20. Yüzyıl Müziği — Gymnopédie No. 1, Erik Satie
Ferah ve sakin bir giriş yapan Gymnopédie No. 1 (Gnossienne No. 1), ruhu hafifleten bir zarifliğe sahip. Clair de Lune’la neredeyse benzer duyguları yaşatan bu parça, hafifletici ve sakinleştirici bir etkiyle pozitif duygularımı kabartan, hayata karşı bakışımda olumluluğumu arttıran bi atmosfer tasarlıyor. Aynı sırada hüznü yaşatsa da hoş anıların baskınlığı bu hüznü saklıyor. İçine girmeden, genel olarak bakacak olursam da etkileyici bir atmosfer yaratıyor ve bu da sizi her hâlükârda içine alıyor. Bu parçayı dinlerken, dinginlik ve hafiflik kesinlikle aklıma gelen kelimeler oluyor…
Gymonopédies serisi 3 parçadan oluşmakta ve ben No. 1 hakkında yazmak istedim. Eserin bende yaşattığı en keskin an ise, sanki yalnız başıma ve koyduğum görseldeki gibi bir yerde, sandalda gezintiye çıkmış ve dalgaların zarif hareketlerini izliyorum… Gymnopédie No. 1 hakkında araştırdığımda da insanlarda bende ki gibi hafifliği ve sakinliği andırmış. Yine genel baktığımda benzer, ayrıntıya indirgediğimde ise farklı olaylar üzerinden bu duyguları yaşatmış bir parça. Eser, sonlanışını da genel havasından ayırmayarak, naif bir şekilde tamamlıyor.
Erik Satie, müziğe mizahı getiren adam olarak anılıyor. Kendisi, piyano eserleri, tiyatro ve bale müzikleri bestelemiş; besteleri orijinal, mizahi, minimalisttir. Mizahçı kişiliği parçalarına verdiği adlarda ve müziğe koyduğu anlatım biçimlerinde de görülür. Bir bestesinin birbirine bağlayan notaları daha sonra bütün eserlerini birbiriyle bağlayarak bize muhteşem bir hissiyatı geçirir diye de yazılmış. Erik Satie hakkında Fazıl Say, ‘’Bizim Türk makamlarından da hayli etkilenmiş. Müziğinde biraz makamsal müzik, türk müziği tadı vardır ve bu egzotik müziklere ilgi salan dünyadaki ilk batılı besteci aslında.” diye yorumda bulunmuştur.
Gymnopédie No. 1'in Erik Satie’nin müzik anlayışını özetleyen bir parça olduğunu düşünmekteyim. Zarif, hafif ve sakin olan eser, hoş hisleri bana yaşattı ve aklımda canlandırmama olanak sağladı.
