Büyük Balık Küçük Balığı Yutar mı?
Hepimizin aşina olduğu ve birçok kez maruz kaldığımız bu kalıp ne kadar doğru? Bir o kadar da itici! Ekilir ekin geliriz, Ezilir un geliriz, Bir gider bin geliriz, Beni vurmak kurtuluş mu? Öldürülen mazlumlar hain diye gömülürken, öldüren zalimler kahraman gibi salıveriliyor. Peki ama öldürmekle bu memleketin mazlumu biter mi? Tabi ki konuya sadece bu açıdan bakmayacağız. Birçok alanda karşılaştığımız güçlük ve engeller karşısında beraber hareket edilmesi durumunda gözümüzde büyüttüğümüz şeyin aslında çok kolay üstesinden gelineceğinin farkına varabiliriz. Her zaman zafere ulaşamasak dahi çoğunlukla başarı oranımız artar.
Bu mecazi ifade, sadece doğal dünyadaki bir gerçeği değil, aynı zamanda insan hayatındaki ilişkilere ve yaşamın pek çok yönüne dair de önemli bir metafor sunar. İçinde bulunduğumuz toplumun ve yaşamın karmaşıklığı içinde, bu mecazi ifade birçok anlamı ifade edebilir.
İlk olarak bu ifade, güçlü olanın zayıf olanı baskı altına alma, kontrol etme veya manipüle etme eğiliminde olduğu birçok durumu yansıtır. İş dünyasında, politikada, ilişkilerde ve pek çok başka alanda, güçlü olanlar genellikle daha zayıf olanları istedikleri gibi yönlendirmeye çalışır. Bu, çoğu zaman adalet ve eşitlikle çelişen bir durum olarak görülür. Aşağıdaki videoda bu konu hakkında birkaç örneğe rastlayabilirsiniz. Keyifli izlemeler…
Aynı zamanda, bu ifade, hayatta rekabetin ve hayatta kalma mücadelesinin bir gerçeğini de yansıtır. Hem doğada hem de insan dünyasında, bireyler ve organizmalar, kendi hayatta kalmalarını ve refahlarını sağlamak için diğerlerini yenmeye çalışırlar. Bu, rekabetçi bir dünyada yaşadığımızı ve bazen kazananın kaybedeni yuttuğunu anlatan bir metafor olabilir.
Ancak bu mecazi ifade, sadece olumsuz bir anlama gelmez. Aynı zamanda, büyük ve güçlü olanın, zayıf olanlara yardım etme ve rehberlik etme sorumluluğunu taşıdığını da ifade edebilir. Toplumsal sorumluluk, yardımlaşma ve empati gibi değerleri de yansıtır. Sonuç olarak, “Büyük Balık, Küçük Balığı Yutar Mı?” ifadesi, hayatın karmaşıklığını ve insan ilişkilerinin çeşitliliğini anlamamıza yardımcı olan zengin bir mecaz sunar. Her ne kadar çoğunlukla negatif bir anlam taşısa da, aynı zamanda insanların güçlerini kullanarak olumlu değişiklikler yapabileceklerini ve daha zayıf olanlara yardım edebileceklerini de hatırlatır.
Küçük balıklar bir olup büyük balığı yemeyi başarırlarsa, arda kalan bütün balıklar eşit olur. Eşit balıklar arasında da birbirlerine üstünlük sağlayanlar olabilir. Ancak hiçbir balık diğer balığı büyük balığın küçük balığı yediği gibi yiyemez. Çünkü artık büyük balık yoktur. Tıpkı aynı şiirin diğer dizeleri gibi;
“Sen olmasan öldürmek ne,
Çürümek ne zindanlarda,
Özlemek ne ayrılık ne,
İlenmek ne dilenmek ne,
İşsiz güçsüz dolanmak ne,
Gün gün ile barışmalı,
Kardeş kardeş duruşmalı,
Koklaşmalı söyleşmeli,
Korka korka yaşamak ne…”
KAYNAKÇA
Küçük balık büyük balığı nasıl yer? — İndigo Dergisi (indigodergisi.com)
https://youtu.be/QzDkjjeEIGg?si=ASN40HFhAsAWnRz2
