NE CANLI NE CANSIZ: CYBORG HÜCRELER
Kaliforniya Üniversitesi biyomedikal mühendisleri tarafından karmaşık kimyasal süreçlerin ardından laboratuvarda yapay “cyborg” hücreler üretildi. Geliştirilen bu yarı canlı hücreler çoğu yönden canlı hücrelerin özelliklerini taşısalar da farklı olarak çoğalamazlar. Bu da araştırmacılara üretilen bu yarı canlı hücrelerin içinde bulundukları koşulları ve yerine getirmesi istenilen işlevleri kontrol etme olanağı tanır. Kopyalanmayan materyallere dayalı yarı hücreler daha tanımlanmış ve kontrol edilebilir işlevler sağlarken doğal hücrelerin otonom replikasyonları genellikle biyomedikal uygulamalar için güvenlik endişelerine neden olur.
Biyomedikal mühendisi Cheemeng Tan’ın dediğine göre siborg hücreler programlanabilir, bölünmez, temel hücresel aktiviteleri yerine getirir ve doğal olmayan yetenekler kazanabilir.
Hücre mühendisliği iki temel yaklaşıma dayanmaktadır: İlki zaten canlı olan bir bakteri hücresini alıp ona yeni yetenekler kazandıran genler ekleyerek DNA’sını değiştirmektir, diğeri ise biyomoleküller ve sentetik bir zar kullanarak sıfırdan yapay bir hücre oluşturmaktır. Siborg hücreler ise ikisinden de farklı olarak bakteri hücresine yapay polimerden parçalar eklenmesiyle oluşturulmuştur. Değiştirilen bu hücrelerin yüksek pH seviyeleri, yüksek tuz konsantrasyonları ve antibiyotikler gibi normalde bir hücreyi öldürecek etkenlere daha dirençli olduğu tespit edilmiştir. Bölünme, çoğalma ve mutasyona uğrama ihtimalleri olmadığını da göz önünde bulundurursak bu tip hücreleri örneğin ilaç verme mekanizması olarak kullanabiliriz.
Bu yeni gelişmenin arkasındaki araştırmacılar üretilen siborg hücrelerin kanser gibi hastalıkların tedavilerini iyileştirmekten, hedeflenen kimyasal süreçlerle kirliliği temizlemeye kadar çok çeşitli uygulamalara sahip olabileceğini düşünüyor. Bir örnek vermek gerekirse çevrede insan gözüyle fark edilemeyen biyosensörler olarak kullanılabileceğini söylüyorlar. Böylece bir patojen ortama girdiğinde ya da sıcaklık olması gerekenden yüksek veya düşük olduğunda hücreler bu değişiklikleri algılayarak bizi bilgilendirebilir ve işleri bittiğinde de ölebilirlermiş.
Bu hücrelerin çevreye veya sağlık hizmetlerine yakın zamanda yerleştirilemeyeceğini vurgulayan araştırmacılar, güvenlik ve kalite kontrollerine devam edilmesi gerektiğinin altını çiziyorlar. Hâlâ katedilmesi gereken uzun bir yol olsa da bu hücrelerin gelecekteki biyomedikal uygulamalar konusunda umut ışığı olduğu su götürmez bir gerçek.
KAYNAKÇA:
1.UC Davis researchers develop cyborg cells. theaggie.org
https://theaggie.org/2023/02/13/uc-davis-researchers-develop-cyborg-cells/ adresinden 10/04/2023 tarihinde alınmıştır.
2.Scientists create semi-living cyborg cells that could transform medicine. sciencealert.com
https://www.sciencealert.com/scientists-create-semi-living-cyborg-cells-that-could-transform-medicine adresinden 10/04/2023 tarihinde alınmıştır.
3.Biomedical engineers create semi-living cyborg cells that could revolutionize health, environment. techtimes.com
https://www.techtimes.com/articles/287003/20230131/biomedical-engineers-create-semi-living-cyborg-cells-revolutionize-health-environment.htm adresinden 10/04/2023 tarihinde alınmıştır.
4.Cyborg cells could attack cancer from within. asme.org
https://www.asme.org/topics-resources/content/cyborg-cells-could-attack-cancer-from-within adresinden 10/04/2023 tarihinde alınmıştır.
GÖRSEL KAYNAKÇA:
2.https://theaggie.org/2023/02/13/uc-davis-researchers-develop-cyborg-cells/
