Memento Mori: Ölümü Hatırla, Yaşamı Anlamlandır

Tugberk Karan - TR
Türkçe Yayın
Published in
4 min readAug 2, 2023
Photo by Lina White on Unsplash

Her canlı doğar, gelişir, büyür, yaşlanır ve ölür. Hayatımızın bir an olduğunu ve ölümün kaçınılmaz bir gerçek olduğunu hatırlamak, insanlığın asırlardır üzerinde düşündüğü önemli bir konudur. Bu düşünce, “Memento Mori”nin temelinde yatmaktadır , yani “Ölümü Hatırla.”

Günümüzde modern dünyanın hızı içinde, çoğu zaman ölüm gerçeğini göz ardı ederiz. Ancak tarihte, felsefede ve sanatta “Memento Mori” motifleri, insanları hayatın geçiciliği ve anlamları hakkında düşünmeye yönlendiren güçlü hatırlatıcılar olarak kullanılmıştır.

Antik çağlardan günümüze, pek çok medeniyet, Memento Mori anlayışını sanat, heykel ve mimari eserlerinde işlemiştir. Örneğin, antik Roma döneminde, zaferlerin kutlandığı törenlerde zafer kazanan generalin arkasında duran bir köle, zaferin geçiciliğini ve ölümün herkesi eşit bir şekilde beklediğini hatırlatmak için sürekli olarak “Memento Mori” sözünü fısıldardı.

Photo by Massimo Virgilio on Unsplash

Memento mori, birçok farklı şekilde ifade edilebilir. Bir kafatası, bir mezar taşı veya bir saat gibi ölümü hatırlatan objeler, memento mori’nin birer sembolü olabilir. Memento mori, bir şiir, bir şarkı veya bir hikaye gibi bir sanat eseri aracılığıyla da ifade edilebilir.

Rönesans dönemi sanatçıları, “Memento Mori” temalı tablolar ve freskler yaratmak suretiyle, insan yaşamının kaçınılmaz sonunu tasvir etmişlerdir. Bu eserler, insanların kendi hayatlarının değerini ve anlamını düşünmeye teşvik ederken, aynı zamanda dünyevi zevklerin geçiciliği ve hayatın acımasız gerçekleri hakkında da ders vermiştir.

Photo by Aron Visuals on Unsplash

Gelelim Memento Mori anlayışının günümüz dünyasındaki ve hayatımızdaki yerine. Memento mori, bizi ölümden korkmamak için değil, ölüme saygı duymak ve onu bir hatırlatıcı olarak kullanmak için teşvik eder. Ölümü hatırlamak, bizi daha iyi bir insan olmaya, daha anlamlı bir hayat yaşamaya ve daha fazla değer vermeye teşvik eder. Hayatın geçiciliği, her anın önemini vurgulayarak, sevdiklerimizle daha bağlantılı olmamıza, kariyerimizde gerçek tutkularımızı takip etmemize ve gerçek mutluluğu aramamıza yardımcı olabilir.

Ölüm döşeğindeki insanların pişmanlıklarını araştıran ve bir kitap yazan Avustralyalı hemşire Bronnie Ware, bu konuda beş ortak nokta belirlemiştir.

  • Keşke başkalarının benden beklediği gibi yaşamak yerine, düşlerimi gerçekleştirmeye cesaret edebilseydim.
  • Keşke bu kadar çok çalışmasaydım.
  • Keşke duygularımı dile getirmeye cesaretim olsaydı.
  • Keşke arkadaşlarımla ilişkimi sürdürseydim.
  • Keşke kendime daha fazla mutlu olmak için izin verseydim.

Gündelik hayatın karmaşasında zaman algımızı yitiriyoruz. Kariyer, para, haz, başarı peşinde koşuyoruz. Bunda yanlış bir şey yok. Ancak sahip olduğumuz en önemli şeyi zamanı unutuyoruz. Akıp giden zaman içerisinde, hayatımızı, hayallerimizi ıskalıyoruz. Yepyeni keşkelerimiz oluyor belki de.

Photo by JD Mason on Unsplash

Memento Mori anlayışını bu noktada bir rehber olarak kullanabiliriz. Size şunları hatırlatsın;
Memento mori, bize şunu hatırlatır:

  • Yaşam kısadır.
  • Her an ölebiliriz.
  • Ölüm, hayatın bir parçasıdır.
  • Ölümden korkmamalıyız.
  • Ölüm, bizi daha iyi bir insan olmaya teşvik etmelidir.

Peki bize neleri öğütler;

  • Daha anlamlı bir hayat: Ölüm, hayatın kısa olduğunu ve her an ölebileceğimizi hatırlatarak, bize daha anlamlı bir hayat yaşamamız gerektiğini gösterir.
  • Daha fazla değer vermek: Ölüm, bize sahip olduklarımızın kıymetini bilmemiz gerektiğini hatırlatır.
  • Daha iyi bir insan: Ölüm, bize daha şefkatli, daha bağışlayıcı ve daha anlayışlı olmamız gerektiğini gösterir.
Photo by Pablo Heimplatz on Unsplash

Hayat boş bir defterdir. Siz yaşadığınızda, hissettiğinizde, hareket ettiğinizde, iz bıraktığınızda yavaş yavaş dolar o defter..Hayatta uğruna çabalayacak şeylerinizi bulmanız, sevdiklerinizle olmanız, kendi hayatınızın başrolü olmanız ve geriye dönüp baktığınızda keşkelerinizin değil iyi kilerinizin bol olması dileğiyle…

Diğer yazılarıma göz atmak isterseniz;

LinkedIn üzerinden bağlantı kurmak isterseniz buradan profilime ulaşabilirsiniz.

Yazarken, araştırırken bir kahve de ben ısmarlamak istiyorum bu arkadaşa derseniz ve Patreon üzerinden destek olmak isterseniz buradan destekte bulunabilirsiniz. Şimdiden desteğiniz için çok teşekkür ederim 😊

Keyifli günler dilerim.

--

--