NEDEN BELİMİZ AĞRIYOR ?
Bel ağrısı birkaç on yılın en büyük sorunlarının başında gelmektedir . 2013 yılında yapılan bir araştırmaya göre en uzun süre en çok hastalık yükü oluşturan durum “Back pain” yani bel ağrısıdır. Aşağıdaki haritada da görüldüğü üzere ülkemizin de içerisinde bulunduğu birçok ülkede yaşam kalitesine en fazla etki eden hastalık da bel ağrısıdır .
Peki, neden belimiz bu kadar ağrıyor? Aslında bu durum kültürümüzle ve yaşadığımız çevreye adaptasyonumuzla doğru orantılı ilerlemektedir fakat bel ağrısının epidemiyolojisi tam olarak anlaşılabilmiş değil. Bel ağrısının sebebini incelemeden önce; belimizin, omurgamızın anatomik yapısı ile ilgili bilgiler paylaşmak istiyorum.
Omurgamızda bulunan her bir kemik parçasına “Omur” denir. Omurgamızı “S” harfine benzetebiliriz. “S” harfine benzetmemizin sebebi ise servikal ve lomber bölgede çukurlaşma, torakal bölgede kamburlaşma görülmesidir. S’nin en üst kısmına servikal, orta kısmına torakal, uç kısmına lomber, kuyruk sokumu dediğimiz kısmına da sokral denir. Torakal bölgesine “sırt”, lomber bölgesine de “bel” adı verilmektedir. Sırt ve bel kısmında oturuş, yürüyüş bozukluğuna bağlı olarak kamburlaşma ya da “Schmorl nodülü (fıtık)” adı verilen rahatsızlıklar meydana gelmektedir. Fıtığı tetikleyen diğer etkenler ise stres ve ağır yük taşımaktır.
Dünya genelinde teknolojinin gelişmesiyle birlikte ekranların karşısında geçirdiğimiz vakit arttı ve bu nedenle sürekli oturmaktan kaynaklı olarak bel ve sırt ağrılarında yükseliş gözlemlenmektedir. BMC Evrimsel Biyoloji dergisinde yayımlanan araştırmada, sırt ağrısı çeken insanların omurga yapısı ile orangutanların omurga yapısının yüksek benzerlik gösterdiği belirtilmiştir.
İki omurganın birbirinden farkının, insan omurgasının evrimleşmesi sürecinde bir darbe alarak o bölgenin sakatlanması olduğu düşünülmektedir . Bu sakatlığın, insanlar dört ayak üzerinden iki ayağa geçiş sürecinde omurların değişmesine sebep olduğu düşünülüyor.
Araştırmacılara göre bu düşünceye istinaden sırt ve bel ağrısı yaşama ihtimali olan hastaların tespit edilmesinde önemli rol oynayacağı söylenilmektedir.
Araştırmacı Plomp, “Schmorl nodülü olan insanların omur unsurlarının şekilleri, istatistiki olarak şempanze omurlarından farksız .” olduğunu söylemiştir.
Profesör Collard ise “Araştırmamız, bazı insanların patolojik omurgalarının, iki ayak üzerinde dik yürümeye daha az uyum sağlamış olabileceğini gösteriyor .” diyor. Evrim mükemmel bir şekilde gerçekleşmediği için bu süreçte böyle aksaklıklar yaşandığı düşünülmektedir. Bunun sebebi ise evrimleşmenin çok kısa bir sürede gerçekleşmesidir.
Peki bel ağrısını en aza indirmek için neler yapabiliriz ? Bel ağrısına en iyi gelecek şey kesinlikle egzersiz yapmaktır. Omurga sağlığımız için yapılması gereken egzersizleri yapmak, bel ağrısının yaşanmasına da engel olmaktadır. Bu egzersizlere örnek verecek olursak: ayak parmaklarına öne doğru eğilerek dokunmak, çocuk duruşu ve kobra duruşu. Bir diğer öneri ise düşük topuklu ayakkabı giymektir. Yüksek topuklu ayakkabılar bel omuruna binen yükü arttırmaktadır. Bel ağrısı tedavisinde kullanılan yöntemlerden bahsederek yazımı sonlandırmak istiyorum. Kullanılan yöntemler:
Akupunktur: Çelik ince iğneler kullanılarak yapılmaktadır. Akupunktur tedavisinin yatıştırıcı bir etkisi vardır. Bu tedavi sonrasında kişi enerjik ve rahat hissetmektedir.
Masaj: Uzman fizyoterapistler tarafından ağrılı bölgeye uygun hareketlerle masaj yapılmaktadır.
PRP: Vücuttan alınan kan çeşitli işlemlerden geçerek vücutta hasarlı dokuya enjekte edilerek yapılan tedavidir. Disk hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan bel ağrılarında, omurlar arasında bulunan disklerin iyileşmesinde kullanılır.
YAZI KAYNAKÇA
Omurga anatomisi. Selçuk Peker. https://www.selcukpeker.com/tedavi-uniteleri/omurga-anatomisi/
Bel ağrısına ne iyi gelir.2020.Medical Park. https://www.medicalpark.com.tr/bel-agrisi/hg-2041
Akupunktur nedir.2022.Memorial. https://www.memorial.com.tr/tedavi-yontemleri/akupunktur-tedavisi-nedir-akupunktur-nelere-iyi-geli
Evrimsel yakınsama.2015.Ayşe Bursalı. https://arkeofili.com/bel-agrisi-ceken-insanlarin-omurgasi-sempanzelerinkine-daha-cok-benziyor/
FOTOĞRAF KAYNAKÇA
Harita: https://evrimagaci.org/insan-anatomisinin-evrimi-basari-agriyla-birlikte-geldi-3714
Omurga: https://fizik-tedavi.org/omurga-anotomisi/
Evrımsel Benzerlik:https://insanlarevrildimi.tumblr.com/post/103979062438/australopi-chetus-di-k-y%C3%BCr%C3%BCyor-muydu
