Staan millennials er financieel echt slechter voor dan hun ouders (en hoe erg is dat nu eigenlijk écht)?

De millennial is behoorlijk de klos. Tenminste, als we de media mogen geloven. Sterker nog, deze generatie zou er voor het eerst financieel slechter voor staan dan hun ouders. Maar in hoeverre klopt dit? En, ook niet onbelangrijk, hoe erg is dat nu eigenlijk écht?

‘Als je maar hard genoeg studeert en je best doet, vind je vanzelf een goede baan en ontvang je straks een dito salaris.’ Dat is de boodschap waarmee het gros van de millennials is opgegroeid. En reken maar dat ze dat advies hebben opgevolgd. Nooit eerder was een generatie zo hoog opgeleid als de jongvolwassenen die zijn geboren tussen 1980 en 2000. Veel westerse twintigers en dertigers van nu, volgden niet één, maar meerdere studies. Daarnaast hebben ze niet zelden een scala aan interessante nevenactiviteiten op hun cv staan.

Wil jij er zonder moeite financieel beter voor staan? Met de app Moneyou Go maak je handige potjes aan om je (spaar)doelen te bereiken en krijg je een gratis rekening, inclusief betaalpas. Probeer gratis.

Oh, en die torenhoge studieschuld? Geen probleem, werd op het moment van lenen vast gedacht. Al die diploma’s en ervaringen zouden zich straks wel terugbetalen in goede banen en bijbehorende salarissen. Die schuld had je dan zo afbetaald. Onderwijs is immer de sleutel tot welvaart, toch? Bovendien, zo was het bij hun ouders toch ook gegaan?

Economische crisis

Maar toen de millennials de arbeidsmarkt betraden, bleek deze logica toch niet helemaal op te gaan. Velen van hen kregen de economische crisis van 2008–2009 voor hun kiezen. Die fantastische baan waar ze al die jaren voor hadden gestudeerd, bleek ineens niet meer binnen handbereik. In Nederland zat ruim elf procent van de jeugd werkloos thuis. Geen dramatisch hoog percentage, horen we je misschien denken. Maar ondertussen sluimerde er een ander probleem: verkapte werkloosheid. Sommige jongeren gingen weer bij hun ouders wonen om het financieel te kunnen bolwerken. Anderen scharrelden met tijdelijke baantjes onder hun opleidingsniveau een inkomen bij elkaar.

Media schreven over een nieuwe verloren generatie. Jongeren zouden massaal een achterstand oplopen op de arbeidsmarkt. Een achterstand zo groot, dat die wellicht nooit meer viel in te halen. Zij die jong waren geweest in de jaren tachtig, lachten die zorgen weg. Op het moment dat zij de arbeidsmarkt betraden was er toch ook sprake van een economische crisis? Sterker nog, in 1984 zat maar liefst een kwart van de jongeren zonder werk. De jeugd van toen liep weliswaar een achterstand op, maar binnen tien jaar was die weer ingehaald.

‘De ongelukkige millenials’

Inmiddels gaat het weer beter met de economie. Maar de zorgen over de financiële situatie van de millennial zijn niet verdwenen. Het onderzoeksinstituut van de financiële dienstverlener Credit Suisse publiceerde vorig jaar een rapport met de veelzeggende titel ‘De ongelukkige millenials’. De huidige jeugd is volgens het instituut namelijk niet in staat om betere banen te krijgen en meer te verdienen dan hun ouders. Dit zou alles te maken hebben met een ongelukkige start in het volwassen leven. ‘Vroeg werden ze getroffen door de schadelijke gevolgen van de financiële crisis, naast oplopende studieschulden, strengere kredietvoorwaarden en grotere inkomensverschillen’, zo schrijft het instituut.

Andere onderzoeken bevestigen de conclusies van Credit Suisse. Zo blijkt dat meer dan de helft van de jongeren in de VS het inderdaad financieel slechter heeft dan hun ouders destijds. Volgens de Britse denktank Resolution Foundation zal het totale inkomen van een millennial gemiddeld uitkomen op 990.000 euro. Dat is minder dan de vorige generatie, mensen die tussen 1960 en 1980 zijn geboren.

Meer flexcontracten

Ton Wilthagen is hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg. Hij erkent dat millennials het in een aantal opzichten inderdaad minder getroffen hebben dan de generatie voor hen. Één daarvan is de toename van het aantal flexcontracten. ‘Vanaf het begin van de twintigste eeuw werden de juridische mogelijkheden om te werken met flexcontracten stevig verruimd,’ zo vertelt hij aan EenVandaag. ‘Met name vanaf de crisis in 2008 vertaalde zich dat naar een enorme toename van het aantal flexcontracten. Van flexcontracten staat één ding vast: je verdient er minder mee. Het kan zelfs oplopen tot dertig procent minder voor hetzelfde werk.’

Wereldwijde concurrentie

In Nederland werkt op dit moment een derde van de mensen onder de 34 jaar op een tijdelijk of flexcontract. Maar ook millennials die wél een vaste baan hebben, hebben het financieel minder goed voor elkaar dan werknemers met een vast contract van voorgaande generaties. ‘De startsalarissen zitten nog steeds niet op het niveau van voor de crisis’, vertelt Wilthagen aan EenVandaag. Dit heeft deels te maken met het feit dat er veel meer hoger opgeleiden zijn dan bij vorige generaties. ‘De concurrentie is harder en komt ook nog eens van meer kanten’, legt hij uit. ‘Concurreerde je vroeger alleen met mensen die bij jou in de buurt woonden, door internet en de online-economie concurreren millennials nu wereldwijd met elkaar. Veel banen of klussen kunnen immers vanaf overal ter wereld gewoon online worden gedaan.’

Wil jij er zonder moeite financieel beter voor staan? Met de app Moneyou Go maak je handige potjes aan om je (spaar)doelen te bereiken en krijg je een gratis rekening, inclusief betaalpas. Probeer gratis.

Duur huren in plaats van kopen

En dan is er nog het kopen van een huis. Millennials zouden dit niet kunnen, omdat ze negentien dollar uitgeven aan toast met avocado en vier dollar aan koffie. Met deze uitspraak zorgde de miljonair Tim Gurner afgelopen lente voor nogal wat ophef. Het feit dat deze in zijn ogen verwende jongeren vaak überhaupt geen hypotheek krijgen, liet hij even buiten beschouwing. Laat staan dat de huizenprijzen, sinds de millennials de arbeidsmarkt betraden, flink gestegen zijn. Bovendien moet wie een huis wil kopen tegenwoordig meer eigen geld inbrengen dan vroeger. En zie dat maar eens voor elkaar te krijgen als je eerst nog een paar duizend euro aan studieschuld moet aflossen. In Nederland bedraagt de gemiddelde studieschuld vijftienduizend euro. Gezien het afschaffen van de basisbeurs, die in totaal goed was voor tienduizend euro, is de verwachting dat dit bedrag alleen maar zal toenemen.

Als een huis kopen er niet in zit, zijn millennials dus veroordeeld tot huren. Maar ook hier trekken ze aan het kortste eind. Volgens de Britse denktank Resolution Foundation betalen millennials meer huur dan babyboomers rond hun dertigste.

Hogere belastingen

De millennial heeft nu misschien niet veel geld. Maar wie zegt dat dit zo zal blijven? Met zekerheid kun je natuurlijk niets zeggen, maar hoofd van Openbare Zaken van het Amerikaanse Instituut van Economische Zaken Ryan Bourne verwacht dat de twintigers en dertigers van nu op hun veertigste een stuk minder zullen hebben opgebouwd dan hun ouders destijds. ‘Als je geen koophuis hebt en dus consequent te veel huur betaalt, kun je nooit iets opbouwen,’ vertelt hij aan Vice. ‘Sparen voor je pensioen is daardoor een stuk lastiger. ’

En ja, sparen voor je oude dag is als millennial wel degelijk belangrijk. Het is namelijk nog maar de vraag of twintigers en dertigers straks, als ze na hun zeventigste eindelijk kunnen stoppen met werken, een pensioen zullen ontvangen waar ze rond van kunnen komen. Zo concludeerde het Centraal Planbureau een aantal jaar geleden dat ‘een jongere teveel premie betaalt voor de opbouw die daar tegenover staat, een oudere juist te weinig.’ Bovendien, Nederland vergrijst in hoog tempo en dat brengt kosten met zich mee. Als er niets verandert, zullen de belastingen in ons land voor de huidige en komende generaties gedurende hun hele leven beduidend hoger liggen dan nu.

Geen slechter, maar een ander toekomstperspectief

Het moge duidelijk zijn. Het financiële plaatje van de millennial ziet er niet bepaald rooskleurig uit. De kans is dan ook groot dat de huidige jeugd het ook over een aantal jaar financieel minder breed heeft dan hun ouders.

Overigens ontbreekt er in de discussie over de financiële situatie van de millennial wel één heel belangrijk punt. Millennials mogen met hun flexcontracten dan minder verdienen, ze zijn wel een stuk ondernemender en flexibeler dan voorgaande generaties. En juist die wendbaarheid, maakt dat ze snel en makkelijk opnieuw werk vinden of creëren.

Bovendien lijken twintigers en dertigers helemaal niet zo gebukt te gaan onder het ‘onheil’ dat hen boven het hoofd hangt. Goed, ze hebben geen koophuis, maar ze hebben wel de halve wereld afgereisd. Over het algemeen zijn millennials een stuk minder bezig met het vergaren van materiële welvaart dan voorgaande generaties. Zo bleek uit onderzoek dat ze waardering in hun werk veel belangrijker vinden dan een goed salaris. En dat is eigenlijk wel gezond.

Want waarom zouden we vast blijven houden aan het idee dat elke nieuwe generatie het altijd financieel beter moet krijgen dan de voorgaande? Wie zegt dat je een eigen auto voor de deur nodig hebt om gelukkig te zijn? Veel millennials huren er liever één wanneer ze die nodig hebben of ze delen hun auto met vrienden. Ook huren steeds meer singles geen appartement in hun eentje, maar gaan ze samenwonen in een co-living. Dat scheelt in kosten en is wel zo gezellig.

Dat millennials minder geld hebben dan hun ouders destijds betekent niet dat ze per definitie een slechtere toekomst tegemoet gaan. Wel een ander soort toekomst, met minder focus op bezit en meer op ervaringen. Dus concludeer ik met een vraag: zijn millennials slechter af dan hun ouders puur omdat zij financieel slechter af zijn?

Interessant? Lees dan ook: ‘Waarom millennials wel gemakzuchtig zijn (en dat helemaal niet erg is)’

Moneyou Magazine

Vond je dit een fijn artikel? We hebben nog veel meer van dit voor je. Van praktische artikelen over de huizenmarkt tot prikkelende stukken over virtual reality. En alles ertussenin. Lees lekker verder in ons Moneyou Magazine.