Avonddienst (column)
Martijn werkt sinds een tijdje ook ‘s avonds en in het weekend. Een bewuste keus. Want juist op die momenten leert hij zijn cliënten echt kennen.
Het is donderdagavond. Zoals praktisch iedere donderdag heb ik avonddienst. Daarnaast draai ik eenmaal in de zes weken een weekenddienst. Ik heb er dus bewust voor gekozen om deels buiten kantoortijden te werken. Daar zal niet iedereen voor kiezen. Het opofferen van een avond en zo nu en dan een weekend is voor iemand die dat niet (meer) gewend is, toch een beetje zoiets als God die Abraham vraagt zijn zoon te offeren.
Zoiets doe je niet.
Of nou ja, niet. In het geval van Abraham en mij doe je dat dus wel. Je bouwt een altaar, sprokkelt er wat hout bij en daarop plaats je vervolgens je donderdagavond. Net als je je mes tevoorschijn haalt om in één keer een einde te maken aan die bioscoop- en kroegbezoekjes waarmee je weekend al op donderdagavond begon, blijkt het allemaal wel mee te vallen. Als zijnde een goddelijke interventie verlies je niets. Het weekend schuift in het ergste geval een dagje op en als prachtige bijkomstigheid is die avond de uitgesproken kans om echt contact met cliënten te maken.
Op mijn avonddienst draai ik namelijk een inloop. De jongeren komen te pas en te onpas binnen. Niet alleen met een specifieke hulpvraag, maar soms ook voor de gezelligheid. Slap ouwehoeren over een film, muziek, iets in het nieuws of drugs. Waar je er in een-op-eengesprekken achter komt hoe iemand zich tot jou verhoudt, leer je op zo’n avond hoe iemand zich in een groep of andere sociale context verhoudt.
Is die stille jongen, die maar moeilijk tegen je praat, in een groep ook iemand die stil in een hoekje zit? Dan is het waarschijnlijk een wat stille jongen, verlegen misschien, of is er meer aan de hand? Terwijl de jongen die een-op-een open is en zich in een groep overschreeuwt met grootse verhalen, vaak een stuk eigenwaarde te compenseren heeft.
Zo leert elke situatie waar je iemand in treft iets nieuws. Over hem/haar, maar ook over jezelf. Zo kan het heerlijk zijn om de rol van hulpverlener tijdens een avonddienst te laten vallen en te kletsen over de nieuwste South Park-aflevering of Playstation-game. Wie weet zie je ondertussen zelfs wel die stille jongen in beweging komen en biedt de overschreeuwer je materiaal voor je volgende een-op-eensessie. Of niet, en dan eet je simpelweg met zijn allen friet zonder ervan te leren, en ben je gewoon voor die ene avond allemaal gelijk. Hongerige onbehaarde apen die hun gefrituurde aardappels verzuipen in de mayonaise en verder op dat moment even helemaal niets moeten.
Voormalig HAN-student Martijn van Koolwijk werkt in de geestelijke gezondheidszorg. Hij schrijft om de week een column voor SAM. Lees hier zijn vorige bijdrage.
