Gulden witnessing handleiding

15–02–2021
Deze “handleiding” is geschreven voor de Gulden desktop wallet versie 2.x.x
English version here

Inleiding tot het Gulden Witness Systeem

Witness is een systeem dat door Gulden zelf is ontwikkeld om de Gulden blockchain zo veilig mogelijk te maken en om betalingen te kunnen doen zonder uren te hoeven wachten op de zogenaamde bevestigingstijd.
Maar hoe werkt het witness systeem eigenlijk? Je kan het op twee manieren bekijken.
In de Fiat geld wereld kun je het vergelijken met een deposito bankrekening. Je zet wat geld op de bank voor een vooraf bepaalde periode en ontvangt wat rente.
In de cryptowereld lijkt Gulden op PoS (Proof of Stake) zoals gebruikt bij andere munten, maar het werkt totaal anders.
Transacties op het Gulden netwerk moeten worden goedgekeurd door de miners en het werk van de miners wordt verder verwerkt en gecontroleerd door de Witness accounts. Net als de miners worden ook de witnessers betaald met een beloning voor het werk dat ze doen.

Witness accounts zijn accounts waarbij Gulden voor een kortere of langere periode is vastgezet. De tijdspanne is minimaal 1 maand tot maximaal 3 jaar. Deze Gulden kunnen gedurende deze periode niet meer door de eigenaar worden verplaatst en worden dus in feite uit de circulatie genomen. Iedereen kan witness zijn in dit systeem. De enige eis is dat een persoon een minimum bedrag van 5000 Gulden heeft om als witness in te zetten. Dit is een echt gedecentraliseerd systeem.
Als je meer wilt weten over miners en witness en zo kun je dit Medium verhaal lezen

Basis account aanmaken

Nu leggen we uit hoe u een witness account aanmaakt en beheert.
Begin met te klikken op de knop “add account” in uw wallet. Je komt dan op een scherm waar je het accounttype en de naam voor je nieuwe account kunt kiezen.
Ik gebruik de Engesltalige versie van de wallet, in de Nederlandse versie heten de knoppen anders maar staan wel op dezelfde plaats.
We gaan 100.000 Gulden in witness zetten voor drie maanden.

Klik op “Add account” (1) Voer een beschrijvende naam in (2) en klik op de “Witness” knop (3) om verder te gaan.

Op dit punt ziet u het initiële financieringsscherm voor uw nieuwe witness account. Aan de linkerkant vindt u uw nieuw aangemaakte account(4) en aan de rechterkant een lijst van accounts(5) waarop u momenteel voldoende fondsen heeft om de witness rekening te financieren. In dit voorbeeld is er slechts één rekening met voldoende fondsen, “My account”

Selecteer een rekening en druk vervolgens op de knop “Fund account”.

U krijgt nu het gedetailleerde financieringsscherm te zien waar u het bedrag kunt selecteren dat u wilt blokkeren en de periode waarvoor u dit wilt doen. Zoals het scherm aangeeft is het minimum bedrag dat kan worden vastgezet 5000 Gulden. In dit voorbeeld vullen we 100000 Gulden in het vakje (6) en selecteren met de schuifregelaar 3 maanden (7).

Zodra u tevreden bent met de details, klikt u op de knop “Send” in de rechter benedenhoek.
Uw Gulden worden vergrendeld op de witnessrekening voor de duur van de gekozen periode en kunnen onder geen enkele omstandigheid worden uitgegeven.

U zult nog een bevestigingsscherm te zien krijgen.
Zorg ervoor dat u 100% zeker bent van alle details voordat u verder gaat dan dit scherm, want zodra u op verzenden klikt, zal uw geld onomkeerbaar worden vergrendeld in de blockchain totdat de vervaldatum is bereikt.
Hierna ziet u het bevestigingsscherm, hoewel het soms snel gaat is het normaal (gebaseerd op netwerk condities) om dit scherm gedurende enkele seconden tot minuten te laten zien, dus raak niet in paniek als het een tijdje duurt. U bent vrij om de rest van uw portemonnee in de tussentijd te gebruiken.

De witness beloning is 30 Gulden elke keer dat je account wordt gekozen om witness te zijn. Hoe meer Gulden je in je witness account vastzet en hoe langer je het vastlegt, hoe vaker je als witness wordt gekozen en een beloning krijgt. Maar er zijn grenzen. De fixeertijd kan variëren tussen 1 maand en 3 jaar. Het bedrag dat u wilt inzetten en de fixatieperiode geven u via een formule een bepaald gewicht aan uw witness account. Het bedrag kan oneindig hoog zijn, maar als het gewicht van uw witness account meer is dan 1% van het totale witness gewicht dat op het hele Gulden Netwerk wordt ingezet, wordt uw bedrag in zogenaamde “parts” opgesplitst.
Het is niet mogelijk om exact te voorspellen hoeveel beloning u zult ontvangen. Dit is afhankelijk van het totale bedrag aan Gulden dat is ingezet aan witness. Hieronder ziet u een foto met de inkomsten zoals die op het moment van schrijven zijn.

U ziet dat de getuigenrekening van 100000 Gulden voor 3 maanden vast een rente oplevert van ongeveer 3% op jaarbasis. U kunt hetzelfde bedrag voor 3 jaar vastzetten en ongeveer 9% per jaar “vangen”.

Beheer van uw witness account:

Zodra de bevestiging klaar is, krijgt u toegang tot de “Overview” pagina waarop u een grafiek kunt zien van uw verdiensten tot nu toe versus verwachte initiële verdiensten en verwachte toekomstige verdiensten.
Het is niet zo dat u meteen rente gaat verdienen, want de witness account moet eerst 100 blokken wachten voordat hij echt actief wordt. Dat duurt ongeveer 4,5 uur. Dit wordt de “cooldown” periode genoemd. Ook na het “verdienen” van een beloning, komt de rekening in zo’n cooldown periode.

Na verloop van tijd heeft het witness account een beloning verdiend. U kunt deze beloning (na bevestiging) opnemen door de “withdraw” knop te gebruiken die rechtsonder in beeld verschijnt.

De meeste informatie op deze pagina spreekt voor zich, maar enkele van de belangrijkere zijn:
Earnings — Het totaal van hoeveel de rekening tot nu toe heeft verdiend.
Lock time remaining — Hoelang het nog duurt voordat de tegoeden op de account weer besteedbaar worden.
Estimated earnings frequecy — De huidige schatting van hoe vaak u waarschijnlijk beloningen zult verdienen, gebaseerd op de huidige netwerkomstandigheden.
Required earnings frequency— Hoe vaak uw portemonnee beloningen moet verdienen om niet van het netwerk te worden gehaald.
Parts— Voor de meeste accounts zal dit 1 zijn, maar voor gebruikers met grotere accounts kunnen hun accounts op blockchain niveau opgesplitst zijn in meerdere delen voor meer optimale verdiensten, voor deze gebruikers kan hier een groter aantal staan.

“Compound earnings” aanvink hokje.
Wanneer dit is ingeschakeld zullen alle witness beloningen worden toegevoegd aan het geblokkeerde saldo van uw rekening waarbij het gewicht van de rekening dus evenredig toeneemt.
Aangezien dit gewicht wordt berekend op basis van de initiële vastzet periode van de rekening en niet de resterende vastzet periode, kan deze samenvoeging na verloop van tijd een behoorlijk groot effect hebben op rekeningen met een lange vastzet periode.

Uitbreiden van het witness account:

Enige tijd na het vastzetten van uw witness account kan het zijn dat u meer Gulden wilt toevoegen, of de vastzet periode wilt verlengen.
Dit is nu mogelijk met de “extend” knop die rechtsonder in het overzicht verschijnt rekeningen, erop klikken brengt je naar het extend dialoogvenster. De knop is alleen zichtbaar als de rekening in de actieve modus staat en niet in de cooldown modus.

Het dialoogvenster (vergelijkbaar met het initiele financieringsscherm) wordt automtisch ingevuld met het huidige bedrag en de vastzet periode. Verhoog dit bedrag en druk op extend en uw rekening wordt uitgebreid tot het nieuwe gewicht. Dus als je een 20.000 Gulden rekening wilt uitbreiden naar 40.000 Gulden vul dan 40.000 Gulden in!

Hierboven een voorbeeld van de transactielijst na uitbreiding van een witness rekening

Optimaliseren van de account:

Als je een relatief groot witness account hebt, dan kan het zijn dat als het totale netwerk gewicht in de loop van de tijd fluctueert, dat je account zo is opgezet dat de “parts” te klein of te groot zijn om je de optimale verdiensten te geven.
Mocht je in deze situatie terecht komen, dan zal de software dit detecteren en een tweede ‘Optimize’ knop zichtbaar maken in het getuigen dialoog.

Optimaliseren dialoog
Om te optimaliseren selecteert u gewoon een rekening van waaruit u de vergoeding wilt betalen (voor alle veranderingen aan het witness account wordt een kleine transactievergoeding gerekend) en klikt u op Optimize; de software zal dan de fondsen binnen uw rekening herverdelen op een manier die meer geschikt is voor het huidige netwerkgewicht.

Rotate key:

Witness account instellingen dialoog
Het dialoogvenster voor accountinstellingen (geactiveerd door op het tandwiel rechtsboven in het programma te drukken) heeft nu een nieuwe functie ‘Rotate key’.
Dit kan worden gebruikt om de ‘sleutel van de witness’ te veranderen die aan een account is gekoppeld, en bestaat als een veiligheids optie als u reden hebt om te geloven dat uw sleutel gecompromitteerd kan zijn.
Of als u deze (bijvoorbeeld) eerder hebt gebruikt met een dienst als gdash-cloud en dit niet langer wilt doen.

Witness diensten

Om witness te kunnen zijn, is het belangrijk dat uw wallet 24/7 open en online is.
Let wel, het maakt niet uit of u af en toe een korte (30 minuten of zelfs een uur) onderbreking heeft; maar frequente of langdurige onderbrekingen zullen er waarschijnlijk voor zorgen dat u als witness uitgeschreven wordt en is natuurlijk niet ideaal. Dat “uitschrijven” is niet zo dramatisch als het klinkt, want u kunt uw account “vernieuwen” door een zeer kleine
transactievergoeding te betalen (ongeveer 0,005 Gulden). Als u in die situatie komt verschijnt er een knop “Renew” onder in het overzichtscherm. Daar op drukken en een account selecteren is voldoende om de witness functie te herstellen.

Voor degenen die computers hebben die (het grootste deel van) de tijd online zijn, is het voldoende om gewoon je portemonnee open te laten staan. Witness kunnen werken op een vergrendelde (versleutelde) portemonnee zodat uw geld veilig blijft ondanks dat de portemonnee open is.
Het is mogelijk om één of meer secundaire “witnessing apparaten” toe te voegen die de mogelijkheid hebben om voor uw rekening te getuigen, maar niet in staat zijn om uw vergrendelde fondsen uit te geven. Ze fungeren dan als een back-up voor uw eigen computer.
Het is mogelijk om een dergelijk apparaat toe te voegen op elk moment in de levenscyclus van de rekening, en niet alleen op een pas aangemaakte rekening.
Open het dialoogvenster Instellingen Witness account (geactiveerd door op het tandwiel rechtsboven in het programma te drukken). Waar u op de blauwe tekst kunt klikken om toegang te krijgen tot QR-koppelingen. U kunt dan deze QR scannen met een speciaal witness apparaat (momenteel bestaan er nog geen die dit ondersteunen maar misschien in de toekomst) — Of druk op de ‘Kopieer sync code’ knop rechtsonder

U kunt deze gekopieerde code gebruiken met een andere gulden wallet op een andere computer via de “witness-only” account knop in het account toevoegen dialoogvenster.
Zoals de term suggereert, een witness-only sleutel kan alleen witnessen heeft geen manier om de originele vergrendelde fondsen uit te geven.

Een andere methode om te voorkomen dat uw computer 24/7 online moet zijn, is G-DASH Cloud. Voor deze dienst heeft u geen hardware nodig. De dienst biedt alleen keyhosting voor witness terwijl je volledige controle houdt over je fondsen. Het is ontwikkeld door Bastijn Koopmans, een lid van de Gulden gemeenschap.
G-DASH Cloud is niet gratis. Van elke beloning die je krijgt is een klein deel (1 Gulden) voor de kosten van de server en zo verder.

Een derde methode is te werken met een kleine speciale computer die zo weinig mogelijk stroom verbruikt en zeer goedkoop is. Momenteel is het enige beschikbare apparaat een Raspberry Pi met G-DASH.

G-DASH is een lichtgewicht, responsieve, web-gebaseerde gebruikersinterface voor Gulden gebruikers die een portemonnee, node, witnessing account, of al het bovenstaande draaien op een unix server (dat wil zeggen een Raspberry Pi). Met behulp van dit dashboard kunnen gebruikers een oogje houden op hun Gulden server en hun nodes en witnessing account controleren zonder de noodzaak van een terminal. Het bevat ook de optie om een Gulden wallet te controleren, en de software heeft auto-update functionaliteit om er zeker van te zijn dat u altijd de laatste versie van G-DASH draait.
G-DASH is ontwikkeld door het Gulden community lid Bastijn Koopmans en is gratis te downloaden. Alleen de hardware PI kost wat geld. Je kunt een voorgeladen RPI kopen bij Gulden-shop.

In de toekomst zullen er waarschijnlijk meer concurrerende apparaten en webdiensten komen.
Merk op dat het systeem zo ontworpen is dat het volledig veilig is om uw witness key te delen zoals hierboven getoond, in die zin dat zelfs als het apparaat (of de dienst) waaraan u de sleutel hebt gegeven, gecompromitteerd wordt, uw oorspronkelijk vastgezette Gulden veilig en in uw bezit zullen blijven — het is echter mogelijk voor iemand die uw sleutel heeft om wel de witness beloningen te stelen als ze binnenkomen, dus u moet nog steeds niet onvoorzichtig zijn met wie u de sleutel deelt.

Veiligheids waarschuwing

Het hele systeem is ontworpen om gebruikers veilig te houden. Een volledig gedecentraliseerde lange termijn 'deposito' rekening waarop u beloningen verdient terwijl de fondsen te allen tijde onder uw controle blijven. Een wereldprimeur.

Het systeem werkt echter alleen als je het op de juiste manier gebruikt. De Guldens zijn alleen veilig zolang je ze in je bezit houdt, terwijl er na verloop van tijd misschien andere witness diensten zullen ontstaan. Die moeten dan ook werken op basis van de hierboven beschreven “key sharing” principe.

Het is onvermijdelijk dat in de loop van de tijd (en nu al) een aantal diensten zullen opduiken die aanbieden om namens u te zullen witnessen, maar in tegenstelling tot de instructies hierboven zullen zij andere instructies hebben die inhouden dat u al uw geld naar hen stuurt.

Merk op dat zodra u gebruik maakt van een dergelijke dienst, u uw vertrouwen volledig stelt in de persoon die deze dienst runt, uw fondsen zijn overgeleverd aan hun genade en mocht er iets mis gaan, al dan niet opzettelijk, dan zou u zich in de problemen kunnen brengen. In wezen komt het neer op gewoon bankieren, maar dan met een derde partij die geen bank is en mogelijk anoniem, pseudoniem of op een manier werkt waarbij u weinig of geen verhaalsmogelijkheden hebt als het slecht afloopt.
Aangezien u mogelijk witness bent voor lange perioden van maanden tot jaren is dit bijzonder gevaarlijk - aangezien tegen de tijd dat u om uw geld vraagt de persoon achter de dienst allang verdwenen kan zijn.

De ontwikkelaars van Gulden kunnen dit soort diensten niet goedkeuren en in onze ervaring is de "crypto currency" industrie geplaagd met dit soort regelingen, en bijna altijd loopt het slecht af; daarom adviseren wij om niet in zee te gaan met een dergelijke dienst en vast te houden aan het volledig gedecentraliseerde systeem dat wij hebben ontworpen voor uw eigen veiligheid. Vraag in geval van twijfel altijd om hulp voordat je iets doet waar je spijt van krijgt.

Deze "handleiding is geschreven voor de Gulden desktop wallet versie 2.x.x en gebaseerd op de originele stukken van Malcolm MacLeod
https://medium.com/@MacLeod_MJ_za/beginners-guide-to-witnessing-11253afd645d
en https://medium.com/@MacLeod_MJ_za/an-updated-guide-to-witnessing-7607ac7b89b8

Andere verhalen in deze serie zijn

Het minen van Gulden
Mining- en witnessrewards, uitleg over de Gulden infrastructuur.
Gulden mobile-wallet linking to desktop-wallet
Gulden POW2 eenvoudig uitgelegd