Varlık Tokenizasyonu: Blockchain’e Gerçek Dünya Değeri Getirmek

Av. Elif Hilal Umucu
Chainlink Community
8 min readAug 26, 2021

Önemli Çıkarımlar:

  • Varlık tokenizasyonu, blok zincirine trilyonlarca dolar gerçek dünya değeri getirme potansiyeline sahiptir.
  • Tokenize edilmiş varlıklar, geleneksel varlıklara kıyasla izinsiz likidite, açık erişim, zincir içi şeffaflık ve azaltılmış işlem sürtünmesinden yararlanırlar.
  • Tokenize edilmiş varlıkların düzgün çalışması için güvenli ve güvenilir oracle’lardan yüksek kaliteli, güvenilir fiyatlandırma verileri gerekir. (örneğin chainlink)

Ufak bir not: Jeton, token ve belirteç ifadeleri aynı anlama, tokenizasyon ve tokenleştirme ifadeleri de aynı anlama gelmektedir.

Tanıtım

Varlık tokenizasyonu, bir varlığın sahipliğini veya haklarını takas edilebilen, zincir üstü bir token olarak temsil etmek için blok zinciri teknolojisinin kullanımına yönelik olan bir terimdir .

Bu terim en yaygın olarak bir şirketteki hisseler veya bir miktar altın gibi finansal veyahutta değiştirilebilir varlıkların tokenleştirilmesine atıfta bulunsa da, varlık tokenizasyonu varsayımsal olarak parasal değeri olan herhangi bir maddi veya maddi olmayan şeylerin tokenleştirilmesine de atıfta bulunabilir. Örneğin , bir sanat eserinin patentinden tutun da vasıflı bir işçinin bir saatlik zamanının çizelgesine kadar . Bu nedenle, varlık tokenizasyonu, büyümesinin üst sınırının potansiyel olarak neredeyse tüm insan ekonomik faaliyetini kapsadığı — yıllık yüz trilyonun üzerinde olduğu tahmin edilen bir dolar rakamıyla — blok zinciri için en umut verici kullanım durumları arasında sayılmaktadır.

Belki de bu kullanım örneğinin uzun vadeli vaadinden daha etkileyici olanı, bugün halihazırda benimsenmeye yönelik atılan adımlardır. Yalnızca geçen sene , Deloitte , BNY Mellon ve EY gibi büyük şirketler varlık tokenizasyonu üzerinde çalıştılar ve özellikle 9 trilyon dolarlık yıllık küresel menkul kıymetler sektörü ve 9,6 trilyon dolarlık küresel menkul kıymetler sektörü olmak üzere birden fazla sektörü bozma kapasitesine sahip olduğu sonucuna da vardılar.

Ek olarak, Microsoft , Vanguard ve Sotheby’s sırasıyla sınai varlıkları, menkul kıymetleri ve gayrimenkulü simgeleyen projeleri duyurdu veya hayata geçirdi. Bu metriklere göre, varlık tokenizasyonu halihazırda gerçek dünya kurumsal kabulünü sağlayan en popüler blok zinciri kullanım durumları arasında yer alıyor.

Tokenleştirme, geleneksel olarak likit olmayan varlıkların likiditesinin artmasına, aksi takdirde kapalı yatırım fırsatları için daha fazla erişilebilirliğe ve erişim kolaylığına, sahiplik ve mülkiyet geçmişine ilişkin daha fazla şeffaflığa ve yönetim ihracı ve işlem aracıları dahil olmak üzere bu varlıkların ticareti ile ilişkili idari maliyetlerde azalmaya izin verebilir. Son olarak, tokenleştirme , daha önce DeFi ekosistemine erişemeyen varlıklara bunu yapmak için bir yol sağlar ve varlık destekli birleştirilebilirlik yoluyla yepyeni bir potansiyel alanının da kilidini açar .

Oracle sorununa aşina olan herkesin bildiği gibi, bir blok zincirinin dış dünya ile etkileşime girmesi gereken herhangi bir durum, güvenlik riskleri ve diğer komplikasyonlar sunabilir ve varlık tokenizasyonu (doğası gereği genellikle zincir dışı olan dünya hakkındaki bilgilere dayanan bir süreç) bu duruma bir istisna değildir.

Piyasalar, para basma, ticaret, yönetim ve daha fazlası gibi birkaç önemli süreçte temel varlıklar hakkında güvenilir bilgiye ihtiyaç duyacağından, varlık tokenizasyonunun tam potansiyeline ulaşması için güvenli oracle’lar anahtar olacaktır.

Bu yazı, tokenize edilmiş varlıkların sayısız faydasını keşfedecek ve aynı zamanda güvenli ve güvenilir oracle’larına olan ihtiyacı analiz edecektir.

Tokenize Edilmiş Varlıkların Faydaları Neler?

Gerçek dünyadaki bir ürüne, yatırım aracına veya hizmete merkezi olmayan ve güvenilmez bir alternatif sunmanın yanı sıra, tokenize edilmiş varlıklar, varlıkları başka şekillerde de aktif olarak iyileştirir. Spesifik olarak, tokenize edilmiş varlıklar, sayısız varlığı eski emsallerine göre daha değerli, erişilebilir ve kullanışlı hale getirmenin yanı sıra zincir dışı verilerin Defi ekosistemindeki kullanımlarını artırabileceği bir araç yaratmaya yönelik net bir yol sunar. Bu yollar :

-Likidite

Güzel sanatlar genellikle potansiyel olarak yüksek değerli, ancak son derece likit olmayan bir varlığa örnek olarak kullanılırlar. Az bulunmaları nedeniyle, güzel sanatlar, düşük likiditeye sahip varlıkların zaman içinde daha yüksek getiri sağladığı teorisi olan “likidite primi” denilen unsurun da bir güzel tadını çıkarırlar. Bununla birlikte, sanatlarını satmak isteyen koleksiyoncular, gerçeğe uygun değer satışına uyum sağlamak için güçlü bir alıcı pazarı olabileceği veya olmayabileceği için genellikle dezavantajlı duruma düşer. Bu nedenle, sanat dünyası, birincil işlevi koleksiyoncudan koleksiyoncuya veya sanatçıdan koleksiyoncuya alışverişi sağlamak olan tüm bir aracı alt endüstrisini kapsar: galeriler, bayiler, müzayede evleri, vb. Bu, gayrimenkul gibi diğer varlıklara (diğer likit olmayan varlıklara benzer bir model) göre önemli ölçüde daha yüksek işlem maliyetlerine yol açar.

Sanatın nasıl tokenleştirilebileceğine bir örnek ve Chainlink oracles, bu varlığa dayalı jetonlara zincir üzerinde değerlemeler sağlayabilir.

Tokenizasyon, varlıkların işlemsel dezavantajlar olmadan düşük likidite avantajlarından yararlanmasına olanak tanır. Tokenleştirme ile, bir varlık milyonlarca hatta milyarlarca token olarak temsil edilebilir ve daha sonra çeşitli yaygın olarak bulunan ve erişilebilir borsalarda listelenebilen kısmi sahiplik yaratabilir. Bu, maliyetli işlem aracılarına olan ihtiyacı ortadan kaldırır ve tokenler(jetonlar) hala benzersiz bir varlığa bağlı olduğundan likidite primini korurken potansiyel alıcı havuzunu genişletirler.

-Ulaşılabilirlik

En yüksek getiri sağlayan varlıkların çoğu, finansal veya düzenleyici kısıtlamalar nedeniyle ortak yatırımcılara ulaşamamaktadır. Örneğin, büyük bütçeli bir filmi finanse etmeyi düşünün: peşin maliyetler ve ayrıca bir yapım ekibinin bütçeyi aşma riski, en zengin yatırımcılar dışındaki herkesi rahatça fiyatlandırır. Bununla birlikte, başarılı bir film, nispeten kısa bir zaman diliminde birden çok kez yatırım getirisi elde edebilir. Diğer düşük erişimli, yüksek getirili örnekler arasında spor arabaları toplamak, sıkıntılı yabancı varlıklara yatırım yapmak veya çok aileli gayrimenkullerin satın alınması ve kiralanması gibi olasılıklarla sayılabilir .

Bu durumda tokenleştirmenin faydaları esasen kitle fonlamasına benzer hale gelir, ancak bu durum sadece bir varlık finanse eden veya satın alan yatırımcı grubunun katılımlarının finansal ödüllerini de aldığı bir model içinde meydana gelir. Bu, daha küçük yatırımcılara, nispeten düşük sermaye ile daha riskli, ancak daha yüksek getiri sağlayan varlıkların yatırım yapma yolunda bir yol sağlar. Örnek verecek olursak , gelirlerin yukarıda açıklandığı gibi tokenleştirildiği Papicha filminin üretiminin tokenizasyonunun yanı sıra nadir süper arabaları tokenize etmeye çalışan CurioInvest’i ifade edebiliriz.

-Şeffaflık

Birçok yüksek getiri sağlayan varlık, getiriler, mülkiyet geçmişi, satış geçmişi ve yatırımcıların bilinçli ekonomik kararlar alabilmesi için ihtiyaç duyduğu diğer temel ölçütlerle ilgili güvenilir ve kolay erişilebilir bilgi eksikliğinden muzdariptir. Bu bilgi eksikliği, özellikle yabancı varlıkları değerlendirirken veya bir yatırımcının bir varlığı satın almadan önce kişisel olarak inceleyemediği durumlarda şiddetli hale gelir. Belirteçleştirmenin (tokenleştirme)önemli bir yararı, birçok blok zincirinin temelde halka açık olması nedeniyle tüm bu kayıtların açık olarak izlenmesine ve denetlenmesine izin vermesidir.

Tokenizasyon ile yatırımcılar , varlığın akıllı sözleşme mantığına bağlı olarak, sahiplik kaydının yanı sıra faiz veya temettü getirilerini görebilirler . Ek olarak, koleksiyon veya yarış atları gibi belirli varlıklar, ünlü mülkiyeti veya nadir bir kan bağı nedeniyle daha pahalı hale gelebilir. Blok zincirindeki kaynak takibi, değişmez kayıtlara izin verir ve kayıt tutma güvenini en aza indirerek yatırım güvenliği risklerini önemli ölçüde azaltır. Bu özellikler, şarap ve havyar gibi yüksek fiyatlı lüks ürünlerin yanı sıra moda ve sanat gibi sahtecilik ve nakavtların yaygın olduğu birden fazla sektörde dolandırıcılık riskini önemli ölçüde azaltma potansiyeline sahiptir.

-Birleştirilebilirlik

Varlık tokenizasyonunun en umut verici faydalarından biri de en az keşfedilenlerden biridir: gerçek dünya varlıklarının değerini DeFi ekosisteminin birleştirilebilirliğine bağlamak. Tokenize edilmiş gerçek dünya varlıkları etrafındaki merkezi olmayan para piyasaları , kullanıcıların zincir dışı teminatlardan elde edilen faizde özsermaye yüzdesi kazanmalarını sağlar. Bu, daha geniş DeFi alanının likiditesini artırırken aynı zamanda perakende yatırımcılara, aksi takdirde erişimi zor olacak bir yatırım sınıfına erişim sağlar.

İleriye dönük olarak, varlık tokenizasyonu, gerçek dünya değerinden yararlanmak isteyen akıllı sözleşme geliştiricileri için çok sayıda fırsat sağlayacaktır.

Çeşitli varlıklara bağlı jetonları birleştirerek tamamen yeni sentetik varlıklar, endeksler ve jeton sepetleri kolayca oluşturulabilir ve gerçek dünyadaki gelir akışlarını teminata dönüştürme yeteneği, zaten hızla genişleyen bir DeFi alanı için başka bir yenilik sarsıntısı sunar.

Varlık Tokenizasyonunda Oracle’lara Duyulan İhtiyaç

Varlık tokenizasyonu, çok çeşitli gerçek dünya varlıklarının faydasını artırma ve aynı zamanda DeFi alanında büyüme ve yeniliği destekleme potansiyeline sahip olsa da, aynı zamanda işlevselliği yüksek oranda güvenli oracle’lara bağlı olan bir kullanım durumudur.

Parasal değeri olan bir şeyin blok zincirinde doğru bir şekilde temsil edilebilmesi ve alınıp satılabilmesi için varlık hakkında iyi bilgilerin olması gerekir. Bu ihtiyaç, token haline getirilmiş bir varlığın yaşam döngüsündeki dört aşamada özellikle akuttur: tokenlar oluşturulduğunda, teminat olarak kullanıldığında, kullanıcılar değerlemelerini kontrol ettiğinde ve ikincil pazarlarda satıldığında.

Blockchain alanında en yaygın kullanılan oracle olan Chainlink, bir geliştiricinin güvenlik gereksinimlerine uyan herhangi bir oracle tasarım çerçevesinde güvenilir veri beslemeleri ile tokenize edilmiş varlıklar sağlamada önemli bir rol oynuyor.

Farklı varlıklar, farklı oracle ağ yapıları ve ihtiyaçları gerektirecektir.

Kullanım durumuna bağlı olarak, Chainlink oracles varlıklara doğrudan değerlemeler sağlayabilir veya bunlar hakkında karar vermek için kıyaslama olarak hizmet edebilir.

Chainlink, herhangi bir API ve zincir dışı sistemle birlikte çalıştığından Chainlink oracle’ları, bu verileri profesyonel veri sağlayıcıları (örneğin arabalar için Kelly Blue Book) bağımsız/uzman değerleme uzmanları borsaları/OTC pazarları veya tek bir güvenilir değerleme oluşturmak için herhangi bir özelleştirilmiş veri kaynağı toplaması gibi birden fazla yoldan kaynaklayabilir. Oracle, verileri almak için zincir dışı API’leri çağıran merkezi olmayan bir bağımsız Chainlink düğümleri ağı tarafından çalıştırılabilir veya veri sağlayıcıları/değerlendirme uzmanları, verileri doğrudan akıllı sözleşmelere aktarmak için Chainlink oracle’larını çalıştırabilir.

Ağın bütünlüğünü daha fazla rezerve etmek ve yüksek derecede veri kalitesini korumak için, benzersiz kripto-ekonomik teşvikler Oracle ağına önyüklenebilir. Stake destekli hizmet anlaşmaları ve değişmez itibar sistemleri gibi Chainlink araçları, değerleme uzmanları, düğümler, veri sağlayıcılar ve daha fazlası tarafından sağlanan değerlemelerin geçmiş kalitesini izleyebilir. Bu çerçeve, dürüst olmayan değerlemeler mali olarak cezalandırılacağından ve itibar puanları düşürüleceğinden, veri sağlayıcı olarak gelecekte gelir elde etme yeteneklerini engelleyeceğinden, doğru değerlemeleri teşvik edecektir.

Tokenize Edilmiş Varlıklar için Oracle Kullanım Senaryoları

Bir varlık için ideal Oracle ağ yapısı oluşturulduktan sonra, bu Oracle’ın kullanılabileceği çeşitli yollar vardır.

* Portföy Yönetimi

Bu durumda, bir oracle ağı, bir portföydeki çeşitli tokenize edilmiş varlıkların fiyatını kullanıcı arayüzü ve/veya protokol düzeyinde izleyecektir. Bu, portföyün cari bakiyesi, bir varlığın alım satım maliyeti ve varlığın ideal olarak açık bir piyasada getirmesi gereken değer hakkında daha bilinçli hesaplamalara izin verecektir.

Portföy yönetimi ayrıca, tokenize edilmiş varlıkları belirli bir fiyata ulaştığında satan akıllı sözleşmeler yoluyla otomatik ticaret stratejileri biçimini alabilir.

Bullionix şu anda GoldLink web sitesinde Chainlink’in XAU/USD altın fiyat beslemesini kullanıyor ve altın destekli NFT’lerinin koleksiyoncularına tokenlerinin değeri hakkında daha iyi bilgi vermenin yanı sıra bu tokenlerin işlem gördüğü ikincil piyasalarda daha fazla verimlilik sağlıyor.

* Teminat Takibi

Blok zinciri tabanlı krediler vermek için gerçek dünya varlıklarını teminat altına alan DeFi Para Piyasası gibi durumları kullanabilir , kredi oranlarının tasfiye seviyelerinin üzerinde kalmasını sağlamak için dayanak varlıklarını fiyatlandırmak için Chainlink’in Fiyat Referans Verilerinden yararlanabilirsiniz. Tasfiye üzerine, kullanıcılar ayrıca, teminatlarına el konan fiyatın zincir üzerinde doğrulanmasına da sahip olacak ve platform genelinde daha fazla şeffaflık ve güvenlik sağlayacaklardır. Bu model, stablecoin’lerin veya başka herhangi bir teminatlı finansal aracın basımına kadar genişletilebilir. (stablecoin’leri bir başka yazıda anlatacağım)

Token ve Faiz Dağıtım Yöntemleri

Bir fiyat oracle’ı bir varlığın değerini belirledikten sonra, onu tokenleştirmekle ilgilenen bir kullanıcı, yasal uyumun gerekli olduğu durumlarda muhtemel bir alıcının akreditasyonunu doğrulamak için Chainlink oracle’larını kullanabilir. Ek olarak, GET Protokolünün bilet sahiplerini bir alıcı listesinden seçmesine benzer şekilde, talep taşması olduğunda varlık destekli belirteçlerin kanıtlanabilir şekilde adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamak için Chainlink VRF gibi araçlar kullanılabilir .

Çıkarılan tokenlar, varlığın fiyat takdirine dayalı olarak faiz getiren bir bileşen içeriyorsa, Chainlink oracle’ları ayrıca token sahipleri için ödemeleri planlı bir şekilde hesaplamak için de kullanılabilir.

Varlık Sepetlerini Fiyatlandırma

Varlık destekli jetonlar, farklı varlık ve kompozisyonlardan oluşan havuzlarda veya sepetlerde toplanabilir ve gerçek dünya değerine bağlantılarla blok zincirinde ticareti yapılabilir türevler yaratılabilir. Örneğin, tokenize edilmiş sepetler birden fazla sabit para olarak temsil edilebilir ve bu nedenle piyasa değişiklikleri meydana geldiğinde yeniden dengelemek için periyodik fiyat verilerine ihtiyaç duyar. Otomatik portföyler ayrıca ağırlıklı bir varlık sepeti tutmak isteyebilir ve hedef oranlarını korumak için düzenli olarak ne kadar alıp satacağını bilmek için dayanak varlıklara ilişkin fiyat verilerine ihtiyaç duyabilir.

Çözüm Ne midir?

Varlık tokenizasyonu, hala en erken aşamalarında olmasına rağmen, blok zincir teknolojisi için en heyecan verici ve en yüksek tavan kullanım durumlarından biridir. Bununla birlikte, Chainlink gibi sağlam ve güvenli oracle’lar olmadan, tokenizasyon, zincir üzerinde üretebileceği değerle sınırlı olacak ve yaratmak için tasarlanan değer teklifini kesen merkezileşme risklerine tabi olacaktır. Bu gelecek vaat eden teknoloji, yalnızca gerçek dünyadaki bilgilere erişmek için Chainlink merkezi olmayan oracle’ları dağıtarak, dünyadaki herhangi bir varlığa katma değer getirme potansiyeline ulaşacaktır. :)

Blockchain ve Smart Contract üzerine Chainlink ekosisteminde yapılacak olan etkinliklerimizden haberdar olmak için Meetup sayfamıza kaydolabilir, Telegram grubuna girebilir ve diğer yazıları Twitter’dan takip edebilirsiniz.

Diğer makalelerde görüşmek üzereeee hoşçakalın değerli okuyucular :) !

--

--