2021 Yatırım Deneyi
Yeni yılda birikimlerimizi nasıl değerlendirebiliriz?
Başlamadan ifade etmekte fayda var. Burada yer alan görüşler, yazarın kendi görüşleri olup, sizin mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere ve görüşlere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Üniversitedeyken aldığımız bir finans dersinde aklımda kalan en önemli konu diversification yani çeşitlendirme. Anlamı da “Tüm cevizleri aynı sepete koyma. Farklı sepetlere dağıt.” Buradaki ibareyi, yumurta tüketmediğim için ceviz olarak değiştirdim. :)
Konuya hakim olmayanlar için biraz daha detaylı açıklamak gerekirse; her yatırım aracı doğası gereği elbette bir risk barındırır. Genellikle, risk ne kadar yüksekse kazanç/kayıp da bir o kadar yüksek olur. Risk ne kadar düşükse kazanç/kayıp da o kadar düşük olur. Yatırım kararı verirken farklı enstrümanlar kullanmak, aldığımız riskin daha dengeli olmasını sağlar. Geleceği sağlıklı öngöremediğimiz için tek bir yatırım aracına bağımlı kalmak, aldığımız riski attırır.
2021 yılı için ben de sade bir vatandaş olarak kendi bütçeme göre bir yatırım planı yaptım. Tam olarak 31 Aralık 2020 tarihinde aşağıdaki yatırım araçlarından her birine sadece 100 TL yatırım yaparak yıl boyunca performanslarını izlemek istedim. Bu yatırım araçlarını seçme sebebim ise, toplum nezdinde en bilinen ve yatırım yapması en kolay araçlar olmasıydı. Hadi gelin bu araçlar neymiş beraber bakalım:
Vadeli Hesap
Şüphesiz billinen en klasik yatırım aracı vadeli hesap. Bizim gibi enflasyon derdinden muzdarip toplumlarda sıkça başvurulan ve riskin en az olduğu yatırım araçlarından biri. Özellikle banka şubelerine giderseniz her ay 20 tane şube gezip faiz oranı pazarlığı yapan emekli amca ve teyzeleri görebilmeniz mümkün. Birikim yapmak kolay mı? Değil tabii, kimse onları suçlayamaz. 2021 için ben de 100 TL’yi, %16.50 yıllık faiz oranıyla bir ay bankaya yatırdım. Yıl içinde banka faiz oranları değişebilir ama bu paraya hiç dokunmayacağım, bir aylık vade dolduktan sonra hesap otomatik yenilenecek. Bakalım 2021’de enflasyona karşı kazancım veya kaybım ne kadar olacak? Bekleyip görelim.
BES
Bireysel Emeklilik Sistemi. Eğer maaşlı bir çalışansanız, otomatik olarak maaşınızdan belli bir oranda kesilen ve sigorta firmalarının oluşturduğu fonlarda tutularak paranın değerlenmesini sağlayan bir sistem. Fon seçimini kendi risk iştahınıza ve yatırım tercihlerinize göre değiştirebiliyorsunuz. Ayrıca, sistemde belli bir süre kalmanız ve belli kriterlere uymanız dahilinde devlet katkı primi de hesabınıza yatırılıyor. Uzun soluklu bir yatırım aracı olması ve bazı negatif algıların toplum nezdinde oluşması sebebiyle ülkemizde istenen düzeyde pek tercih edilmiyor. Ancak ben minimum tutarda BES yatırımı yapmaya devam ediyorum. Kim bilir belki de torunlarımın yiyeceği bir para birikir. :) 100 TL’nin yıl sonunda kaç TL olduğunu yıl sonunda açıklayacağım.
Euro (EUR)
Benim gözümde Euro veya Avro tam olarak şunu ifade ediyor: “Eğer bir gün Avrupa’ya tatile gidersek elimizde bulunsun.” parası. Az değil, 19 Avrupa Birliği ülkesi tarafından ortak para birimi olarak kullanılıyor. Ben de 31 Aralık 2020’de 100 TL ile 9.1236 işlem kuruyla 10.94 EUR alım yaptım. 0.20 TL de kambiyo vergisine gitti. Bakalım 2021’de verginin parasını çıkarabilecek miyim? Hep birlikte izleyelim.
Dolar (USD)
Dolarizasyon… Bu sene en çok duyduğumuz kelimelerdendir herhalde. Zaten halkımızın altınla birlikte en çok sevdiği yatırım aracıdır dolar. Maaşımızı, çoğumuz dolarla almayız ama mecbur kaldığımız için her şeyin hesabını dolarla yaparız. Ben de 31 Aralık 2020’de 100 TL ile 7.4320 işlem kuruyla 13.43 USD alım yaptım. Yine 0.20 TL de kambiyo vergisine gitti. Ne derdi siz Türkler, ıımm.. “Vergilendirilmiş kazanç kutsaldır.”
Altın (Gram)
2020’nin en çok kazandıran araçlarından biri de altın oldu. Tabii ki gram altının 100 TL olduğu dönemler epey bir geride kaldı… Bankada altın hesabınız olsa bile 100 TL’lik altın alınamadığı için mecburen ben de 449,33 TL’ye 1 gr altın aldım. 100 TL’ye oranlarsam yaklaşık olarak 0.22 gr altına tekabül ediyor. Seneyi 0.90 TL kambiyo vergi ödemesi yaparak bitirdim. Seneye hangi seviyelerde göreceğiz altını bakalım.
Bitcoin (BTC)
Geldik şu sıralar rekor üstüne rekor kıran kripto paraların ilkine. Teknik detaylarına girmeyeceğim ancak bilen bilmeyen herkesin dilinde pelesenk olmuştu 2017 yılında. Kripto paraların en güzel özelliği istediğiniz tutarda yatırım yapabiliyor olmanız. Yukarıdaki altın örneğinde belirttiğim gibi 1 gr’lık paranız olmadığı sürece altın alınamıyor. Ancak kripto paralarda böyle değil. Yazılım yapısı sebebiyle en azından şu anlık istediğiniz tutarda yatırım yapabiliyorsunuz. Ben de yılın son gününde 100 TL ile 214,497.64 işlem kuruyla (BTCTRY) 0.00046600 BTC alım yaptım. Yıl sonuna kadar satmayıp neler olacağına bakalım.
Ethereum (ETH)
Bitcoin’den sonra en bilinen kripto paralardan biri de Ether. Bitcoin’den farklı olarak akıllı sözleşme yapısı ve geliştirebilir token yapısı ile geleceğin blok zinciri platformlarından biri olarak görülüyor. Yine Bitcoin’deki gibi istediğiniz tutarda alım yapabilme özgürlüğünüz var. Ben de 100 TL ile 5479.81 işlem kuruyla (ETHTRY) 0.01824000 ETH alım yaptım. Yine yıl sonuna kadar bunu tutup neler olacağına bakalım.
Zeytinyağı (Sızma)
Şaşırdınız değil mi? Ama bir de şu şekilde bakın. İzmir doğumlu Homeros zeytinyağını sıvı altın olarak nitelendirir. Hem Antik Yunan’da hem de kutsal kitaplarda zeytin ağacı; adaletin, sağlığın, bereketin, zaferin, bilgeliğin, bolluğun sembolü olarak kabul edilmiştir. Yani insanlar için çok değerli bir gıdadır. Bildiğiniz gibi gıda fiyatlarında da epey bir artışın olduğu bir yıl oldu 2020. Bu sebeple sadece finansal araçlara değil, gıdaya da yatırım yapmak gerektiğini düşündüm. Evimde çok tüketmesem de, bozulmayacak ve uzun süre dayanacak yükte hafif ama pahada ağır bir gıdaya ihtiyacım vardı. İşte o an zeytinyağı imdadıma yetişti. En bilinen zeytinyağı firmalarından birinin 2 litrelik sızma zeytinyağı ürününü yaklaşık olarak 100 TL’ye aldım. Bakalım 2021’de aynı ürün kaç lira olacak? Düşecek mi yoksa yükselecek mi?
Gördüğünüz gibi yatırım yapmanın her şekilde yöntemi var. Şu an yaşamakta olduğumuz ekonomik sorunların birçok sebebi var ancak birey olarak yaşadığımız sorunların bir kısmının tasarruf eksikliğinden kaynaklandığını söylemek mümkün. Bugün ufak tasarruflarla yapacağımız minik bir yatırım bile, sizin ve ailenizin geleceğini güvence altına alabilir.
Bu yazı ilk olarak berkustunel.com sitesinde yayınlanmıştır. Yazıyı beğendiyseniz yandaki 👏 ‘a istediğiniz kadar tıklayabilir ve yazının diğer insanlara ulaşmasına daha fazla katkıda bulunabilirsiniz. Yazı ve konu hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda belirtirseniz beni çok memnun edersiniz. Sonuna kadar okuyan herkese çok teşekkür ederim.
Benimle berk.ustunel@gmail.com adresinden veya aşağıdaki kanallardan iletişime geçebilirsiniz:
Ayrıca diğer yazılarıma aşağıdan ulaşabilirsiniz:
