terimi Die Mutationstheorie (Mutasyon Teorisi) adlı kitabında anlattı. Ona göre mutasyonlar, genetik materyalin doğal seleksiyon sürecinden bağımsız olarak, aniden ortaya çıkan ve türlerin evriminde yeni bir rol oynayan değişimlerdi. Bu terimin ortaya çıkışı evrim teorisine yeni bir boyut ekledi. De Vries‘ın mutasyon teorisi, Charles Darwin‘in evrim teorisini tamamlar nitelikteydi. Ve genetik varyasyonun sadece yavaş ve sürekli değil aynı zamanda ani ve büyük değişimleri de içerebileceğini öne sürdü.

Takvimler 1900 yılını gösterdiğinde ise Vries’ın “arşigonokroz“ olayı adını verdiği bitki fenomeni, genetik materyalin yeniden düzenlenmesine bağlı olarak meydana gelen bir bitki ölümüydü. Bu gözlem, genetik varyasyonun sadece adaptasyon değil, aynı zamanda yeni özelliklerin ortaya çıkmasında katkıda bulunabileceğini gösterdi.

De Vries’ın Mendel’in yasaları üzerine de çalışmaları bulunuyordu. Mendel‘in genetik yasalarını genişleterek, genetik varyasyonun evrimdeki rolünü vurgulayan bir bilim adamı oldu. Kalıtımın temel yasalarını anlamak için yaptığı çalışmalar, genetik biliminde çığır açıcı nitelikteydi. Onun genetik alanındaki katkıları modern genetik biliminin temel taşlarından biri olmuştur. Bilim dünyasında öne çıkmış, aynı zamanda öğrencilere de ilham vermiştir. Onun eğitim anlayışı, genç bilim insanlarının yetişmesinde büyük katkıda bulunmuştur.

GÖRSEL KAYNAKÇA

https://1000kitap.com/yazar/hugo-de-vries/kitaplar

https://dnalc.cshl.edu/view/16211-Gallery-6-Hugo-de-Vries-1912.html

https://species.wikimedia.org/wiki/Hugo_de_Vries

KAYNAKÇA

https://dnalc.cshl.edu/view/16222-Biography-6-Hugo-de-Vries-1848-1935-.html Adresinden 11.03.2024 tarihinde alınmıştır.

https://www.nkfu.com/hugo-de-vries-kimdir-hollandali-bitki-bilimcisi-ve-biyologun-hayati-ve-calismalari Adresinden 11.03.2024 tarihinde alınmıştır.

https://www.britannica.com/science/breeding Adresinden 11.03.2024 tarihinde alınmıştır.

http://www.dnaftb.org/6/bio.html Adresinden 11.03.2024 tarihinde alınmıştır.

https://www.bionity.com/en/encyclopedia/Hugo_de_Vries.html Adresinden 11.03.2024 tarihinde alınmıştır.

https://www.scientificamerican.com/article/hugo-de-vries/ Adresinden 11.03.2024 tarihinde alınmıştır.