Sociaal, duurzaam en biofilisch design: de ‘kantoortuin’ krijgt een nieuwe betekenis
Ons werk is steeds meer flexibel en online. Werken doen we allang niet meer alleen op kantoor. We werken net zo makkelijk vanuit huis, in een co-working space, of op een hele andere plek op de wereld. De manier waarop wij werken krijgt een nieuwe betekenis. En daarmee ondergaan ook bedrijfsgebouwen een heuse transformatie. Maak kennis met het kantoor van de toekomst.
Velen van ons zitten niet (meer) acht uur per dag in een kamer achter een computer. We werken op allerlei plekken en vergaderen telefonisch of online. Hiermee verandert ook de rol van de werkvloer. Het kantoor wordt steeds meer een inspirerende plek om collega’s en klanten te ontmoeten. Bedrijven zoals Google, Apple, Yahoo! en Virgin richten hun bedrijfspanden dan ook speciaal in als broedplaatsen voor creativiteit en innovatie. Hoe? Door kantoren te transformeren tot aanlokkelijke, open ruimten die verschillende functies combineren, waardoor (toevallige) ontmoetingen tussen werknemers van verschillende disciplines makkelijker plaatsvinden. De gedachte is dat de werkomgeving op die manier prestaties en creativiteit verbetert. De beste ideeën ontstaan namelijk als mensen samen out of the box denken.
Hoe ziet onze werkplek van de toekomst er uit? We gingen op zoek naar vier inspirerende voorbeelden.
Biofilisch design: vergaderen in een boomhut
Vergeet de sneue sanseferia of de verdorde ficus. Het kantoor van de toekomst is een paradijs voor planten. Onder de noemer biofilisch design — een verwijzing naar het Griekse woord voor liefde voor de natuur — krijgen kantoren een steeds groenere inrichting. Bomen, bloeiende planten en waterpartijen in onze werkomgeving zouden rustgevend en helend zijn. Een effectief middel in de strijd tegen werkstress.
Onder andere Amazon, Google en Microsoft hebben hun kantoren al omgetoverd tot groene oases. In het eerder dit jaar geopende hoofdkantoor van Amazon in Seattle hebben maar liefst 40.000 planten een thuis gekregen. Al het groen groeit, bloeit en klimt langs waterpartijen en over metershoge muren, waardoor het geheel bijna oogt als een regenwoud. Het doel was volgens Amazon om een plek te creëren om “te innoveren, te creëren of je batterij op te laden — een omgeving die meer lijkt op een bos in de wolken dan een kantoor”.
Ook het kantoor van Etsy in Manhattan staat bekend als toonbeeld van biofolisch design. De muren zijn geverfd in rustgevende aardetinten in plaats van het grauwe grijs, beige of wit van onze traditionele kantoren. Er staan overal planten, en er zijn zelfs wanden vol planten. Bij het Britse techbedrijf Moneypenny is het kantoor voorzien van een overvloed aan planten. Bovendien is er natuurlijke ventilatie in plaats van airconditioning, en kijken de reusachtige raampartijen uit op een eendenvijver, boomgaard en bos. Vergaderen doe je lekker in een treehouse.
Circulaire gebouwen: werken tussen de oude spijkerbroeken
De circulaire economie draait om het slim inzetten van grondstoffen, producten en goederen, zodat deze in een gesloten kringloop steeds weer opnieuw gebruikt kunnen worden. Naast circulaire jeans, koptelefoons, stoelen en fietsen zijn er tegenwoordig ook circulaire gebouwen. Dit betekent bijvoorbeeld dat voor de bouw en inrichting oude materialen worden hergebruikt. Maar ook dat het gebouw gedurende de levensduur bruikbaar is voor verschillende functies — of zelfs op verschillende locaties.
In ons land staan Circl aan de Amsterdamse Zuidas en The Green House in Utrecht bekend als gebouwen waarin circulariteit de boventoon voert. Zo is de hardhouten vloer in Circl afkomstig van vijftig verschillende sloopprojecten. Bijvoorbeeld de oude bar van voetbalclub FC Oss en een deur uit een nonnenklooster hebben er een tweede leven in gekregen. Daarnaast zijn 16.000 oude spijkerbroeken in het plafond verwerkt om de akoestiek optimaal te maken.
Horecapaviljoen The Green House combineert verschillende circulaire productiemethoden. Zo zijn de tapijten in een van de vergaderzalen gemaakt van oude visnetten die van de zeebodem zijn opgedoken. Je vindt er kranten en stoelen van gerecycled plastic. En op het dak is een heuse kas vol met kruiden en groenten die de chef direct kan gebruiken in zijn gerechten. Het business-model is op basis van pay-for-use. Dit betekent dat de The Green House bijvoorbeeld de leverancier van de restaurantstoelen niet betaalt voor de stoel zelf, maar voor iedere keer dat een gast erop gaat zitten. Bovendien is het gehele paviljoen modulair ontworpen, zodat het na vijftien jaar kan worden gedemonteerd om op een nieuwe plek te herrijzen.
Co-working spaces: het kantoor als broedplaats
Voor digital nomads en andere zzp’ers die het traditionele kantoor hebben ontvlucht, zijn co-working spaces een ideale uitvinding. Deze gedeelde werkruimten bieden de mogelijkheid om de isolatie van thuiswerken te voorkomen en gelijkgestemde professionals te ontmoeten. Volgens onderzoek leidt co-working tot meer productiviteit en een beter netwerk.
De zogenoemde co-workings vind je niet alleen in populaire tropische bestemmingen zoals Bangkok in Thailand, Ubud op Bali en Medellín in Colombia. Ook in Nederland maakt het nieuwe kantoor — met dank aan ketens zoals Spaces en HNK — een opmars door. Spaces profileert zich inmiddels ook nadrukkelijk als méér dan een aanbieder van werkplekken. Met het internationale netwerk van ondernemers ontstaat een community die elkaar ontmoet rond de events, lunchsessies en andere netwerkbijeenkomsten die Spaces organiseert. In de toekomst beloven co-workinglocaties ook op een andere manier bij te dragen aan netwerken. Zo is de verwachting dat co-workingspaces gebruikt gaan worden door medewerkers van organisaties. Kantoren worden dan een broedplaats voor interacties tussen uiteenlopende professionals.
Lees ook: Het leven van een digitale nomade — het nieuwe werken of kolonialisme 2.0?
Het kantoor als mini-stad: werken in het park
In Silicon Valley is het al bijna gemeengoed: bedrijven die zijn gevestigd op terreinen die nog het meeste doen denken aan een mini-stad. Apple heeft die gedachte misschien wel het verst doorgevoerd. Onder de noemer Apple Park opende in Californië in 2017 een nieuwe campus van ruim 700.000 vierkante meter oppervlakte. Naast een werkplek voor 12.000 werknemers biedt het terrein ook een openluchttheater, fitnessruimte, bezoekerscentrum en een park met zo’n negenduizend bomen.
De trend is ook in Nederland zichtbaar. Bijvoorbeeld bij het al eerder genoemde Circl in Amsterdam. Circl is behalve het hoofdkantoor van ABN Amro ook restaurant (met rooftop terrace en daktuin), event space, expositieruimte, vergader- en conferentielocatie en debatcentrum. Volgens directeur Merijn van den Bergh is Circl daarom niet zozeer een bankkantoor als wel een openbare instelling die toegankelijk is voor iedereen — doordeweeks en in het weekend.
Een paar deuren verderop in de straat bevindt zich The Edge, dat in 2015 de deuren opende als hoofdkantoor van Deloitte. Het duurzame pand huisvest naast kantoren ook een conferentiecentrum, sportschool, restaurant, tentoonstellingsruimte, ecologische groenstrook en nog veel meer. The Edge staat trouwens ook nog eens bekend als het groenste gebouw ter wereld. Het sleepte van BREEAM, een beoordelingsmethode om de duurzaamheidprestatie van gebouwen te bepalen, een duurzaamheidsscore van 98,4 procent binnen. Dat is de hoogste score die ooit is toegekend.
Het mag duidelijk zijn: in het kantoor van de toekomst zit je niet in een grauwe kamer eenzaam achter de PC. Met al het biofilische design heeft de term kantoortuin straks écht een andere betekenis.
Vond je dit een fijn artikel? Vergeet dan niet te ‘klappen’ hier links, zodat zoveel mogelijk lezers dit artikel tegenkomen.
Moneyou Magazine
Vond je dit een fijn artikel? We hebben nog veel meer van dit voor je. Van praktische artikelen over de huizenmarkt tot prikkelende stukken over virtual reality. En alles ertussenin. Lees lekker verder in ons Moneyou Magazine.
