M-Town Rebels: One Life For The Family
Door Niena Bocken.
Het lijkt een sprookje. Maar toch is het echt gebeurd. Wereldberoemde hardcorebands als Madball, Agnostic Front en Warzone braken in het Maastrichtse buurtcentrum de Boeckel welhaast de tent af en keken naar Maastricht alsof het New York betrof. Ooit was Maastricht namelijk het epicentrum van de Europese hardcore. Twee lokale bands speelden hierin een voortrekkersrol: Right Direction en Backfire! Met pionieren en een hoog gehalte auw kloete, belandden ze onverwacht in de mallemolen van platendeals, internationale tours en grote podia. Maar zoals in alle sprookjes, wisselden romantiek en tragiek elkaar af.
De meest in het oog springende gebeurtenis was het plotselinge afscheid van Richard Bruinen. Drummer, kopstuk en aanvoerder, verenigd in een lichaam van twee meter lang, boordevol met tattoos. Zijn charisma en zijn toewijding aan de bands maakten hem een natuurlijk leider. Twintig jaar geleden stierf hij, 26 jaar oud. Dit weekend wordt hij herdacht tijdens het Among The Angels Festival in de Muziekgieterij, dat tevens het dertigjarig bestaan viert van Right Direction en het vijfentwintig jarig bestaan van Backfire! In de stad waar het allemaal begon.
In de jaren negentig ontstond er rondom deze Maastrichtse bands een scene; de M-Town Rebels. Het was een vaste groep aanhangers die naar alle hardcoreshows ging in Maastricht en omstreken. Kleine cafés, buurthuizen en huiskamers werden plots concertzalen. Uit die voedingsbodem schoten hardcorebandjes als paddestoelen uit de grond; Homethrust, Dead Punk Society, $400 Suits, Demon Joker Junior, One Night Stand en nog vele anderen.
Veel van die bands waren kruisbestuivingen. Leden van Right Direction en Backfire! speelden ook in andere bands. Richard was als vanzelf een uithangbord van de M-Town Rebels. Voor vrienden was hij ‘de Lange’, in de internationale scene werd hij bekend als ‘Richie Backfire!’
Uiteindelijk zou Backfire! de belangrijkste hardcoreband van Nederland en op dat moment misschien wel Europa worden. De tijd waarin de scene en de bands floreerden, leek voor alle betrokkenen een jongensdroom. Maar al dat succes had ook een keerzijde. Zo werden in die euforie soms belangrijke details over het hoofd gezien of zelfs genegeerd. De scene en zeker zijn beste vrienden bleven dan ook gedesillusioneerd achter toen Richard in 1999 zich van zijn eigen leven beroofde. Hij werd gevonden op de Sint Pietersberg, met naast hem een pistool, een zak bokkenpootjes, een joint en een fles Spa. Het daaropvolgende afscheid, enkele dagen later in de kerk, was intens, evenals de show die Backfire! een week later speelde, met vervanger Igor Wouters op drums. “Daar stonden een paar honderd man collectief te huilen, inclusief wijzelf”, vertelt Wybrand Brouwer, gitarist van Backfire!
Zowel Right Direction als Backfire! bleven na de dood van Richard voortbestaan. Backfire! kreeg zelfs een soort dubbele boost door de aandacht die er was voor de dood van Richard Bruinen. Beroemde Amerikaanse bands zoals Agnostic Front schreven er nummers over. Backfire! werd daarna groter dan ooit. Ook het succes van Right Direction duurde voort; hetzelfde jaar dat Richard stierf stond de band op Pinkpop. In de daaropvolgende jaren leverden ze nog drie albums af. Backfire! maakte na 1999 nog vijf albums, de laatste in 2016.
De eerste keer dat ik zelf kennis maakte met mensen uit de M-Town Rebelscene, was toen ik als drummer betrokken raakte bij een nieuwe doorstart van Right Direction, $400Suits en One Night Stand. Voor mij een grote eer; ik zat even op de plek waar het boegbeeld van de M-Town Rebelscene ooit plaats had genomen. En dat als vrouw! Dat zou in de jaren negentig op die plek ondenkbaar zijn geweest. Toen ik geïntroduceerd werd in 2007, kreeg ik onbedoeld een hele bulk huiswerk: het scrapbook van M-Town Rebels, cd’s en eindeloze anekdotes over Richard en Dave Reumers, de frontman van Right Direction. Dat werd ik nooit moe; de verhalen werden met een enorme levendigheid verteld. Het werd me duidelijk dat deze mensen zélf onderdeel waren van een wel heel bijzonder verhaal.
Right Direction plande destijds overigens een tour samen met de bands Siren uit Maastricht en No Redeeming Social Value uit New York. Na die tour stopten ze er weer mee, om tien jaar later de draad weer op te pakken. Het kenmerkt de haat-liefdeverhouding die de bandleden hebben met de muziek, het bandleven en soms ook elkaar. Dat geldt evenzeer binnen de gelederen van Backfire! Toch blijven ze dat leven en elkaar altijd weer opnieuw opzoeken. Redenen genoeg om terug te blikken.
De bevruchting: van einzelgängers tot groep
Het is begin jaren tachtig. Niemand in Nederland heeft nog van hardcore gehoord. Maurice Gijsbers en Richard Bruinen zijn mavo-leerlingen, die drie jaar lang dagelijks samen naar school fietsen. Ze zijn muziekliefhebbers. Hardrockers, om precies te zijn. Daar zijn er niet veel van te vinden op het schoolplein. In De Gaaspiep, een kroeg op de Maastrichtse Markt, wél. Daar leren ze andere hardrockers kennen. Dave Reumers had de Lange al eens gezien in dat café, voordat hij op hem afstapte op de LEAO, waar Richard inmiddels terecht was gekomen. “Ik stond hopeloos verloren in een AC/DC-shirt. Hij stond verderop met een SOD-shirt. Alleen. Toen ben ik op hem afgestapt. Het was ook zíjn eerste dag.”
Maurice Gijsbers, Richard Bruinen en Dave Reumers: Het zijn de latere gitarist, drummer en frontman van Right Direction. Dat ze later samen in een band terecht zullen komen, kunnen ze dan nog niet bevroeden.
Vanaf die ene dag op de LEAO zijn Dave en Richard — tot ongenoegen van hun ouders — onafscheidelijk. Ze jutten elkaar op, halen fratsen uit en komen in aanraking met politie. Richard komt dat zelfs op een alternatieve taakstraf te staan, die hij uitvoert op een vrije school. Daar raakt hij bevriend met Wybrand Brouwer, waarmee hij later Backfire! zal starten.
Dave Reumers is wat ouder dan Richard, maar hij weet nog goed dat hij — letterlijk en figuurlijk — tegen De Lange opkeek; als een oudere broer: “Ik was gewoon compleet onder de indruk van die jongen.” Ook Dave heeft impact op Richard. Wanneer Dave hem een keer een tattoo laat zien, wil Richard er ook een. “Een kleintje, mijn naam ofzo”, bespreekt hij zijn voornemen thuis. Zijn ouders stemmen met tegenzin toe. Later komt hij terug met een tattoo van vijftien centimeter lang op zijn arm. “Ze hadden geen namen meer, mam”, zei hij.
Het is een van de vele anekdotes die Dave eindeloos kan blijven oprakelen. Dave en Richard dagen elkaar ook op andere manieren uit; ze maken er een sport van wie de ruigste band kan ontdekken. Zo komt Richard met Agnostic Front op de proppen, Dave met Suicidal Tendencies en Excel. Dit is hun eerste kennismaking met hardcore. Een genre dat toen nog niet was wat het nu is.
Losse vrienden en kennissen groeien uit tot een hechte groep hardrock- en heavy metalliefhebbers. Ze gaan samen naar concerten en imiteren bij playbackshows op buurtfeesten hun muzikale helden. Dave: “Er deden kinderen mee van een jaar of 8. Kwamen wij daar als 17-jarige mennekes, haha!” Met een imitatie van de band Excel winnen ze een keer. Het jaar daarna wordt er niet meer geïmiteerd, maar richten ze een eigen band op: Worst Of All, dat weldra Right Direction zal worden.
Contrasten
Als iets de M-Town Rebels kenmerkt, dan zijn het wel contrasten. Het is tevens de valkuil en kracht van Right Direction. Volgens Dave bracht de band voor niemand honderd procent de ideale muziek, maar sloot iedereen een compromis waardoor het een opmerkelijke mix van stijlen werd. Leon Verdonschot, toen journalist voor De Limburger, volgde de band op de voet: “Right Direction is nog steeds mijn favoriete hardcoreband omdat je hoort dat het hardcore is, gespeeld door hardrockliefhebbers.”
De band legt contacten met andere bands en wordt zelfs opgemerkt door andere pioniers in het vak in New York. Zo gaat de band op tour met Warzone en Slapshot. Maurice vertelt: “In die tijd hadden we verder geen plan. We deden gewoon alles zelf en van het een kwam het ander. Je had toen nog geen coaching voor jonge bands, subsidies of pop-opleidingen. We wisten niet beter.”
Right Direction bouwt in korte tijd een naam op. Maar de contrasten tussen persoonlijkheden en muzikale voorkeuren, leiden ook tot conflicten. Dave en Richard verlaten de band om samen One Night Stand op te richten. Ze brengen met de nieuwe groep een plaat uit, met de veelzeggende titel: ‘One Life For The Family.’ Maar ook in deze band ontstaan vervolgens grote verschillen in visie. Vooral Richard heeft een duidelijke mening; het moet extremer en harder. Dave keert later weer terug bij Right Direction, maar die band heeft Richard inmiddels vervangen op drums. De vriendschap tussen Dave en Richard is sterk genoeg om dat te overleven. Bovendien bemiddelt Dave tussen Richard en de bandleden met die De Lange botst, waardoor iedereen elkaar weer vriendelijk gedag kan zeggen.
Toch lijkt de vurigheid waarmee Richard later zijn eigen band Backfire! uit de grond stampt, een reactie op zijn breuk met Right Direction. Volgens Wybrand had hij een bijzonder oog voor marketing: “Richard had over alles ideeën, of het nu ging over merchandise, muziek, hoe te poseren op een foto. Hij wist precies hoe je een bepaald beeld moest neerzetten.” Leon Verdonschot vertelt: “Wat ze goed deden, was doen alsof het groter was dan dat werkelijk het geval was. Die marketing was geweldig. Op een M-Town Rebels verzamel-cd werd gedaan of er een enorm leger aan aanhang was in Maastricht zélf. Maar dat was niet zo! Het was heel goede bluf en tegelijkertijd oprecht. Alles wat die gasten deden was echt, het was uit het leven gegrepen en synchroon aan alles waar hardcore in die tijd voor stond.”
Grenzeloosheid
Wybrand is in die tijd de benjamin in de fanbase van Right Direction en de jongste vriend van Richard. Avonden lang gaan ze samen flipperen in een café. Hij herinnert zich hoe De Lange, die toen zonder band zat, hem vroeg of hij niet een keer wat wilde proberen op gitaar.
“Ik was super vereerd, Richard was in Maastricht echt wel de man. Ik kon toen nog niet echt gitaar spelen en had enorme podiumvrees, maar ik kon deze kans gewoon niet laten schieten. Mijn hoogste doel was om één keer met de band Backfire! in café Banana’s te staan.” Maar daar zou het niet bij blijven. Backfire! groeide binnen een mum van tijd uit tot de belangrijkste hardcoreband in Nederland. Het eerste album ‘Rebel 4 Life’ was volgens kenners zoals Onno ‘Cro-Mag’ van Ravesteijn (recensent bij Aardschok) “mindblowing.”
De jongens waren totaal onvoorbereid op het succes. De rumoerige historie met record labels, conflicten met platenbazen, maar ook het cancelen van een optreden op Eurosonic Noorderslag zijn daar voorbeelden van, volgens Leon Verdonschot. Wybrand vertelt hoe Richard een dag van tevoren Noorderslag afbelde: “We zagen dat Marco Borsato er ook stond en dat we al om twee uur moesten spelen. Daar hadden we geen zin in.” De band kwam volgens Wybrand overal mee weg en bouwde een reputatie op. Eentje die intimiderend was. Er werden soms dingen gesloopt of gejat. En het publiek verwachtte altijd spektakel. De band was eigengereid en had ook niet de ambitie om de status van de underground te ontgroeien.
Morgen deel 2 van het verhaal van Niena Bocken over de Maastrichtse hardcorescene.
