Photo by Ross Sneddon on Unsplash

YAZILIM MIMARISI

Yazılım Mimarisi ve Tasarım için Yol Haritası

Khalil Stemmler web sitesindeki bir yazıda Yazılım Mimarisi ve Tasarım için bir öğrenme yol haritası için bir yığıt oluşturmuş. Bu yazıda daha önceden yazılım mimarisi konusunda yazdığım yazılar ile bir eşleştirme yapmaya çalışacağım.

Khalil bu yazısında aşağıdakine benzer OSI Model stack yapısını Yazılım Tasarım ve Mimarisine uygulamıştır ?

Not: OSI Model nedir diyenler Internet Ağ Kavramları yazımı okuyabilirler.

image from https://khalilstemmler.com/articles/software-design-architecture/full-stack-software-design/

Şimdi bu katmanları ve bu katmanlara ilişkin yazılarımı bu kısımda eşleştirme yapmak istiyorum.

Clean Code Katmanı

Kodun temiz olması. Kodun temiz olması isimlendirme, kodun yapısı, stili, okunabilirliği, test edilebilirliği gibi en temel yapı taşını en temel kısmı oluşturuyor.

Bu konuda henüz blog yazım bulunmuyor. Bu konuda en iyi kaynak olarak aşağıdaki kitapları okuyabilirsiniz.

• Clean Code, by Robert C. Martin
• Refactoring, by Martin Fowler (2nd edition)
• The Pragmatic Programmer, by Andy Hunt and Dave Thomas
• The Design of Everyday Things, by Don Norman
• Code Complete, Steve McConnell

Programlama Paradigmaları Katmanı

Programlama Paradigmalarını öğrenmek için aşağıdaki yazılarımı okuyabilirsiniz.

• Imperative/Declarative Programlama

Object-Oriented Programlama Katmanı

Object-Oriented Programlama katmanı Inheritance, Polymorphism, Encapsulation ve Abstraction konularını içeriyor. Bu konuda aşağıdaki yazıları okuyabilirsiniz.

• Soyutlama ve Kapsama
• Soyut Veri Tipleri
• OOP Unutulmuş Tarihi-1
• OOP Unutulmuş Tarihi-2
• OOP Unutulmuş Tarihi-3
• OOP Unutulmuş Tarihi-4
• OOP Unutulmuş Tarihi-5
• OOP Unutulmuş Tarihi-6
• OOP Unutulmuş Tarihi-7

Bu kısımda farklı Inheritance yapıları bulunuyor. Ben yazılarımda JavaScript kapsamında prototype üzerinden kalıtım’dan bahsettim.

• JS’te Kalıtım(Inheritance) Nasıl Gerçekleşir ?
• JavaScript’ te prototype, __proto__ Kavramlarını Anlamak

OOP inheritance ve polymorphism için Java ve C# dilleri nasıl ele aldığı anlaşılması için TypeScript üzerinden yazılar yazmıştım. Bu yazılarda Class,Inheritance, Interface, Abstract, ConcreteClass, Generics, Reflection, Annotations gibi konulara değinmiştim.

• Java/C# Geliştiricilerine TypeScript-1
• Java/C# Geliştiricilerine TypeScript-2

Object Oriented Tasarımın bir üst seviyesi daha model ve nesneler üzeri anlamlı grup kapsamında tanımlamalar ile geliştirme yapmak. Model Driven Development geniş bir konu ama bana Ruby on Rails, Blitz.JS entity’ler üzerinden fullstack geliştirmeyi hatırlatıyor.

• BlitzJS ve NextJS

Tasarım Prensipleri Katmanı

Kodu test edilebilir ve geliştirme isteklerine için esnek tutmak istiyorsanız. Ne tarz yazılım prensiplere dikkat etmeniz gerekir konusunda aşağıdaki yazıları okuyabilirsiniz;

• Composition over Inheritance
• Yazılım Geliştirme Prensipleri
• S.O.L.I.D Prensipleri
• TDD(Test) vs BDD(Behaviour)
• Reactive Manifesto
• 12 Factor App Uygun Geliştirme Nedir ?

Tasarım Örüntü Katmanı

Yazılım geliştirme sırasında uygulamanın farklı kısımlarında her geliştiricinin ortak karşılaştığı problem-çözüm ilişkileri bulunur. İşte tasarım örüntüleri bu problem çözüm ilişkilerini inceler. Aşağıdaki yazı grubundan erişebilirsiniz.

Mimari Prensipler Katmanı

Bileşenlerin birbirleri ile olan iletişim kuralları, birbirlerine olan bağımlılıklarının yönetimi , sınırlar , coupling ve cohesion gibi kavramların ele alınması.

• OOP Unutulmuş Tarihi-3

Mimari Stiller Katmanı

Mimari stiller konusunda aşağıdaki yazıları okuyabilirsiniz.

• Bileşen Odaklı UI(Kullanıcı Arayüzü) Geliştirme
• Microservices Mimarisi
• Microfrontends Mimarisi
• SOA Mimarisi
• Serverless Architecture (FaaS)
• Yazılım Mimarisinde Brokerlik
• Event-Driven Architecture
• Blackboard System
• Pipe and filter architecture
• Katmanlı Uygulama Mimarisi

Mimari Örüntüler Katmanı

Mimari örüntüler konusunda aşağıdaki yazıları okuyabilirsiniz.

• Flux Patten (Redux, vb…)
• Saga Pattern
• MVC (Model View Controller)

Enterprise(Kurumsal) Örüntüler Katmanı

Bu konuda aşağıdaki yazıyı okuyabilirsiniz.

• Entegrasyon Örüntüler

Bunun konuda aşağıdaki kaynaklardan faydalanabilirsiniz.

• Patterns of Enterprise Application Architecture, by Martin Fowler
• Enterprise Integration Patterns, by Gregor Hohpe
• Domain Driven Design, by Eric Evans
• Implementing Domain-Driven Design, by Vaughn Vernon

Referanslar

• How to Learn Software Design and Architecture | The Full-stack Software Design & Architecture Map

Okumaya Devam Et 😃

Bu yazının devamı veya yazı grubundaki diğer yazılara erişmek için bu linke tıklayabilirsiniz.