Biała Lista podatników VAT — sankcje i kary od stycznia 2020
Nowy, jednolity wykaz podatników VAT, zwany potocznie Białą Listą, pojawił się 1 września 2019 roku, a od 1 stycznia 2020 roku, za niesprawdzanie w nim kontrahenta grozić będą niemałe sankcje. “Fiskalne pole minowe” czy “biznesowe samobójstwo” — tak o niedostosowaniu się przez firmy do nowych wymogów piszą media już dziś. Z tego artykułu dowiesz się, jakie sankcje grozić będą przedsiębiorcom.
Obowiązek sprawdzania kontrahenta na Białej Liście
Jak wspominaliśmy już w poprzednim artykule Biała Lista podatników VAT — przegląd zmian, jakie wprowadziła nowa fala przepisów, to, co wyróżnia jednolity wykaz podatników VAT Ministerstwa Finansów, to przede wszystkim numery rachunków rozliczeniowych zakładanych oficjalnie na firmę i podanych w rejestrze. Pełną listę danych dostępnych w wykazie znajdziecie TUTAJ.
Kluczowym będzie zatem sprawdzenie na Białej Liście aktualnego na dzień wykonania przelewu rachunku bankowego firmy.
Jeżeli rachunek rozliczeniowy, na jaki wpłacamy kontrahentowi pieniądze, widnieje w wykazie podatników VAT, nie mamy się czym martwić.
Jeżeli jednak wskazany nam przez firmę numer bankowy nie widnieje na Białej Liście, tutaj zaczynają się sankcje.
Biała Lista — sankcje i kary za niewypełnienie obowiązku weryfikacji kontrahenta
Od 1 stycznia 2020 roku, kto wykona transakcję na inny rachunek firmy niż ten wskazany na Białej Liście (a podkreślmy to, liczyć się będzie dzień zlecenia przelewu), ryzykuje następującymi sankcjami:
- przy transakcjach równych lub większych niż 15 tys. złotych niemożliwość zaliczenia wydatku w koszty uzyskania przychodu w PIT lub CIT, czyli utrata prawa do odliczenia VAT ,
- poniesienie odpowiedzialności solidarnej za zaległości sprzedawcy w podatku VAT, jeżeli nie zostanie on wpłacony do urzędu skarbowego.
Utrata możliwości odliczenia VAT przy kwotach ≥ 15 000 złotych dotkliwie zaboli kieszeń każdego przedsiębiorcy.
Na szczęście istnieje od tego odstępstwo:
Jeżeli w przeciągu 7 dni od daty zlecenia przelewu, zawiadomimy właściwy sprzedawcy urząd skarbowy o tym, że numer bankowy kontrahenta nie widnieje na Białej Liście, będziemy mogli nadal odliczyć VAT.
Z kolei obowiązek związany z wprowadzeniem od 1 listopada 2019 roku tzw. split payment, czyli właśnie odpowiedzialnej solidarności za nierozliczenie VAT, wiąże się z tym, że organy państwowe będą mogły nałożyć na wystawcę faktury karę w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze, a na podmioty, które dokonają wpłaty na taką fakturę, pomijającą obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności, karę grzywny w wysokości nawet do 720 stawek dziennych (maksymalnie 21,6 mln złotych).
Obowiązkiem split paymentu objęte zostały takie podatne na wyłudzenia sektory jak m.in. usługi robót budowlanych, usługi malarskie i szklarskie, sprzedaż elektroniki, biżuterii i surowców wtórnych.
Wniosek jest aż nadto oczywisty:
przy każdej transakcji z kontrahentem będzie trzeba weryfikować jego dane na Białej Liście.
W przypadku pojedynczych transakcji, nie powinno to stanowić problemu, ale co z dużymi ilościami rachunków do weryfikacji?
Tutaj pomocne stać się może nasze rozwiązanie Raport Biała Lista i pokonanie limitu 300 zapytań dziennie , umożliwiające masowe sprawdzanie przynależności numerów NIP i rachunków bankowych po wybranej dacie(dostęp przez serwis www Data Integrator lub API, o czym więcej na naszej stronie LINK).
Tło prawne sankcji wynikających z Białej Listy
Należyta staranność w VAT
Całość nowych przepisów krąży wokół doskonale już znanego terminu należyta staranność w VAT, o którym głośno było w Polsce przede wszystkim w 2017 roku, gdy w życie wszedł stworzony wówczas przez Ministerstwo Finansów tzw. kodeks należytej staranności w VAT. Jakie zmiany wprowadził przeczytać możecie w naszym artykule z tamtego okresu TUTAJ.
O co chodzi w należytej staranności w VAT?
W wielkim skrócie, przez należytą staranność w VAT należy rozumieć wszystkie okoliczności, które biorą pod uwagę urzędnicy skarbowi, gdy oceniają finansowe rozliczenia podmiotów gospodarczych, czyli m.in. to czy podatnik wiedział lub też powinien był doskonale wiedzieć, że bierze udział w oszustwie podatkowym.
Innymi słowy, jeżeli podatnik zrobił wszystko, co mógł, by sprawdzić swojego kontrahenta (czytaj: m.in. zweryfikował go w wykazie Białej Listy), to nie należy go winić nawet w sytuacji, gdy transakcja z jego udziałem służyła oszustwu w zakresie VAT. Podatnik zachował bowiem należytą staranność przy ocenie kontrahenta.
Sankcje wynikające z wprowadzenia Białej Listy podatników VAT wynikają bezpośrednio z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które mówi o tym, że organy podatkowe właściwego kraju mogą odmówić danym podmiotom gospodarczym odliczenia podatku naliczonego, gdy podatnik VAT:
a) brał udział w oszustwie lub nadużyciu,
b) gdy wiedział bądź powinien był wiedzieć, że w takim procederze uczestniczy.
Wszelkie nowe sankcje i kary wynikające z wprowadzenia Białej Listy znajdziemy w Ustawie z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1018), szczególnie w art. 22 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 15d ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Z kolei przepis odnoszący się do wspomnianego wyżej odstępstwa w nałożeniu sankcji, jeżeli podmiot zawiadomi właściwy urząd skarbowy o braku rachunku rozliczeniowego sprzedawcy w wykazie podatników VAT w przeciągu 7 dni od dnia zlecenia transakcji, znajdziemy w art. 22p ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 15d ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Mogą zainteresować Cię również:
