Merkel vs. Schulz
Waar komen ze vandaan, hoe is hun persoonlijkheid, en wie is populairder?
O p 24 september gaat Duitsland naar de stembus. Aangezien Duitsland een belangrijke partner is van Nederland zijn die verkiezingen ook voor ons land van groot belang. In de aanloop naar de Duitse verkiezingen vertelt upday daarom alles wat je moet weten over de politiek bij onze oosterburen.
In deel 1 van de serie las je welke partijen je in de gaten moet houden. Deel 2 gaat over de enige twee serieuze kanshebbers voor de verkiezingsoverwinning: de huidige christendemocratische kanselier Angela Merkel (CDU) en de sociaaldemocraat Martin Schulz (SPD).
Waar komen ze vandaan?
Angela Merkel (CDU)
Angela Merkel wordt in 1954 geboren in Hamburg als dochter van een pastoor. Kort na haar geboorte verhuizen Merkels ouders naar de DDR, waar zij een doctorstitel in natuurkunde behaalt. Kort na de val van de Muur wordt Merkel lid van de CDU en bij de verkiezingen in dat jaar wint ze meteen een zetel in de Bondsdag.
Die verkiezingen worden gewonnen door de onlangs overleden Helmut Kohl en Merkel wordt benoemd tot minister voor Vrouw- en Jeugdzaken. Kohl neemt Merkel onder zijn hoede en in het volgende kabinet (1994–1998) wordt Merkel minister van Milieu. Kohl speelt ook in het verdere verloop van Merkels carrière een bijzonder belangrijke rol, wat haar de bijnaam ‘Kohls Mädchen’ oplevert.
In 1998 draagt Kohl Merkel voor als partijsecretaris (een zeer belangrijke functie in Duitsland) en in 2000 wordt zij voorzitter van de CDU. Vijf jaar later is Merkel bondskanselier van Duitsland.
Martin Schulz (SPD)
D e carrière van Martin Schulz verloopt een stuk minder voorspoedig dan die van Merkel. De huidige voorzitter van de SPD wordt in 1955 geboren in Noordrijn-Westfalen en droomt van een carrière als voetballer. In 1975 komt die droom door een zware blessure tot een abrupt einde.
Schulz besluit een opleiding tot boekhandelaar te gaan volgen, maar in die periode raakt Schulz verslaafd aan alcohol. Die verslaving duurt ongeveer vijf jaar: naar eigen zeggen heeft hij sinds 1980 geen druppel meer gedronken. In 1977 rondt Schulz zijn opleiding af vervolgens werkt hij tot 1994 als boekhandelaar.
De politieke loopbaan van Schulz was toen al begonnen: op 19-jarige leeftijd wordt hij lid van de SPD, in 1984 voegt hij zich bij de gemeenteraad, en in 1987 wordt Schulz burgemeester van het plaatsje Würselen. Vanaf 1994 maakt Schulz deel uit van het Europees Parlement. In 2012 kiest het parlement hem als voorzitter.
In november 2016 wordt duidelijk dat Schulz de SPD gaat vertegenwoordigen als kanselierskandidaat. Op een partijtop in maart krijgt hij honderd procent van de stemmen in de lijsttrekkersverkiezing.
Wat voor persoonlijkheid hebben ze?
Angela Merkel
Qua karakter zouden de verschillen tussen de twee kandidaten bijna niet groter kunnen zijn. Angela Merkel staat bekend om haar afwachtende manier van politiek bedrijven en zij heeft een zweem van saaiheid om zich heen hangen. Merkel toont haar emoties eigenlijk nooit en ze is niet iemand die mensen raakt.
Deze onverstoorbaarheid is tegelijkertijd Merkels grootste kracht: met haar manier van doen heeft zij het vertrouwen van de Duitse bevolking gewonnen. De crises van de afgelopen jaren zijn naar verhouding betrekkelijk geruisloos aan Duitsland voorbijgegaan (bankencrisis, financiële crisis, werkloosheidsproblemen) en het land staat er goed voor. Duitsers zien in ‘Mutti’ Merkel de juiste persoon om ook in onrustige tijden het land goed te besturen, zeker nu de vluchtelingencrisis — mede door de Turkijedeal — lijkt te zijn vergeten.
Merkels afwachtende handelswijze wordt ook zichtbaar in de campagne. De CDU is zich zeer bewust van de enorme voorsprong in de peilingen en probeert daarom de campagne geruisloos te laten verlopen. Geen controversiële voorstellen, geen geruzie: Duitse media klagen over een ‘wellness-campagne’. Merkel zal het niet uitmaken: als er geen gekke dingen gebeuren, wordt zij gewoon herkozen.
Martin Schulz
Martin Schulz staat juist bekend om zijn impulsieve en emotionele optreden. Hij zoekt de kiezer op en probeert mensen op emotioneel vlak te raken. Met name kort na zijn verkiezing tot lijsttrekker van de SPD in maart trekt hij volle zalen met dolenthousiaste mensen, die hij vervolgens vakkundig bespeelt.
In de campagne zoekt Schulz daarom nadrukkelijk de mensen op. Anders dan Merkel komt hij niet dagelijks in het (wereld)nieuws — hij moet op een andere manier de aandacht trekken. Dat doet hij op een klassieke manier: tv-optredens, dorpszaaltjes toespreken, handen schudden.
Daarnaast is er een karaktereigenschap die men Schulz niet kan ontzeggen: hij is zonder meer een doorzetter. Ondanks de matige peilingen, de tegenvallende deelstaatverkiezingen en de eeuwige vragen van de media waar het Schulz-effect is gebleven, blijft hij vriendelijk, benaderbaar en energiek. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat hij daarmee het tij nog kan keren.
Wie is populairder?
Deze vraag is makkelijk te beantwoorden: als Duitsers hun kanselier rechtstreeks konden kiezen, zou volgens een recente peiling 57 procent van de kiezers voor Merkel stemmen, tegenover slechts 28 procent voor Schulz. Eerder dit jaar lag Schulz tijdelijk vóór Merkel, maar inmiddels is Merkels voorsprong aanzienlijk.
Merkel heeft de Schulz-storm rustig uit laten razen en afgewacht tot de kiezers weer bij haar terugkwamen. Haar kalme omgang met de Amerikaanse president Donald Trump en de soevereine manier waarop zij bijna dagelijks wereldleiders ontmoet, zorgen ervoor dat Duitsers uiteindelijk toch terugschrikken voor een stem voor de onbekende Schulz.
Schulz mag dan kritiek hebben op de slome campagne van Merkel, je kunt haar moeilijk ongelijk geven: zij heeft geen belang bij een felle campagne. De meerderheid van de Duitsers lijkt redelijk tevreden, het land staat er goed voor en de vluchtelingencrisis is vergeten. Wat Merkel betreft, blijft het een rustige zomer.
Meer lezen over Duitse politiek? Op www.berlijnsebronnen.nl schrijf ik over actuele onderwerpen en achtergronden van de Duitse politiek. (Twitter: @BRLN_Bronnen)
