Dağılım Ölçüleri (Range)
Bir değişkenin değerlerinin ne şekilde dağıldığını ifade eder. Max-min değer, ortalama etrafındaki durumunun ne olduğunu anlamaya çalışmak amaçlı kullanılan ölçülerdir.
1- Değişim Aralığı
Bir değişkendeki(serideki) max değerden min değeri çıkardığımızda değişim aralığına ulaşmış oluruz.
Örneğin bir firmadaki maaş değişim aralığına bakarsak;
Maaş Değişim Aralığı = MaxMaas-MinMaas
!!! Değişim aralığı farkının küçük olması o firmanın daha adil maaş politikasına sahip olduğu anlamına gelir. Yani maaş dağılımı daha adildir.
2- Standart Sapma (Standart Deviation)
Ortalamadan olan sapmaların genel bir ölçüsüdür.
Xort: ortalama değer
- Bu formül ile her bir değerin ortalamaya olan uzaklığını hesaplıyoruz.
- Standart sapma, ortalamadan sapmaların bir ortalamasıdır.
3- Varyans
Standart sapmanın karesidir. Birden fazla değişkenin dağılımını birbirleri ile kıyaslamak için kullanmak istediğimizde varyans kullanılır.
4- Çarpıklık (Skewness)
Çarpıklık, bir değişkenin dağılımının simetrik olamayışıdır. Simetrik olmayan durumlarda ortalama değeri medyan ile bulmamız gerektiğinden bahsetmiştik.
Pearson Çarpıklık Katsayısı < 0 Negatif Çarpıklık
Pearson Çarpıklık Katsayısı > 0 Pozitif Çarpıklık
Pearson Çarpıklık Katsayısı = 0 Simetrik Çarpıklık
!!! Ortalamadan medyan’ı çıkarmak ne demek?
Normalde simetrik bir dizide ortalama ile medyan birbirine çok yakın olur. Eğer bu değerler çıkarıldığında arada çok fark varsa çarpıklık sinyali alırız. İkisi aynı noktada değildir demektir.
5- Basıklık Ölçüsü (Kurtosis)
- Dağılımın basıklığını / sivriliğini gösterir.
- Basık grafiğin stardart sapması yüksektir.
- Serinin yayılımı ile ilgili bilgi verir.
