Platin Nedir?
Platin, değerli metal elementler arasında yer alan ve sık kullanılan bir metaldir. Periyodik cetvelde atom numarası 78 olan kimyasal bir element olup “Pt” sembolü ile gösterilir. İspanyolcada “platina” kelimesinden gelen ve “küçük gümüş” anlamındaki platinin tarihi M.Ö. 700’lü yıllara dayanmaktadır.
İtalyan-Fransız doktor Julius Caesar Scaliger, Darien ile Meksika arasındaki bölgede bulanan dayanıklı bir metalin olduğunu söylemiş ve bu sayede yeni bir elementin de keşfi gerçekleşmiştir.
Platin, nadir bulunması sebebi ile dünyadaki en pahalı ve değerli metaller arasında yer alıyor. Takılardan sağlığa, otomotivden kimya sektörüne kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Platin rezervlerin %90’ı Güney Afrika’da diğer %10’luk rezervler ise Rusya, Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri(ABD), Kanada, Kolombiya gibi ülkelerde yer almaktadır.
Platin rezervlerinde bulunan saf platin içeriği oldukça düşüktür ve cevherin kalitesine göre değişmektedir. Örneğin; 1 tonluk platin cevherinden 3–5 gram saf platin elde edilebilir. Bu da platinin ne kadar değerli olduğunu bize göstermektedir.
Platin, metalik parlaklıkta görünüme sahiptir. Platinin kristalleri küçük taneler ve pullar halindedir. Bazik kayalarda, kontakt metamorfik yataklarda ve kuvars damarlarındaki cevherlerde bulunur. Yumuşak ve işlenebilir bir metal olan platin, oda sıcaklığında gümüşten iki kat daha yoğundur. Havadan etkilenmez ve oksijen ve kükürtle birleşmez. Suda ve asitlerde çözünmez ancak sıcak alkalilerde aşınabilir. Yüksek sıcaklıklarda flor, klor, fosfor, kükürt elementleri ile reaksiyona girer.
Platin, ham petrol ve petrol ürünlerindeki etkin bir katalizördür. Katalizör olarak kükürt trioksit ve sülfürik asit oluşumunda da kullanılır. Sağlık sektöründe ilaçlar ve vitaminlerde de tercih edilmektedir. Yakıt pillerinde kimyasal reaksiyonlardan elektrik elde etmek için katalizör olarak kullanılmaktadır. Kararlı bir yapısı olduğundan dolayı otomotiv sektöründe de yer almaktadır. Saf ve alaşımlı platinler, takılarda kaplama olarak da kullanılabilmektedir. Kanser ilaçlarında da kullanılmaktadır ancak platin sisplatin ve karboplatin adı verilen platin bazlı kanser ilaçlarının toksik yan etkileri görülebilmektedir. Kalp pillerinde kullanılan pacemaker elektrotlarının üretiminde de iletkenliğe sebebiyle ideal bir metaldir. Platin-kobalt alaşımları ile çok güçlü mıknatıslar üretilmektedir. Termometreler, tıp aletleri, implantlar, cam içindeki rezistanslar, füzelerin uç konileri, jet motor kaplamaları, saatler gibi bir çok yerde bulunabilir.
Kaynakça:
1.https://www.google.com/amp/s/www.makaleler.com/amp/platin-nedir-nerelerde-kullanili
2.http://thenoblemetal.weebly.com
3.Platin — Evrim Ağacı (evrimagaci.org)
- R. Ross. Facts About Platinum. (1 Ağustos 2016). Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: livescience.com | Arşiv Bağlantısı
- Royal Society of Chemistry. Platinum — Element Information, Properties And Uses | Periodic Table. Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Royal Society of Chemistry | Arşiv Bağlantısı
- Lenntech. Platinum (Pt) — Chemical Properties, Health And Environmental Effects. Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Lenntech | Arşiv Bağlantısı
- Encyclopedia Britannica. Platinum | Chemical Element. Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Encyclopedia Britannica | Arşiv Bağlantısı
- chemistry explained. Platinum, Chemical Element — Reaction, Water, Uses, Elements, Examples, Metal, Gas, Number. Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: chemistry explained | Arşiv Bağlantısı
- Encyclopedia Britannica. Platinum | Chemical Element. Alındığı Tarih: 28 Ocak 2021. Alındığı Yer: Encyclopedia Britannica
Görsel kaynakça:
1.https://www.google.com/amp/s/www.makaleler.com/amp/platin-nedir-nerelerde-kullanilir
