Güneşin Gölgesinde Bir Bölüm: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Nedir?
Baştan uyarayım! Bu bölümü okumak istiyorsanız öğretmen olma hedefi ile girmelisiniz. Lakin mezun olunca öğretmen olmak zorunda değilsiniz.
- Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Fatih ERKOÇ, Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
Başlığı biraz farklı bulmuş olabilirsiniz ama yazıyı okuyunca hak vereceğinize eminim. Çünkü böylesi bir bölümün neden çok az bilindiğine siz de hayret edeceksiniz.
Gelin, başlayalım. Nedir bu BÖTE ?
(EN: CEIT — Computer Education and Instructional Technology)
Bazı üniversitelerin eğitim fakültelerine 1998 yılından itibaren dahil edilmeye başlanan Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Bilgisayar Öğretmeni ve Öğretim Teknoloğu yetiştirmek amacıyla açılmış.
Günümüzde bu amaçların yanında, gelişen ihtiyaçlarla birlikte uzaktan eğitim uzmanı/danışmanı, öğretim teknolojileri ölçme ve değerlendirme uzmanlığı gibi amaçlar edindiğini söyleyebiliriz.
Ayrıca BÖTE bölümü bu amaçların dışında birçok farklı alana da hitap ediyor. Biraz bahsedeceğim ama şimdi farklı bir konuya değinmek istiyorum.
Ne değildir bu BÖTE ?
Diyebilirsiniz ki “Vay efendim adında bilgisayar geçiyor, buradan bir bilgisayar veya yazılım mühendisi gibi bir diploma ile mezun olabilirim. İşte efendim öğretmen yetiştiren bir bölüm burada teknik bilgiye gerek yok. Bilmem ne efendim bu bölümde eğitim alanına ilgi duymaya gerek yok.” Hepsi ve daha fazlası yanlış arkadaşlar. Adında geçtiği gibi yüzde elli bilgisayar yüzde elli eğitim konuları içeriyor.
Yukarıda Yıldız Teknik Üniversitesi lisans programı müfredatını görebilirsiniz. Göründüğü üzere Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü ne yalnızca bilgisayar ne de yalnızca eğitim derslerinden ibaret olarak düşünülebilir.
Kafalar biraz karışmış olabilir, hemen toparlayalım. Peki kimler bu bölümü seçmeli?
Açık konuşmak gerekirse arkadaşlarımdan “Ben aslında bilgisayar mühendisliği istiyordum ama o gelmeyince de adında bilgisayar geçiyor diye bu bölümü seçtim.” diyenleri duymadım değil. Bunların arasında ben de olabilirim :)
Aslolan, eğitim alanına ilgi duyan ve bu ilgisini teknoloji ile harmanlamak isteyen kişilerin bu bölümü seçmesidir.
Evet, mutlaka farklı kişilik ve ilgi alanları ile bölümü seçmiş kişiler de olacaktır. Lakin şunu gönül rahatlığı ile söyleyebilirim ki eğitim alanında zayıfsanız bölümde eğitim dersleri biraz zorlayacaktır. Hakeza bilgisayar dersleri için de aynısı geçerli. Nitekim ben yazılım derslerinde birazcık zorlanıyorum. Neyse konuyu dağıtmayalım :)
Yani her iki kısım nezdinde bir ilginiz ve bilginizin olması, bu bölümü rahat bir şekilde okumanız için ön koşul diyebiliriz. Tabi illa böyle olacak diye bir kaide yok.
Amaaan canım biraz da bölümün çalışma alanlarından -paradan- bahset dediğinizi duyar gibiyim.
Sayıya takılmayın lütfen benim size bomba gibi bir haberim var. Diyelim öğretmen olma hedefi ile bu bölümü seçtiniz. Bölümü okurken bir de fark ettiniz ki proje yöneticiliği diye bir alan var ve çok hoşunuza gitmeye başladı. Olur mu olur arkadaşlar. Kendini bu alanda geliştiren hatta yine bu alanda staj ve asistanlık yapmış bir arkadaşım var. (Yazının son kısmında onun da ifade ve düşüncelerine yer vereceğim.)
Kısa bir ara ile Bilişim Teknolojileri Öğretmenliğinde Atamalardan bahsetmek istiyorum.
Açıkçası bu konu hakkında konuşmak istemiyorum ama gördüğünüz gibi maalesef atama sayıları son yıllarda oldukça düşüyor. Eğer devlette çalışmayı düşünüyorsanız bu durumu göz önünde bulundurmanız oldukça önemli.
Uzun süren “BÖTE Mezunları hangi alanlarda çalışıyor” araştırmasından sonra çıkan sonuçlara siz dahi inanamayacaksınız.
LinkedIn üzerinde yaptığım saatlerce araştırmaların sonucunda BÖTE Mezunlarının çalıştığı birçok alana şahit oldum. Bazı alanları görünce şaşırmadım değil.
Gördüğünüz gibi BÖTE Mezunlarının İş analistinden Bilgi Teknolojilerine, Veri Tabanı Uzmanı olarak çalışanından Sistem & Ağ Yöneticisine kadar birçok farklı alanda çalışma skalası var.
Yazının sonuna doğru gelirken neden BÖTE için güneşin gölgesinde bir bölüm dediğimi anlamışsınızdır diye umuyorum. Bünyesinde farklı konuları barındırarak kişinin kendisini keşfetmesine ve o alana yönelmesine olanak sağlamasını çok kıymetli bir özellik olarak görüyorum.
“Bölümümüz her ne kadar eğitim fakültesi bünyesinde bulunsa da teknolojinin eğitim ile iç içe olduğu birçok alanda mezunlarına iş imkanları sunan bir bölüm. Birinci sınıfta bölüme yeni gelen öğrencilerimize ilk derse girdiğimde sorduğum ve bana da öğrenciliğim döneminde sorulan bir soru var: “Mezun olduğunuzda ne iş yapmayı düşünüyorsunuz?”. Bölümümüz özelinde, bu soru birçok öğrencimiz için kafa karıştırıcı olabiliyor. Eğitim fakültesinde öğrenci olup mezun olduktan sonra öğretmen olmaktan başka ne düşünülebilir ki? Oysa geçen 4 sene boyunca öğrencilerimiz bölümü tanıdıkça mezun olduklarında çok geniş bir yelpazede iş imkanları olduğunun farkına varıyorlar. Çok büyük kuruluşlarda eğitim departmanı yöneticiliği, öğretim teknolojileri uzmanlığı, çevrimiçi eğitim içeriği geliştiriciliği, yazılımcılık, görsel tasarımcılık, eğitim videoları editörlüğü, kullanıcı deneyimi uzmanlığı ya da veri tabanı yöneticiliği gibi çok çeşitli alanlarda çalışan mezunlarımızın yanında, çeşitli üniversitelerde akademisyenlik ve öğretmenlik yapan da çok sayıda mezunumuz var. Bu açıdan bakıldığında eğitim fakültesi bünyesinde bu kadar çeşitli alana hitap eden ve mezunlarına geniş bir istihdam alanı sunan bir bölümün olması ve bu bölümün bir parçası olmak benim açımdan heyecan verici.”
- Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Fatih ERKOÇ, Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
“BÖTE bölümü sadece Bilgisayar Öğretmenliği diyemeyeceğimiz kadar kapsamlı, birçok farklı alanı kucaklayan hibrit bir bölüm. Öğrenciler dört yıl boyunca aldıkları dersler aracılığıyla bu alanda öğretim teorileri gibi en temel bilgilerle başlayıp çok geniş bir yelpazede bilgi inşa ediyorlar. Çok daha önemlisi bu bilgileri kullanabilecekleri iş fırsatlarını kulüp vesaire etkinlikleri sayesinde yakalayabiliyorlar. Sadece bireysel değil grup halinde işbirlikli çalışmaların pratiğini yapıyor ve proje yönetimini deneyimliyorlar. Birinci sınıfta bilgisayar mühendisliği hayaliyle gelen birçok öğrencimiz mezun olduklarında bilgisayar mühendislerine tercih edilebilir nitelikte bilgi ve beceri ile donanmış oluyor. İşte bunu birinci sınıfta tanıtımda veya derste onlara anlatırken gözlerinde canlandırmalarını büyük resmi görmelerini sağlamaya çalışıyorum. Mezun olurken bölümden tam olarak verim almış olup olmamak tamamen öğrencinin elinde. Nerede olduğunuz değil ne yaptığınız önemli sözünü burada kullanabiliriz belki de. BÖTE bölümü, öğrencilere hedefleri için ihtiyaç duydukları bilgiye ulaşmalarında, uygun becerileri geliştirmelerinde ve teknolojik araçları kullanmalarında yol gösterici rol alıyor. Bu katkının farkında olan ve bölümde aktif olan tüm öğrencilerimiz ileriki iş hayatlarında başarıyı mutlaka yakalıyorlar. Hatta ikinci üçüncü yıldan itibaren alan ile ilgili bir iş bulup iş hayatını tecrübe ediyorlar. Bu şekilde kazandıkları bilgi becerilerinin neler olduğunu yaşayarak görebiliyor ve hangi noktalarda kendilerini geliştirmeleri gerektiğini belirleyebiliyorlar. Öğretmen atamalarında sayıların düşmesi motivasyonu her ne kadar düşürüyor olsa da zamanla bu sayıların yükselmesi olasılığını da göz önünde bulundurmak gerekir. Özel sektörde bilişim teknolojileri öğretmeni olmak da her zaman seçenekler arasında. BÖTE bölümünün hak ettiği değeri zamanla kazanacağını umuyorum.”
- Arş. Gör. Meryem KÖŞKEROĞLU BÜYÜKİMDAT, Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü
“Lisedeyken spor ile ilgilendiğim için akademik anlamda başarılı bir öğrenci değildim. Sınava hazırlanırken hangi alanda ilerlemek istediğime de karar verememiştim. Matematik öğretmenimin yönlendirmesiyle BÖTE ile tanıştım. Bu alanı araştırmaya başladığımda benim için çok uygun olduğunu gördüm. İlk başta eğitim fakültesinde olması beni bu bölümden uzaklaştırmıştı ancak ders içeriklerini incelediğimde yazılım, tasarım, modelleme ve proje yönetimi alanında da çok fazla ders olduğunu gördüm. Ders içeriklerindeki bilgilerin günümüzde de aktif olarak kullanabilme imkânı yaratıyor olmasının oldukça önemli bir detay olduğunu düşünüyorum. 2. sınıfa başlamadan önce okulumuzda bulunan teknoparkta asistan olarak çalışmaya başladım. Burada proje yönetim kısımlarında aktif olarak görev aldım. Derslerde öğrendiğim bilgileri iş hayatında mezun olmadan bile kullanabiliyor olmak beni oldukça tatmin etmişti. Şu anda okulumuzun Metaverse Projesi olan Starverse’ün proje ekibinde UX/UI bölümünde görev almaktayım. Eş zamanlı olarak UX/UI ile ilgili aldığım bölüm dersim sayesinde projeye profesyonel bir şekilde katkı sağlayabiliyorum. BÖTE bölümü çok geniş bir meslek yelpazesine sahip. Bölüm mezun olduktan sonra bilgisayar öğretmeni, yazılımcı, tasarımcı, proje yöneticisi, eğitim teknoloğu gibi meslek gruplarında çalışabilme fırsatı yaratıyor.”
- Merve Bahar, Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü 3. Sınıf Öğrencisi
Birebir kendilerine ulaşarak edindiğim bu alıntılar karar verme aşamasında olanlar için oldukça etkili olacaktır.
BÖTE bölümünün kişinin kendisini keşfetmesinde doğru bölümlerden biri olduğundan, bölüm içerisinde yer alan dinamiklerden ve çalışma alanının oldukça geniş bir yelpazeye sahip olduğundan bahsetmeye çalıştım. Ancak şu bir gerçek ki hangi bölümde okursanız okuyun gerekli çalışma ve azmi göstermezseniz başarılı olmanız sadece şansa kalmıştır, o da varsa tabi.
Aklınıza takılan herhangi bir konuda bana LinkedIn üzerinde ulaşabilirsiniz.
Ayrıca üniversitelerin BÖTE web sayfalarını, bölüm tanıtım videoları ve daha bir çok kaynağı sizler için derlediğim web sitesine buradan ulaşabilirsiniz. (https://boteci.carrd.co/)
Görüş ve düşünceleriniz için yorum kısmında buluşalım.
