Temel İnternet Bilgisi
DNS Nedir ? Neyi Sağlar ?
Bir önceki konuda Web gelişimini anlatmıştım. Web 1.0, Web 2.0, 3.0 … Orda bu ağın içerisindeki verinin taşınması için Hyper Text kullanıldığını bunun için kullanılan Markup dili, HTML veri gönderimindeki protokole’ HTTP dendiğini söylemiştim. Bu yazıda biraz daha derinlere inerek bu ağlar birbirlerini nasıl bulduğunu, nasıl adreslendiğinden bahsedeceğim.
Internette bağlı her makinenin en az bir IP adresi vardır. Örneğin herkesin sıkça kullandığı Google adresi tarayıcıya google.com.tr yazdığımızda en sonunda arka planda bir IP ulaşır. Bu yazdığımız web adresleri nasıl IP dönüşür. Aşağıda bu konuları anlatıyor olacağım.
Bir adresin IP’sine erişmek istiyorsanız bu adrese ping çekmeniz yeterlidir. aşağıda bunun bir örneğini görebilirsiniz.
IP adresleri
- iPV4 32 bitlik (93.184.216.119)
- iPV6 128 bitlik 2606:2800:220:6d:26bf:1447:1097:aa7 olarak tutulurlar. Ek not: 128 bitlik tutulması mobil cihazlar ve nesnelerin internete bağlanması ile yetersiz gelen adresleme sayısını arttırmak için ortaya çıkmıştır.
İnternete bağlı makineler birbirleri ile IP adresleri üzerinden bağlanırlar. Tabi bu bağlanmanın gerçekleşebilmesi için makinelerin belli protokoller üzerinde anlaşmış olması gerekir.
Bu protokolleri anlatırken OSI Katmanları bunları daha net bir şekilde özetler. İletişim sırasında bu protokoller üzerinden ilerleyerek kullanıcıdan ağa, ağ üzerinden diğer bilgisayara ve bunun üzerinden katmanları geçerek kullanıcıya ulaştırılır.
Bunlardan bazılarından bahsedersek Ulaşım Katmanı Protokolleri TCP/IP (Transmission Control Protocol) ve UDP (User Datagram Protocol) diyoruz. Aşağıdaki resimde bu iki protokolün farklarını görebilirsiniz. TCP daha güvenilir verinin doğru gidip gitmediğini kontrol eden, sıralı, UDP daha hızlı ve dinamik bir protokoldür.
Uygulama katmanı protokolleri ise HTTP, SMTP, FTP gibi protokollerdir. Sizin karşıdaki bir makineye erişmeniz için bir makinenin IPsine, birde sunucunun çalıştığı porta ihtiyacınız olur.
HTTP portu: 80. (Web)
HTTPS portu: 443 (Secure Web)
SSH portu :22 (Secure Shell)
SMTP portu : 25 (Simple Mail Transfer Protocol)
FTP portu :21 (File Transfer Protocol)
MySQL portu : 3306. (DB access)
Redis Portu : 6379. (Cache access)
DNS UDP : 53. (DNS Query)
ActiveMQ : 61613 (Queue)
gibi ..
Sunucunun karşıda açık olup olmadığını ilgili IP ve porta telnet çekerek görebilirsiniz.
DNS Nedir ?
DNS açılımı Domain Name System yani Alan Adı Sistemidir. İnsanların makinelerin IP adreslerini akıllarında tutmalarını ve bu numaraların neye karşılık geldiğini bilmesini bekleyemezsiniz. Bunun yerine IP’nin karşılığında bir alan adı tutarak örneğin https://medium.com adresini tutarak kullanıcının IP karmaşasından kurtulmasını hedefler.
Peki bu alan adı nasıl IP adresine dönüştürülür ? Aşağıda görüldüğü gibi önce DNS Servisi .com tablosununun hangi Name sunucusunda olduğu söyler, daha sonrada medium karşılığı olan IP adresi tarayıcıya döndürülür. Tarayıcıda bu adrese/sunucuya ulaşır.
Bunun için ağ üzerinde isim sunucuları bulunur. İsim sunucuları birbirleri ile bu isim kütüklerini DNS Kayıtlarını paylaşıp senkronize eder.
ns-4.awsdns-00.com AWS İsim Sunucularından bir tanesi.
ns1.BlueHost.com Bluehost İsim sunucularından bir tanesi
Örnek DNS Kayıtları
Peki bu isim sunucularına hangi kayıtlar yapılır ?
- A Record: iPv4 kaydıdır. http://medium.com → 93.184.216.119
- CName Record: Cononical Name kaydıdır. www, imap, vb subdomain domain ismine göre verilmesidir.
- MX Record: Mail sunucunun kaydı. @ → mail.gmail.com
- AAAA Record: iPv6 kaydıdır. http://medium.com → 2606:2800:220:6d:26bf:1447:1097:aa7
- SOA Record : Start Of Authority kaydıdır.
- TXT Record: Trafik ile ilgisi olmayan, insanların okuyabileceği Metin kayıtlarıdır.
- NS Record: İsim sunucu kaydıdır. Örneğin →ns-4.awsdns-00.com
- SRV Record: Başka bir lokasyondaki VoIp , IM, XMPP servisleri için eklenen kayıttır → _xmpp-server._tcp.gmail.com. IN SRV 5 0 5269 xmpp-server.l.google.com.
- PTR Record: Reverse DNS kaydıdır. Şu IP adresinin adı bu Domain adıdır demek için kullanılır.
Okumaya Devam Et 😃
Bu yazının devamı veya yazı grubundaki diğer yazılara erişmek için bu linke tıklayabilirsiniz.
