Resim Sanatı Üzerine

Ali Haydar BAYIR
Yazı Rehberi
Published in
4 min readFeb 27, 2024
Ali Haydar BAYIR, karakalem, 2021

Resim sanatı, en eski sanat dallarından biridir. Kuşkusuz herkes hayatının bir döneminde resim yapmaya çalışmıştır fakat çok az kişi bunun üzerine gider ve kendini bu alanda ustalaştırır. Birçok kişi sanatta gelecek olmadığı yanılgısına kapılır ve başka alanlara yönelir. Bu durum genç yeteneklerin heba olmasına yol açar. Resim sanatı en eski sanat dallarından biri olmakla beraber insanın görsel ve dokunsal algısını harekete geçirir. Öyle resimler vardır ki insan gayriihtiyari dokunmak ister. Renklerin armonisi, ritmi; çizgilerin akıcılığı ile şiirsel bir anlatım mümkündür.

Neden Resim?

Girizgâhta da söylediğim gibi herkes bir dönem resim yapar fakat çok az kişi devam eder. Bunun sebebi kendini yeteneksiz görmesi yahut çevresel etkenler olabilir. Resim sanatı, duyguları ve düşünceleri aktarmanın en iyi yollarından biridir. Çizgilerin akıcılığı, yoğunluğu; renklerin armonisi ve ritmi ile oynayarak izleyiciyi büyüleyebilir, iç dünyanızı aktarabilirsiniz. Şüphesiz sanat olmasaydı delirirdik ancak sanatla uğraşmak için de “deli” olmak gerekir. Resim yalnız bir sanattır. Tiyatro, müzik gibi sanatlar birlikte icra edilebilir fakat resmin böyle bir özelliği yoktur. Ressam, bir resme tek başına başlar ve bitirir. Yine de resim yapmanın keyfi hiçbir yerde kendini göstermez.

Ali Haydar BAYIR, karakalem, 2022

Resimde ustalaşmak

Resme başlamak için tek ihtiyacınız kalem ve kâğıttır. Deyim yerindeyse çivi ile duvara kazıyarak bile resim yapabilirsiniz. Hiçbir etken sanatla uğraşmaya engel olmamalı. Van Gogh şu sözü söylemiştir: “Sanat kıskanç mı kıskanç, hastalığı kendisine yeğ tutmamız istemiyor. Ben de onun emirlerini yerine getiriyorum.” Hem fiziksel hem psikolojik ciddi hastalıklarla boğuşan bir ressam bile bunu söylediyse bizim sanat yapmamak için hiçbir bahanemiz yoktur. Peki resimde ustalaşmak için ne gerekir? Elbette her gün ve her yerde çizmek. “Çizgisiz gün, gün değildir.” Çizimin yanı sıra sanat okumaları yapmak ve resimleri incelemek de önemlidir. Bu konuda John Berger’in “Görme Biçimleri” kitabını öneririm.

Hızlı Çizmek

Resimde ustalığın bir belirtisi de hızlı çizmektir. Kanımca ne kadar hızlı ve “doğru” çizerseniz o kadar ustasınızdır. Çok sevdiğim romantik dönem ressamlarından Eugène Delacroix, hızlı çizmek konusunda şu sözü söylemiştir: “Eğer pencereden düşen bir insanı, beşinci kattan aşağıya inene kadar geçen zaman içinde taslak olarak resmedebilecek kadar usta değilsen, asla anıtsal bir eser üretemezsin.” Bu sözü okuduğumdan beri hızlı çizmeye önem veriyorum. Bazı kişiler hızlı çizmenin detayları öldüreceğini ve yüzeysel bir resim ortaya koyacağını söyleyebilir ancak bu doğru değildir. Pek çok sanatçı eserlerini uzun yılların birikimi ve çalışmasıyla kısa sürede yaratmıştır. Kanımca bir eseri yaratmadan önceki süreç uzun ve detaylı olmalıdır. Asıl eserin ortaya çıkışı böylece kolay ve hızlı olur.

Ali Haydar BAYIR, Suluboya, 2022

Rönesans Ustaları

Herhangi bir işi iyi yapabilmenin sırrı, o işi ustasından öğrenmektir.
Resim için de bu geçerlidir. Resim yapan pek çok kişi bunu umursamaz, öğrendikleri tekniklerin nereden geldiğini bilmez, bu nedenle yaptıkları resim yüzeysel kalır. Derine inmek, ustaları okumak hem ilham almanızı hem de ustalaşma yolunda adımlar atmanızı sağlar. Hiç şiir okumayan birisi şiir yazamaz, yazdığı şey düz cümlelerden oluşan birkaç satırdır.
Hiç resim incelemeyen de resim yapamaz. Yaptığı resim yüzeyseldir.
Günümüzdeki büyük sanatçıların hepsi geçmiş ustaları bilir. Kanımca resim Rönesans ustalarından öğrenilir. Raphael’in “Atina Mektebi” freskini bilmeyen ressam yoktur. Kimileri Rönesans ustalarını hor görüp dijital çizimin, yapay zekanın onları öldürdüğünü sanır. Bu doğru olmamakla beraber günümüzde hala kullanılan pek çok teknik o dönemde bulunmuştur.

Herkes Resim Yapabilir Mi?

Herkes resim yapabilir. “Çöp adam bile çizemem,” diyerek yalnızca kendinizi küçümsersiniz. Önemli olan resmi sevmek ve çalışmaktır. Bu sanata tutkuyla bağlandıktan sonra ne hızlı çizmek önemlidir ne de gerçekçi çizmek. Kalemi on birinci parmağınız yapın daha sonra bir kahve alın ve çizgiyle yürüyüşe çıkın…

Ressamlardan Alıntılar

J. M. W. Turner: “Sanat, insanı altüst eden bir uğraştır.”

J. F. Millet: “Acıyı ortadan kaldırmak istemem, çünkü çok kez sanatçıları kuvvetle dile getiren odur.”

Edouard Manet: “İnsanın söyleyecek bir şeyi olmalı. Yoksa olmaz. Her şeyden çok resmi sevmeyince insan ressam olamaz. Hem sonra mesleğin inceliklerini bilmek de yeterli değildir. Duygu ve coşku da gerek. Bilim çok iyi ama bizim için imgelem daha da gereklidir.”

Paul Gauguin: “Sanat, doğadan çıkarılan bir soyuttur.”

Paul Klee: “Desen, bir çizgiyle yürüyüşe çıkmaktır.”

Editör: Pozan

--

--