Wat maakt een Spaanse topcoach?
Het had gekund op het voorbije EK. Een halve finale tussen twee Spaanse bondscoaches. Jan Vertonghen leverde echter lullig de bal in bij de Italianen, Romelu Lukaku verslikte zich in de gelijkmaker en Lorenzo Insigne dook in het door zijn trainer Mancini aangekondigde gat tussen de Belgische verdediging en het middenveld. De Spanjaarden in kwestie zijn twee uiterste tegenpolen. De ene heeft met Mr Proper niet alleen zijn kale knikker gemeen maar ook de gladheid van het schoonmaakmiddel. De andere is de “te nemen of te laten” afgebotte Asturische bastaardzoon van Louis Van Gaal.
Botte bijl
Meedingen naar de trofee van sympathiekste trainer ter wereld is het laatste van Luis Enrique zijn zorgen. In zijn EK selectie had hij het lef om zowaar geen enkele speler van Real Madrid te selecteren, zelfs niet de revaliderende steunpilaar Sergio Ramos. Alleen spelersprofielen met meer toekomst dan verleden mochten mee, ongeacht de naam en faam van hun club van afkomst. Allemaal in functie van Enrique zijn visie waar hij halsstarrig geen millimeter van afwijkt. “Cut the crap” is zijn motto. Grijs bestaat niet. Alleen zwart en wit. Toen tact en diplomatie werden uitgedeeld stond hij op de laatste rij. Het bezorgt hem in Spanje evenveel vijanden als vrienden. Hij laat het niet aan zijn krijgershart komen.
Zijn vertrouwelingen beschrijven hem als een warme persoon die een hekel heeft aan journalisten. De ridders van het geschreven en gesproken woord vinden hem een azijnpisser. Tijdens perscontacten komt zijn droge, ironische humor, al dan niet bewust, arrogant en sarcastisch over. Een van Luis Enriques vaste vertrouwenspersonen is nochtans psycholoog Joaquín Valdés. Als een journalist aan Louis Van Gaal een in zijn ogen onbenullige vraag stelt, veegt hij hem als een schoolmeester van de oude stempel de mantel uit. In het geval van Enrique komt de botte hakbijl uit de kast. Een kamerbrede grijns of verveeld wegkijken en alleen “volgende vraag” komt over zijn lippen. Kritische opmerkingen over een bepaalde speler neemt hij persoonlijk op en veroorzaken frontale tegenaanvallen.
Gladjanus
Roberto Martinez wil niemand tegen de haren instrijken, zalft en strooit met complimentjes. Zijn manier om een topvoetbalklimaat te creëren. Spelers met een uitgebreide staat van dienst mogen, soms tegen beter weten in, op een selectie rekenen en houden piepkuikens in de wachtkamer. Schrijnend voorbeeld: vaste lappenmandklant Nacer Chadli mocht wel mee naar het EK, i.p.v. hemelbestormer Charles De Ketelaere, om weer geblesseerd terug in de lappenmand te kruipen. De Ketelaere zou er nog niet klaar voor zijn. Chadli was er al voor het EK klaar mee. Thierry Henry houdt Martinez aan de zijlijn meer gezelschap voor het psychologische effect dan voor zijn grote tactische inzichten. Journalisten groet hij bij hun voornaam waardoor hij een buffer metselt tegen kritische vragen.
Als die er komen, praat hij er omheen via “marvelous performances, phenomenal jobs and worldclass players” die alleen hij op het veld heeft opgemerkt. Holle woorden die de lading niet dekken en zijn geloofwaardigheid aantasten. In zijn Everton periode noemde Martinez Tom Cleverley (wie ??) een van de beste Engelse spelers ooit. Wat wilde hij daarmee scoren? Een wit voetje bij de mama van deze diep in de plooien van de Engelse voetbalanalen verzonken speler? Toen de resultaten niet meer evenredig waren met de “slick talk” heeft hij er zich in Everton alleen maar sneller mee naar de uitgang begeleid.
Nations League
Op het EK werd hij tegen Italië door de andere Roberto M tactisch overvleugeld, net zoals zijn voorganger Wilmots tegen Conte op het EK2016. In de halve finale Italië-Spanje bleven de jonge Spaanse veulens, zoals tijdens heel het tornooi al, trouw aan hun huismerk en eisten voortdurend de bal op. Het voetbal dat Martinez aanbidt, deed de Italianen wijken maar ze plooiden niet. Vijf jaar geleden begon Martinez zijn carrière als Belgisch bondscoach met een vriendschappelijke interland tegen Spanje. 0–2 verlies en de Duivels zagen sterretjes net zoals op het afgelopen EK tegen ploegen die hoog druk kwamen zetten op de Belgische speelhelft. Wie weet komt Martinez volgende maand nog eens zijn vaderland tegen in de finale van de Nations League, als hij Didier Deschamps deze keer wel een tactische hak kan zetten. Een ontmoeting waar we naar uitkijken. Niet alleen om te weten hoe hij sinds 1 september 2016 heeft geleerd om zich niet door de Spanjaarden te laten wegtikken, ook voor de verschillende stijlen op de persconferentie nadien.
