Merhaba değerli okurlar, bugün işleyeceğim konu aslında hepimizin aşina olduğu, bir zamanlar bu yoldan geçtiği ve/veya halen geçmeyi denediği iş arayış sürecinden bahsedeceğim ve buna ek olarak ruh sağlığınız ve sizin için önerilerde bulunacağım. Fakat öncesinde belki de bu alanda yeterli bilgisi olmayıp başlamak isteyenler içinde ufak bilgiler paylaşacağım.
Yazılım’a ilk adımınızı attıysanız veya atmak üzereyseniz işine yarayacağını düşündüğüm bazı noktalara değinmek istiyorum. Yazılım büyük bir okyanus ve siz nereden başlamanız gerektiğinizi bilmiyorsanız bu okyanusta boğulmanız çok muhtemel. Her yerde görüyoruz; Yazılıma Nasıl Başlanır? Yazılıma Adım Atmanın … Yolu vs. gibi başlıkları görmeyeniniz yoktur. Ben de kendime göre sizlere yazılıma başlamak için belirli yollar göstereceğim.
Öncelikle yazılıma giden yolda tüm bu süreci sindirmek ve adapte olup problem çözmek istiyorsanız Algoritma öğrenmeniz gerekiyor. Nedir bu Algoritma? Sanırım bazılarımız bunu matematik gibi derslerle karıştırarak bundan gözü korkabilir fakat korkmasın, bu algoritma tamamıyla sürece giden yolda çözümler bütünü.
İşte aşağıda bir algoritma örneği:
Korktuğumuz kadar zor değilmiş değil mi?🤨Algoritma tamamen bundan bundan ibaret aslında: Problem ve bunun çözümü (adım adım). Ben sizlerin kafasını daha fazla karıştırmadan bu konuyla alakalı bilgi edinmeniz için yazının en sonunda çeşitli kaynaklar paylaşacağım.
Haydi gelin devam edelim! Algoritma bilginiz yeterli düzeyde, E şimdi ben ne öğreneceğim? diyorsunuz muhtemelen. Beraber bir göz atalım yazılım denen bu okyanusa.
Yukarıda Gördüğünüz Front-End Developer, Back-End Developer… diye adlandırılan aslında bu mesleklerin isimleri. Burada 14 farklı alana yer verilmiş fakat gün geçmiyor ki yeni meslek tipleri gelip yazılımın içine entegre edilmesin.😅Burada olmayan belirli meslek grupları olabilir, fakat siz yolunuzu kendiniz seçeceksiniz. Hocam 14+ alan dedin, fakat hala nasıl seçeceğimizi söylemedin? Haklısın, bunu yapmanın en iyi yolu bu meslek gruplarını ve kullandığı teknolojilere en azından göz atmak. En önemlisi de aklınızda ne var? Siz nasıl bir proje üretmek istiyorsunuz? Hangi alanda yazılımın neresinde olacaksınız? Tüm bunlara cevap aramak istiyoruz, belki de tüm alanlara tek tek bakmak ve görmek istiyorsunuz. Sizlere ufak da olsa bilgi vermesi açısından bilmeyenler için roadmap.sh bu siteye gittiğinizde tüm bu meslek gruplarını görebilir hatta izleyeceğiniz yolu haritalandırmış şekilde bulabilirsiniz.
Yolunuzu çizmeniz zaman alabilir, alan araştırmalarınızı iyi yapıp gerekli donanımınız olduktan sonra belirli bir alana yönelip yazılım dilleri, araçlarını öğrenmeye başlayabilirsiniz. 🤗
Aşağıda bir örnek var.
Aşağıdaki fotoğtrafta Stackoverflow, bizlere yazılımdaki alanlarına göre sorulan sorulara verilen yanıt oranlarını derleyip sunmuş. En çok soruları yanıtlanan geliştirici meslek grupları aşağıda verilmiş. Güzel bir istatistik sizlerle de paylaşmak istedim.😊
Biz vakit kaybetmeden asıl konumuza dönebiliriz. Yazılım alanında belirli noktaya gelmiş Jr. adaylar iş arayış sürecinde nelerle karşılaşabilir? Onları neler bekliyor? Bu adımı en sağlıklı nasıl geçebiliriz, ona değineceğim. Unutmadan söyleyeyim, ben de Jr. Front-End Developer olarak kariyerime devam etmekteyim. Bunu yazmamdaki asıl amaç benim gibi bu süreçlere yeni adım atmaya başlayanlara birkaç bilgi katabilmek.
Arkadaşlar öncelikle CV her şey diyebilir miyiz? Bence deriz. Çünkü hazırlayacağınız kötü bir CV sizi gerçekten diğer adayların arkasına gönderebilir. Buradaki linkten bu konuya dair derin bilgiler edinebilirsiniz. CV’de resim olmalı mı ? olmamalı mı? sorularına yanıt vermek yerine, aslında sizi tam anlamıyla tanımlayan, teknik bilgi ve becerilerinizi eksiksiz girdiğiniz, yazıma ve düzene dikkat ettiğiniz bir portföyünüz sayılabilir aslında. Bundan dolayı çeşitli araştırmalar yaparak bu konuyu irdelemeli ve gerekli gördüğünüz takdirde özgeçmişinizi güncellemelisiniz.
En önemli kısımlardan biri de aslında github profiliniz. Başvurduğunuz işe ne kadar hazır olup olmadığınız yaptığınız projeler ile belli olur. Belki çoğu insan kızacak, ben de aynı hatayı yaptım. Bir sosyal medya sitesinin klonunu yapıp bu şekilde 10–15 repo oluşturmak. Bana göre bu özgün bir profilden çok ezbere gitmek gibi. Ünlü bir sosyal medya sitesini veya uygulamasını klon yapmaktansa, daha küçük ama etkili sizin araştırıp bir problemi çözmeye yönelik veya teknik yeterliliğinizi gösterecek projeler yapmak bence sizleri bir adım öne taşıyacak.
Kafanızda çoğu şeyi oturtup iş arayışına koyuldunuz. Fakat başlamadan önce ben de sizleri bilgilendirmiş olayım yaşadığımız bu tarih itibarı ile Junior (Başlangıç Seviye) yazılım iş ilanları oldukça az. Bunu moral bozmak için değil günümüz koşullarını değerlendirmek ve gerçekleri konuşmak için söylüyorum. Eğer bilgisayar, yazılım, bilişim alanlarında hala okuyorsanız ve okulunuzun zorunlu staj imkanı varsa bunu kullanıp, stajınızı oldukça verimli tamamlamanız halinde staj yaptığınız yerde işe girme ihtimaliniz diğer olasılıklara göre daha yüksek. Benim gibi üniversite döneminde okulunuz size zorunlu staj imkanı sunmamışsa, Linkedin, Teknopark vs. bu alanda hizmet veren şirketlere ön yazı yazıp cv yollamanız süreç için iyi bir alternatif. Unutmadan söylemeliyim kesinlikle alanınızdaki iş ilanlarına başvurun, yeniden bir dile başlamak ile başlamış olduğunuz herhangi bir dilde devam etmek emin olun çok daha iyi sonuçlar verecektir.
Olumlu/olumsuz veya hiç geri dönüş almayabilirsiniz, korkmayın ben de aynısını çok fazla yaşadım.😄Olumlu olan geri dönüşlerde farklı yol izleyen şirketler olabiliyor. Kimi şirket size bir ödev atıp onu belirli bir zamanda bitirmenizi istiyor, veya insan kaynakları sizinle ön görüşme yapıp olumlu geçeceği takdirde bir sonraki aşama için sizi bilgilendiriyor.
İnsan kaynakları mülakatları demeyeceğim çünkü girdiğim 2–3 mülakat da sohbet havasında geçti, onun için ben sohbet demeyi tercih ediyorum. İK sohbetinizde kendinizden, okulunuzdan, meraklı olduğunuz alanlardan, en önemlisi de kariyer hedefinizi net bir biçimde aktardığınız takdirde karşıdaki uzman sizin yazılım alanında ayağı yere sağlam basan bir aday olduğunuzu düşünebilir. Bu ilk sohbet interaktif olduğu sürece kafanızda soru işareti kalmayacaktır. Bundan dolayı soru sormaktan çekinmeyin. Örneğin;
- Çalışma Saatleri neler?
- Şirketinizin tam olarak neye hizmet ediyor, misyonu ve vizyonu nedir?
- Süreç nasıl işliyor, hangi yazılım geliştirme metodolojisini kullanıyorsunuz?
- İşe alındıktan sonra eğitimim için ne gibi planlamalar var?
- Sosyal haklarım neler?
gibi sorularla süreçte sizin de meraklı olduğunuzu ve öğrenme isteğinizi karşı tarafa geçirebilirsiniz.
İnsan Kaynakları sohbetiniz olumlu/olumsuz geçebilir. Olumlu olduysa sizinle teknik bir mülakat düzenleyip şirketten birkaç kişi yeterliliğinizi ölçecektir. Teknik mülakatlara hazırlanmanın en iyi yolu yaptığınız projelere tekrar göz gezdirip, unuttuğunuz gözden kaçırdığınız yerleri tekrar hatırlamak. Teknik mülakatınızın da verimli geçmesini istiyorsanız aklınıza takılan her türlü soruyu yöneltmeniz aslında sürecin ne kadar içinde olduğunuza dair karşı tarafa bilgiler verecektir.
Bu süreci de atlattıktan sonra eğer olumluysa artık işe alımdan sonraki oryantasyon vs. süreçleri ile bir başlangıç yapabilirsiniz. Fakat eğer olumsuz ise ne yapacağız? Öncelikle bu iş başvurusu hayatınızın sonu değil, bu süreçte bekleme süreleri genelde 2–6 hafta kadar uzadığı için bu süreçte büyük beklentilere girip iş başvurusunu düşünmek yerine kendinizi geliştireceğiniz yeni projelere adım atabilirsiniz.
Kendi adıma yaptığım en büyük hatalardan biri bu anlattığım bekleme sürecindeki kafa karışıklığı ve aslında yol haritasından sapmak. Bunu yapmamak için iş başvurunuzu bir kenara koyup öğreniminize kaldığınız yerden tam gaz devam etmek. İşe alım sürecinizi iyi yönetmek istiyorsanız bunun üzerine minimum kafa yoracağınız şekilde kendinizi ayarlamak. Kolay olan bir süreç olduğunu düşünmüyorum fakat hayattaki her şeyden önemli de değil sonuçta. Kendinize vakit ayırarak kafa dağıtacak bir aktivite olabilir, meditasyon olabilir, bilgisayar oyunu olabilir veya arkadaşlarınız ile kafede buluşmak da olabilir. Sürecin sağlıklı geçmesi açısından ruhsal sağlığınıza önem verip hayatınızı normal akışında yaşamaya devam etmeyi öğrenmeniz gerekecek.
Hikaye Zamanı! 🙇♂
️Şimdi ise bu sürece örnek olması açısından başıma gelen yüz yüze bir iş görüşmemi anlatacağım. Anlattığım şirket veya kurum hemen evimin 2 sokak ötesinde üzerinde farklı bir tabelası olan bir dükkan aslında. Babam sayesinde öğrendiğim bir firmaydı. Benimle çok alakalı değildi sanırım şirketin kullandığı teknolojiler fakat babamın da söylemesiyle başvurdum. Hiç beklemediğim bir anda aranıp görüşmeye çağrıldım. Apar topar elimdeki işi bırakıp kendime çeki düzen verip görüşmenin olacağı ofise gittim. Kapıdan girdiğimde solda 3 kadın çalışan yan yana, biraz internet kafeyi anımsattı bana.😄 Sağımda bir kişi daha vardı teknik işlerden sorumluydu galiba, onun da sağında iş sahibinin ablası yer alıyordu. İçeri girip işin sahibini beklemeye başladım, gelmesi uzun sürecek ki ablasıyla ön görüşme tarzı bir sohbete başladık. Teknik terimler işin içine girdiğinde sohbet kesiliyordu. Her neyse iş sahibi içeri girdi, bir elinde laptop diğer elinde yanmakta olan sigarası. Hoşgeldin faslından sonra github profilimi açıp şöyle bir baktı ve belli ki beğenmedi. “Sen neler biliyosun anlat bakalım hele!” dedi. Ben de kendimden ve yaptığım işlerden bahsettim. Yine hoşnut edemedim. Yazar kasa yazılımları üreten bir firmaymış işin aslı. Küçük-orta çaplı ofis, dükkan, pet-shop gibi yerlere satıp bunun takibinin yapıldığı bir ortam. Ben Frontend alanında ilerliyorum ne işim var burada diye sorguladım o an. Daha sonrasında gerçekten küçümser bir tavırla bildiğim dilleri kullanarak sıfırdan bir barkod uygulaması yapabilir misin diye sordu. Ben de dürüstçe hayır cevabını verdikten sonra iş tanımımı kendisi yaptı, aynen aktarıyorum. “Seni kadınların çalıştığı yere alacağım.” Orası herhangi bir sorun durumunda uzaktan bilgisayarlara bağlanıp müşterilerin sorunlarını çözmeye yarayan bir nevi call-center işi yapılan bir bölümmüş, devam etti. “Orada 2 ay çalışacaksın deneme amaçlı, 8.000₺ maaş. Daha sonrasında olumlu olursa ben sana yazılım konusunda yardım edeceğim” dedi. Asgari ücretten düşük bir maaş ile işe başlayıp daha sonrasında yardım alacağım bir iş yeri. Bu konuşmanın ardından tabi bana maaş beklentim soruldu ve ben asgari ücretin üzerinde bir maaş beklentim olduğunu söyleyince iş yeri sahibi 7 yıllık yazılımcısına daha yeni asgari ücretten biraz yukarıda bir maaş verdiğini söyledi. Konuşma bitti biz size döneriz dediler ve bir daha dönmediler.
Hikayeye baktığınız zaman yukarıda söylediğim olumsuz olduğunda ne yapacağız? sorusuna burada bir yanıt verdik aslında. Olumsuz sonuçlanan bir görüşme sonrasında mutlu bile olabilirsiniz.😂 Kendinize uygun olmayan işlere başvurup kendinizi o yönde eğitmek yerine, bildiğiniz yoldan şaşmadan gelişerek devam etmenin başarıyı da beraberinde getirdiğini düşünüyorum. Böyle yerlerde kendinizi düşürmektense biraz daha bu sürecin kahrını çekmek daha doğru geliyor bana.
İş arayış sürecinden ve biraz da bu süreci yönetmekten bahsettim. Bunun dışında kariyer hedeflerinizi de gözden geçirebilirsiniz. Nasıl yani? dediğinizi duyar gibiyim. Kendinizi hazır hissettiğiniz bir zamanda kişisel bir websitesi veya uygulaması yayına alabilir bununla beraber belirli freelancer ve webmaster forumlarında proje bazlı işler yapabilirsiniz. Bu da bir seçenek.💫
Yazımın sonuna gelirken birkaç tavsiyede bulunacağım tabi. Yazılım öğrenmenin yollarını ve kaynaklarını ararken ücretsiz birçok kaynağın olduğunu unutmayın, yazımın altında faydalı linkler kısmında bulabilirsiniz. Bununla birlikte online platformlardan aldığınız sertifika programları ile kendinize değer katabilirsiniz. Yazılımda son dönemde popüler olan Bootcamp, CoShorts gibi etkinlikleri de kaçırmamak bunları takip etmek çok önemli. Günümüzde şirketler Bootcamp sonrası işe alımları arttırmışken bunlardan uzak kalmak bizi bir hayli geri plana atabilir.
Önerilerimden bir diğeri ise, network edinmek. Bunu her anlamda yapabilirsiniz. Kariyer fuarlarına katılıp, Linkedin’de bağlantı isteklerinde bulunup, üniversitenizin ilgili kulüplerine katılım göstermek gibi birçok örnek verilebilir. Bu arayış sürecinde asla pes etmemek, tüm zorluklara karşı çalışmaya devam etmek başarıya ulaşmada bir anahtar. Bana sosyal medya hesaplarımdan ulaşabilirsiniz, sağlıcakla kalın..
Faydalı Linkler
a. Kaynak Önerileri
b. Yazılım alanında etkinlikleri takip etmek
c. Online Sertfikika
d. Discord Sunucuları
Beni sosyal medyada takip et!
