Yurt Dışında Üniversite Okumak & Vize & Ücretler
Yurt dışında Üniversite Okumak Mantıklı mı?
Üniversite Tercihi Yaparken bir de Yurt Dışını Değerlendirin!
2023 Yükseköğretim Kurumları Sınavı yani YKS’yi geride bıraktık! Maalesef son üç yıldır pandemi, deprem derken YKS sınavının konularında da hazırlık sürecinde de ciddi aksamalar yaşandı. Bu nedenle birçok öğrenci sınav hazırlık sürecinde de sınav sonrası sonuçlarını beklerken de nasıl bir tabloyla karşılaşacağını bilemediği bir belirsizliğin içine düştü. Ben de 2019 yılında üniversite sınavına hazırlandım ve sınav sonucumu aldım. Şu anda da Boğaziçi Üniversitesi’nde Uluslararası Ticaret bölümü okuyorum. Şu anda Yurt dışı Eğitim Danışmanı olarak çalışıyorum, okulum ve işim gereği de yurt dışına sık sık çıkabildim ve orada eğitim alma şansı yakaladım.
Bugün sizlere kendi tecrübelerim ve öğrencilerim üzerinden yurt dışında üniversite okumanın iyi ve kötü yanlarından bahsedeceğim!
Sınavsız Üniversite
Öncelikle yurt dışında üniversite okuma koşullarının ülkeden ülkeye ve üniversiteden üniversiteye değişeceğini söylemeliyim. Birçok yerde “sınavsız üniversite” adıyla yurt dışında eğitimden bahsedildiğini duymuşsunuzdur.
Evet, birçok ülkede, Türkiye’deki sınava girip girmemenize ya da sınavdan aldığınız sonuca bakılmadan üniversite başvurusu yapabilirsiniz.
Sınava girmek istemiyorsanız/giremediyseniz ya da aldığınız skordan memnun değilseniz bu noktada sınavsız üniversite başvurusu yapabileceğiniz ülkelere yönelmenizi öneririm. Bu ülkelerin başında Türk öğrencilerin en rahat başvuru yaptığı ve memnun kaldığı Kanada, İngiltere ve Polonya geliyor. Bu listenin yanına Macaristan, Dubai, Amerika ya da İrlanda gibi daha birçok ülkeyi de ekleyebiliriz.
Başvuru Tarihleri
Bu ülkelerin birçoğunun başvuruları haziran ayı itibariyle başlıyor ve eylül dönemi için ağustos ayına kadar devam ediyor. Birçok ülke, artık her ülkenin vize süreçleri ve eğitim sisteminin farklı olduğunu bildiği için bir sene içerisinde birden fazla akademik başlangıcı verebiliyor. Örneğin Kanada’da bir kolejde eğitim almak için Eylül 2023, Kasım 2023, Ocak 2024, Mart 2024, Mayıs 2024 ve Temmuz 2024 başlangıçlarından birini tercih edebilirsiniz. Türkiye’de “mezuna kalmak” diye bahsettiğimiz durum yurt dışında kimsenin umurunda değil, bu yüzden hemen eylülde başvuru yapmak yerine başvuru sürecinizi bir iki dönem erteleyebilirsiniz. Zaten eğitim aldığınız sınıfta da sizden yaşı büyük ve küçük birçok öğrenci olacak!
Dil Yeterliliği
Bu başvuru tarihlerinin esnekliğinin bize en büyük faydalarından birisi de yabancı dilimizi halletmek için vaktimizin olması. Yurt dışında eğitim almak istiyorsanız başvuru sürecinde İngilizce seviyenizi belirten bir sertifika sunmanız ya da başvuru yaptığınız okulun hazırlık eğitimine katılmanız gerekiyor.
Bazı ülkeler, belli dil okullarıyla partnerlik veriyor ve dil hazırlığını bu okullardan çevrimiçi (online) ya da yüz yüze alabilirsiniz. Bazı ülkelerde vize başvurusunu da bu eğitimi alırken “Şartlı Kabul” evrakınızla yapabilirsiniz.
Bölüm Tercihi
Üniversite başvuruları yaparken yurt dışında hukuk gibi bölümlerde okumak istiyorsanız bir kez daha düşünün derim. Bu bölümler maalesef ülkeden ülkeye ciddi denklik sorunları yaşıyor. Örneğin, yurt dışında hukuk okuyan bir öğrenci Türkiye’ye geldiğinde birçok dersi saydıramadığı için bu dersleri yeniden almak zorunda kalıyor. Gittiğiniz ülkede kalıp mesleğinizi orada yapmayı düşünüyorsanız hiç sıkıntı yok! Ama ben dönüp Türkiye’de çalışmak istiyorum, diyorsanız bir daha düşünmenizi öneririm!
Bölüm tercihleri konusunda görüşmeye gelen öğrencilerimin büyük bir çoğunluğu ne okuyacağını bilmeden geliyor. Böyle durumlarda öğrencilere biz bölüm önerilerinde bulunabiliyoruz. Bence artık spesifik bölümler dışında üniversite bölümümüzün bir anlam ifade etmediği bir döneme geldik. Üniversiteye gitmeden çok başarılı bir yazılımcı olabilirsiniz, Türkiye’nin en iyi üniversitesine gidip işsiz de kalabilirsiniz. Yine de ne okuyacağınıza karar veremiyorsanız benim önerim Türkiye’deki Yönetim Bilişim Sistemleri/Uluslararası Ticaret/Endüstri Mühendisliği bölümleri gibi disiplinler arası bölümleri tercih etmeniz. Yurt dışında bu bölümlerin isimleri ve işleyişleri değişiyor ve önümüze yüzlerce farklı versiyonla geliyorlar. Bu bölümleri okuduğunuzda aldığınız temel eğitimlerle güzel birkaç staj yapıp kurumsal şirketlerde bir kariyer fırsatı yakalayabilirsiniz.
Tabii böyle deyince çok kolay gözüktü, staj ararken ömründen ömür giden arkadaşlarım kızmasın şimdi! Staj bulmak da bu bölümlerde okurken kendinizi geliştirmek de kolay olmayacak. Bu bölümleri tercih etmenin avantajı, daha geniş iş olanaklarına sahip olmanız.
Eğitim Ücretleri & Masraflar
Yurt dışında üniversite okumak istiyorsanız ve bir yerden yüklü miktarda burs almadıysanız para harcamaya hazır olun!
Yine günlük görüşmelerimizde birçok öğrenci maddi açıdan zorlanmamak için yurt dışında ücretsiz eğitim almanın yollarını arıyor. Maalesef ülkeler ve kurumlar uluslararası öğrencilerden çok para kazanıyor ve bu paradan öyle kolay kolay da vazgeçmiyor :)
Ücretsiz üniversite denilince akla Almanya’daki devlet okulları geliyor fakat bu okulların da yıllık harç bedeli 1000–2000 EURO civarında. E ben ne anladım ücretsiz üniversiteden diyebilirsiniz, aynen öyle :)
Eğer maddi açıdan uygun bir yerde eğitim almak istiyorsanız Almanya, Polonya, Macaristan gibi Avrupa ülkelerine odaklanmanızı öneririm. Özellikle Amerika, Kanada, İngiltere gibi ülkelerde okul ücretleri 15.000 USD/CAD/GBP’den başlayıp 50.000 USD/CAD/GBP’ye kadar çıkabiliyor (bazı okullar bu fiyatları bile aşıyor). Bu ülkelerde eğitim almak için okul ücretini ödeyebilseniz bile vize başvurusunda bu saydığımız miktarların yaklaşık iki katını banka hesabınızda göstermeniz gerekecek, bu da yine öğrencilerin çok zorlandığı durumlardan birisi.
Burs İmkanları
Bu okullar parasını kazanmak istiyor da hiç burs da mı vermiyor hocam?
Birçok okul belli ülkelerden gelen öğrencilere 1000 ile 5000 USD/EURO/GBP/CAD (ülkenin para birimi neyse artık) burs verebiliyor ya da indirim yapabiliyor. Eğer öne çıkan çok büyük bir başarınız varsa sporcu bursu ya da başarı bursuyla %100 burslu olarak okuyabilirsiniz. Bu bursları da her spor yapan öğrenciye vermiyorlar maalesef, lisanslı olmanızı ve derece yapmanızı bekliyorlar. Yine de mutlaka şansınızı deneyin, bu bursların seçim süreçlerine dair elimizde kesin bir veri yok.
Hükümet Bursları
Size az önce bahsettiğim burslar okulların kendi bursları. Bu burslar dışında eğitim almak için gittiğiniz ülkelerin de burslarından yararlanabilirsiniz. Örneğin ben Kanada’da York Üniversitesi’nde exchange (değişim) programına başvurdum. Kendi okulum Boğaziçi Üniversitesi’nin kendi sitesinde “Exchange’de hibe yoktur.” yazısı yazar, hatta hemen aşağı ekleyeyim. Bu nedenle ben de dahil, okulumdaki birçok arkadaşım da bir exchange programıyla burs alabileceğimizi bilmiyorduk. Ben okuldan kabul aldıktan sonra okulumun exchange departmanı bana Kanada hükümetinin burs imkanlarından bahsetti. Ben de evraklarımı hazırladım, biraz Boğaziçi biraz da York ekibinden destek alarak başvurumu yaptım. Bu başvurular sonucunda da 10200 CAD değerinde bir burs aldım.
Canım okulum, hani exchange’de hibe yoktu?
Vize Süreçleri
Geldik sürecin belki de en zor kısmına. Maalesef son birkaç yıldır Türk vatandaşları olarak vize alma konusunda ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Bu sıkıntıların arkasında siyasi ve ekonomik durumlar, vizelerini kötü kullanan adaylar, pandemi & deprem gibi birçok sebep gösterilebilir. Eskiden yüz yüze mülakat yapan ve çok talep gören Amerika’da vize reddinden endişelenirdik, artık Malta gibi çok rahat vize alabileceğimiz ülkelerde bile vize reddiyle karşılaşabiliyoruz. Bu yüzden evrakların eksiksiz ve güncel olması her zamankinden çok daha önem taşıyor. Lütfen kendi başınıza başvuru yapıyorsanız başvuru yapacağınız ülkenin kendi sitesinden gerekli evrakları kontrol etmeyi unutmayın.
Vize başvurularındaki en önemli detaylardan birisi bankada yeterli miktarda para gösterilmesi ve bu paranın belli bir süre banka hesabında durması.
Peki bankada ne kadar para göstermem gerekiyor?
Bankada göstermeniz gereken miktar alacağınız eğitimin ücreti, eğitimin süresi ve konaklayacağınız ülkedeki ortalama masraflara göre değişir. Örneğin, Kanada’da bir kolej eğitimi için yıllık ortalama 15000 CAD eğitim ücreti diyebiliriz. Bu ücrete yaklaşık 3000 CAD uçak biletleri & sigorta vs. ekstralar, aylık 1000 CAD de konaklama diyebiliriz.
Böyle bir başvuruda bankada minimum 15000 CAD + 12. 1000 CAD + 3000 CAD para göstermemiz gerekir.
Bu hesaplamaya göre bankada minimum göstermemiz gereken para 30000 dolar oluyor ve konsolosluk bankada ucu ucuna para gösterilmesini istemediği için biz optimum miktarı 35000 civarında söylüyoruz. Tabii her lokasyonda ücretler bu kadar yüksek değil, eğer maddi olarak bu miktarlar sizi zorluyorsa da okul ücretlerinin ve masraflarının daha düşük olduğu Polonya, Litvanya gibi ülkelere de göz atabilirsiniz. Eğer öğrenciyseniz ya da yaşınız gençse anne babanız ya da dedenizi, anneanne ya da babaannenizi sponsor olarak gösterebilirsiniz.
Dikkat etmeniz gereken bir başka nokta da vize başvurunuzu yaparken mutlaka sizi ülkenize bağlayan nedenleri detaylı bir şekilde açıklamanız. Hala aktif bir öğrenciyseniz, sigortalı bir işte çalışıyorsanız, ülkenizde ailenizi varsa bunlar sizi ülkenize bağlayan sebepler olarak gösterilebilir.
Yurt dışında Yaşamak
Türkiye’deki birçok koşul göz önünde bulundurulduğunda yurt dışında yaşamak özellikle de çoğu Türk genci için çok cazip gözüküyor. Evet, şu an yurt dışında Türkiye’den çok daha iyi hayat koşullarında yaşayabilirsiniz ama yurt dışına gittiğinizde de birçok zorlukla karşılaşacağınızı unutmayın.
Ailenizden, sevdiklerinizden, alıştığınız kültürden uzakta olacaksınız. Acil bir durumda hemen ülkenize dönemeyebilirsiniz. Başınız sıkıştığınızda size destek olması için yakınlarınıza ulaşamayabilirsiniz.
Evet, yurt dışında yaşamak ve üniversite okumak sizi büyütecek adımlar ama bu adımları atmak kolay olmayacak. Ben bunu tecrübe etmiş biri ve bir danışman olarak yurt dışında yaşamanın hem iyi hem de kötü yanlarını göz önünde bulundurmanızı öneririm.
Umarım bu yazı faydalı olmuştur!
Sınav hazırlığı da tercih dönemleri de kolay değil. Bu süreçten geçen biriyseniz lütfen kendinize yumuşak davranmaya çalışın. Hayat her zaman beklediğimiz şekilde ilerlemeyebilir ama bu kötüye gittiği anlamına da gelmez.
Bazen hayat bizi sürprizlerle şaşırtır ve bu sürprizler, beklentilerimizden de güzeldir.
Bana Ulaşın
Sorularınız ve daha fazlası için bana mailden ulaşabilirsiniz.
buse.itik@endlessabroad.com.tr
Editör: Rüya Yaşar
