Skaeve Harold (column)
Columnist Martijn vertelde vorige keer nog over Skaeve Huse. In Harold vindt hij een persoon die een perfecte kandidaat is om in zo’n huis te wonen.
Harold heeft op het raam gespuugd. Een grote, dikke, kleffe klodder geel slijm. De blik in zijn ogen is hol. Ondanks het tijdstip, tien uur ‘s ochtends, is hij al duidelijk onder invloed van drank en drugs. Harold is kwaad, stompt nog even uit woede tegen het raam. Hij mag zijn bewindvoerder niet bellen, want hij is niet welkom op de plek waar ik werk. Harold kan zich niet verhouden tot anderen en is psychisch soms zo in de war dat hij andere bezoekers van mijn werkplek afschrikt. Toen ik hem dit ooit meedeelde, was dit de zoveelste afwijzing in zijn leven. Uit frustratie gooide hij een beker water mijn kant op. Het deerde mij niet, mijn focus lag op het uitgeschoven stanleymes dat ik hem kort daarvoor in zijn broekzak zag stoppen.
En ondanks alles heb ik regelmatig medelijden met Harold.
Ondanks dat we alle ziekmakende, maatschappelijke mantra’s over eigen verantwoordelijkheid, eigen keuze, trainen van weerbaarheid et cetera ook op Harold los kunnen laten, is hij deze status voorbij. Zijn problemen zijn de problemen van de maatschappij geworden, maar iedereen kijkt weg. Als hij voor een winkel staat, zijn mensen bang voor zijn verwilderde blik en gemompel. Alsof Harold de nieuwe Joker is. Niemand wil voor Harold zorgen of naast hem wonen. Met geld is hij niet geholpen. Werken kan hij niet. Sterker nog, zoals eerder gezegd, Harold kan zich niet verhouden ten opzichte van anderen. Hij is te beschadigd om normaal te kunnen communiceren. Natuurlijk wordt dit ten dele veroorzaakt door zijn verslaving en verlangen naar zijn volgende kick. De rest en zijn verslaving zelf zijn echter het resultaat van een jeugd onder barbaarse omstandigheden en een leven vol afwijzingen.
De vraag of dit voorkomen had kunnen worden, lost voor nu niks op. Met een boog om Harold heenlopen is ontkennen dat dit soort problemen bestaan. Harold bestaat nu en wij zouden als maatschappij nu iets met hem moeten doen.
In mijn vorige column schreef ik over de zogenaamde Skaeve Huse. Harold is voor mij een perfect voorbeeld waarom wij dit soort plekken nodig hebben. Een plek waar mensen als Harold niet hoeven te vechten tegen de elementen, omdat hun kartonnen constructie of tentje in het bos lekt. Een plek waar zij, inclusief hun eventuele verslaving of rare gewoontes, gewoon kunnen ‘zijn’. Zonder te hoeven vechten voor hun bestaan. Waar hulpverleners hen weten te vinden en waar mensen, die er niet op zitten te wachten, met een grote boog omheen kunnen lopen.
Oud-HAN-student Martijn van Koolwijk werkt in de ggz en schrijft om de week een column voor SAM. Lees hier zijn vorige bijdrage, die over Skave Huse gaat.
