Bir Garip Hastalık: Mumsu Esneklik
Lisede 14- 15 yaşlarımda, ilgi alanım olmayan birçok ders içinde kıvranırken bir kitapla karşılaşmıştım. Kitabı çabucak bitirdim, her tarafını karaladım, birçok not aldım. Uzun zaman sonra hem bu kadar yalın dilli hem de içerisinde birçok ilginç patolojiyi - vakayı barındıran bir kitapla karşılaşmıştım. Kitap Gary Small ve Gigi Vorgan tarafından yazılmış olan ‘’Bir Psikiyatristin Gizli Defteri: En Sıra dışı Vakalar’’ kitabıydı.
Bazı kitapları okurken sürekli etrafınızdakileri dürterek ‘’bak kitapta ne oldu biliyor musun?’’ dersiniz ya karşındaki de (konuya tam olarak hakim olmadığından) genelde istemeyerek dinler seni, tam olarak böyle bir kitaptı benim için. Kitabı çok güzel bir şekilde saklamaya karar vermiştim çünkü ileride kendi kliniğim olursa tam karşıma koymak istiyordum.
Bunun üzerinden tam olarak 6 sene geçti ve şu an psikoloji 3. sınıf öğrencisiyim. Yazı yazmayı çok seviyorum ve ilk yayımlayacağım yazım hakkında düşünürken aklıma direkt bu kitabın hiç unutmadığım ve çok ilginç bulduğum bir vakası geldi.
Kitabın 6. bölümü olan ‘’Sessizliğin Tedavisi’’ vakasında Dr. Small, Heather adında bir kadın hastadan bahsediyor. (Gizlilik açısından bilgiler değiştirilmiş halde sunuluyor.) Diğer doktorlar Heather’ın sahip olduğu hastalığın psikiyatrik bir boyutu olduğunu akıllarından asla geçirmiyorlar, bununla da kalmayıp böyle bir olasılığın var olabileceğini söyleyen Dr. Small’u küçümsüyorlar. Hastanedeki diğer hekimler Heather’a ensefalit tanısı koyuyor. Dr. Small ise; Mumsu Esneklik (Waxy Flexibility), Balmumu esnekliği olarak da bilinen durumdan şüpheleniyor. Bu şüphesinin kaynağı ise hastanın nörolojik muayenesi yapılırken başka bir doktor tarafından Heather’ın kaldırılan kolu uzun bir süre doktorun getirdiği şekilde kalmaya devam ediyor.
Şimdi Heather’ın sürecinden biraz koparak bu garip hastalık nedir bir bakalım. Dr. Small kitabında bu hastalıktan bahsederken “Bu rahatsızlığa sahip olan birinin kolunu hareket ettirdiğinizde, siz yeniden kıpırdatana kadar kol aynı pozisyonda kalır.” (Small, (2010). The Naked Lady Who Stood on Her Head, ss: 125) diyor ve şu şekilde devam ediyor “Rahatsızlık ilk başta motor becerilerde büyük kayıp yaşayan ve kimi zaman saatler boyu sabit bir pozisyonda kalabilen katatonik şizofreni hastalarında tanımlanmıştı.” Bu hastalığa sahip ender ve tedavi edilemeyen bazı vakalarda hastaların bitkinlikten öldüğü dahi gözlenmişti.
Tekrardan Heather’a geçecek olursak; kendisi 30’lu yaşlarında, çok başarılı ressam bir kadın. Kimi zaman birbiri ardına yorulmak bilmeden rengarenk soyut resimler üretiyor bazen ise uyku nedir bilmeden kasvetli otoportreler resmediyor. Heather’ın hastaneye getirilme sebebi konuşmayı bırakması ve uyaranlara tepki vermemesi olmuş. Dr. Small önerdiği ECT tedavisinin olumlu sonuçları sayesinde, Heather’ın değişime uğrayan akli durumunun sebebinin ensefalit değil, akut mani kaynaklı olduğunu tespit etmiş ve tespiti de diğer doktorların küçümsediğinin aksine doğruymuş! İlerleyen süreçte de 6. ECT tedavisine gelindiğinde hastanın katatonisi tamamen ortadan kalkmış.
Son olarak kitabın geneline bakacak olursak, kitap psikiyatri/psikoloji bilgisi olmayan hatta ilgisi olmayan bir kişi için bile oldukça ilginç ve sürükleyici. Herkese kesinlikle tavsiye ediyorum. Keyifli okumalar!
Kaynak: Small, G. (2010). The Naked Lady Who Stood on Her Head.
