Haftanın Ekonomi Ajandası

30–03 Kasım haftası önemli başlıkları ve 06–10 Kasım haftasının takip etmeniz gereken piyasa haberleri yazımızda.

10 Maddede Bu Hafta

1. Enflasyon: TÜFE, Ekim’de yıllık bazda %61,36 artış kaydetti.
2. FED: Faiz oranlarını beklendiği üzere 5,25%-5,5% aralığında sabit bıraktı.
3. Kur Korumalı Mevduat: 62,3 milyar lira düşüş kaydedilen KKM’de son 10 haftadaki gerileme toplam 400 milyar lirayı aştı.
4. Döviz girdisi: Dış ticaret açığı yıllık %47,8 azalarak 5 milyar dolara geriledi.
5. Açlık ve yoksulluk sınırı: Ekim ayında 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 13 bin 684 liraya, yoksulluk sınırı da 44 bin 573 liraya çıktı. Bekâr bir çalışanın yaşama maliyetiyse aylık 17 bin 803 liraya yükseldi.
6. Bankacılıkta Kâr Artışı: Enflasyon üzerinde gerçekleşti.
7. UEA: Petrol fiyatı 3 haneye çıkabilir.
8. 2,5 TL’lik Madeni Para: 34 yıl önce tedavülden kaldırılan madeni paralar yeniden geliyor.
9. Türkiye’de İslami Finans Büyüklüğü: 100 milyar dolara ulaşabilir.
10. Mali Eylem Görev Gücü: 40 FATF standardının 39'una uyumlu olduğunu belirterek son bir adımın kaldığı ifade edildi.

Detaylar ve daha fazlası…

Enflasyon

TÜFE, Ekim’de bir önceki yılın aynı dönemine göre %61,36, aylık bazda %3,43 artış kaydetti. Üretici fiyatlarındaki (Yİ-ÜFE) yıllık artış %39,39 seviyesine gerilerken aylık artış %1,94 oldu. TÜİK verileri yıllık TÜFE’yle ÜFE arasındaki farkın 22 puana yükseldiğini gösterdi.

FED Faiz Oranı

FED, faiz oranlarını beklendiği üzere 5,25%-5,5% aralığında sabit bıraktı.

FED Başkanı Powell’ın faizlerin enflasyonu düşürmek için yeterince yüksek olduğu konusunda henüz emin olmadığını ve faiz indirimlerinin şu anda masada olmadığını ifade etmesi dengeli bulundu.

Bankacılıkta Kâr Artışı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, sektörün net dönem kârı yılın ilk 9 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 54 artışla 439,7 milyar TL olarak kaydedildi. Geçen yılın aynı döneminde sektörün kârı 286,4 milyar TL olmuştu. Yılın ilk 9 ayında tüketici fiyatlarında ise yüzde 49,86'lık artış görülmüştü. Böylelikle sektörün kâr artışı sınırlı da olsa enflasyonu aştı.

UEA: Petrol Fiyatı

Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Başkanı Fatih Birol, petrol ihracatçısı ülkelerin, Orta Doğu’daki krize dahil olması halinde bunun piyasaya ciddi etkisinin olacağını belirtti.

Birol şunları söyledi: “Dünyaya petrol ihracatının yaklaşık üçte biri bu bölgeden geliyor. Önemli ihracatçılar direk bu krize dahil olursa bunun petrol piyasasına etkisi ciddi boyutlara ulaşabilir. Fiyatlar 90 dolar civarında. Bu zaten yüksek bir rakam. Petrol ihracatçıları krize direk dahil olursa fiyatlar 3 haneye çıkabilir, bu da kırılgan olan dünya ekonomisi ve enflasyon açısından son derece tehlikeli bir durum.”

Ekonomik Güven Endeksi

Ekim ayında 1,1 puan artışla 96,5 değerini aldı. Tüketici güven endeksi de Ekim’de 3,1 puan artışla 74,6 değerini almıştı. Endekslerin 100 eşik değerin altında bulunması, ekonomi ve tüketici güveninde kötümser durumun sürdüğüne işaret ediyor.

“Türkiye’de İslami finans büyüklüğü 100 milyar dolara ulaşabilir”

Fitch Ratings’in analizine göre, Türkiye’de İslami finansmanın büyüklüğünün eylül itibarıyla 90 milyar doları aşmasının ardından, birkaç yıl içinde 100 milyar dolara ulaşması bekleniyor.

Analizde, İslami bankaların varlıklarının 2025'e kadar sektör büyüklüğünün yüzde 15'ine ulaşmasının hedeflendiği aktarılarak, bu büyümenin hükümetin sektöre verdiği stratejik önemle destekleneceği kaydedildi.

Türkiye ile Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri arasında güçlenen ilişkilerin İslami finans piyasasını olumlu etkilemesi ve Türkiye’nin Birleşik Arap Emirlikleri’nden 8 milyar dolar tutarında sukuk alımı da dahil olmak üzere üç yıl içinde toplam 51 milyar dolar finansman taahhüdü aldığı anımsatıldı. Dubai Islamic Bank’ın da kısa süre önce Türk dijital bankacılık sektörüne girdiği belirtildi.

Mali Eylem Görev Gücü

OECD’ye bağlı Mali Eylem Görev Gücü (FATF), “kara paranın aklanmasını ve terörizmin finansmanını engellemede eksikleri olduğu” için iki yıl önce Türkiye’yi daha sıkı izlenmesini gerektiren gri listeye almıştı.

Bakan Şimşek, temel vergi kanunlarını gözden geçirdiklerini duyurdu. Şimşek, Türkiye’nin 40 FATF (Mali Eylem Görev Gücü) standardının 39'una uyumlu olduğunu belirterek Türkiye’yi gri listeden çıkarmak için gösterilen çabaya vurgu yaptı.

2,5 TL’lik Madeni Para

34 yıl önce tedavülden kaldırılan 2.5 TL’lik madeni paralar yeniden geliyor. Hazırlıklarını tamamlayan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün 2,5 TL’lik yeni madeni paraları basmak üzere Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan onay beklediği, onayın gelmesinin ardından paraların kısa sürede basılarak tedavüle çıkarılacağı öğrenildi.

1 TL’lik madeni paranın basım maliyetinin 2 lira 30 kuruş olduğunu belirten yetkililer, 2,5 TL’nin de aynı maliyetle basılacağını, bu sayede hem tasarruf sağlanıp hem de piyasadaki bozuk para açığının kapatılacağını söylediler.

CDS Primi

Türkiye’nin seçimlerden önce 700 baz puan seviyesinde bulunan 5 yıllık risk primi (CDS), jeopolitik gerilimlere rağmen 380 baz puanın altını gördü.

TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, konu hakkında “Sıkı parasal duruş ve makro-ihtiyati sadeleşmeyi içeren politika normalleşmesi, CDS primini önemli ölçüde etkilemiştir” yorumunda bulundu.

• JPMorgan, TCMB’nin 500 baz puanlık faiz artışı sonrası 2023 yıl sonu faiz beklentisini %35'ten %40'a çıkardı. Kurum, Kasım ve Aralık aylarında 250'şer baz puanlık faiz artış beklentisini paylaştı.
• Enflasyon tahmini: Erkan, kurumun 2023 yıl sonu enflasyon tahmininin %58'den %65'e; 2024 enflasyon tahmininin ise %33'ten %36'ya yükseldiğini açıkladı.

TCMB

KKM

Kur korumalı mevduatlarda (KKM) düşüş ivmesi devam ediyor. BDDK verilerine göre kur korumalı mevduatlar 27 Ekim haftasında 62,3 milyar TL düşüş kaydetti. Bu dönemde kur korumalı mevduatlarda toplam büyüklük 3 trilyona geriledi. Dolar cinsinden bakıldığında ise KKM’de toplam tutar 107 milyar dolar oldu. Veriler son 10 haftada KKM’de 400 milyar TL’yi varan düşüş kaydedildiğini gösterdi.

S&P Tahminleri

• S&P GR Türkiye büyüme beklentileri 2023 için yüzde 3,5, 2024 için yüzde 2,3 olarak belirlendi.
• Kurum dolar/TL’nin 2024’te 40’a ulaşmasını bekliyor.
• Kurumun ortalama TÜFE tahminleri ise 2023 için yüzde 53, 2024 için yüzde 48.

Değerler piyasa kapanışının ardından ve 03.11.2023 Günü Belirlenen Gösterge Niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Alış Kurları tarafından sağlanmıştır.

Borsa İstanbul

Haftaya negatif başlayan ve hafta genelinde 7.300–7.700 aralığında dalgalı bir seyir izleyen BIST 100 Endeksi, haftayı 0,01% azalışla 7.705,99 puandan tamamladı.

Ak Yatırım

Ekonomik Takvim (06–10 Kasım)

Haftalık ekonomi takvimine baktığımızda önemli başlıklar şöyle:

Pazartesi: ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile Hakan Fidan’ın görüşmesi

Salı: Euro Bölgesi Üretici Enflasyonu (ÜFE)

Çarşamba: FED Başkanı Powell’ın Konuşması

Perşembe: AMB Aylık Rapor, AMB Başkanı Lagarde’ın Konuşması, FED Başkanı Powell’ın Konuşması

Cuma: Türkiye Sanayi Üretimi, Türkiye İşsizlik Oranı

Haftanın Sözü

“Ve hükümet aşırı harcama yapıyorsa, vergi oranlarını yükseltiyorsa, çok fazla para basıyorsa, serbest ticareti aşırı düzenliyor ve kısıtlıyorsa, müreffeh bir ekonomiye sahip olamazsınız. Bu yapılamaz.”

- Arthur Laffer

Haftaya yeni gelişmelerle bir sonraki yazıda görüşmek üzere. Kendinize iyi bakın ve iyi bir hafta geçirin.

Yazıyı beğendiyseniz bilgilerin daha fazla kişiye ulaşması için alkış butonuna uzun uzun basabilirsiniz!

Beni aşağıdaki kanallardan takip edebilirsiniz. Daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarsanız benimle iletişime geçmekten çekinmeyin. DM açık!

Twitter I LinkedIn I Instagram

Saygılarımla,

Alperen Cinek