Jak spełnić obowiązki AML? Słów kilka o listach sankcyjnych i PEP oraz BR

Obowiązki wynikające z V Dyrektywy AML krążą wokół weryfikacji kontrahenta na listach sankcji, listach PEP oraz w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych — w ich spełnieniu pomóc mogą nowoczesne narzędzia AML.

Transparent Data
Blog Transparent Data
7 min readMay 7, 2021

--

Jak spełnić obowiązki AML — narzędzia AML

Instytucje obowiązane AML

Instytucje obowiązane do wykonywania procedur AML, czyli przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu to zgodnie z nowo przyjętą wiosną 2021 roku V Dyrektywą AML już nie tylko banki i operatorzy płatności, ubezpieczyciele, fundusze inwestycyjne, pośrednicy w handlu nieruchomościami, notariusze i doradcy podatkowy, ale również i firmy zajmujące się obrotem dziełami sztuki, czyli m.in. domy aukcyjne, galerie sztuki i sklepy z antykami. Dla tych ostatnich AML to prawdopodobnie nowość, stąd niżej szczegółowo tłumaczymy, co muszą wziąć pod uwagę.

Jeśli jednak zastanawiasz się dlaczego listę instytucji obowiązanych w ogóle rozszerzono, to warto tu wspomnieć o tym, że pranie brudnych pieniędzy to nadal dość istotny problem w Polsce i na świecie. Według sprawozdania Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) za rok 2020, liczba zgłoszeń podejrzeń o przestępstwa finansowe tego typu w naszym kraju znacząco wzrosła, a ich suma wynosiła łącznie ok. 15 miliardów złotych. A jeśli istnieje taka luka, to oczywiście trzeba się nią zająć.

Obowiązki wynikające z V Dyrektywy AML — co trzeba zrobić

Przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu nakłada na wskazane w V Dyrektywie firmy określone obowiązki AML, którymi są:

  1. weryfikacja kontrahenta na listach sankcyjnych
  2. weryfikacja kontrahenta czy nie jest osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne (w skrócie: PEP)
  3. weryfikacja beneficjenta rzeczywistego.

Pierwszy obowiązek AML nie jest prosty, bo na świecie istnieje wiele list sankcji, a przeszukanie obecności danego kontrahenta na tylko jednej z nich nie jest wystarczające. Drugi obowiązek też nie, przynajmniej w Polsce. Wynika to z tego, że nadal nie istnieje w naszym kraju jedna centralna lista, która wymieniałaby wszystkich PEP. Dopełnienie trzeciego obowiązku AML jest najłatwiejsze — beneficjenta rzeczywistego danej firmy bez problemu możemy zweryfikować w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR), oczywiście o ile dana organizacja go zgłosiła (co niestety nie zawsze się wydarza, ale jest na to sposób o czym napiszemy nieco niżej).

Wykonanie wszystkich tych czynności wiąże się jednak nie tylko z samą trudnością znalezienia odpowiednich źródeł, ale również jest po prostu czasochłonne. To właśnie dlatego większość instytucji obowiązanych dyrektywą AML stosuje odpowiednie narzędzia AML, które automatyzują cały proces weryfikacji kontrahenta.

Narzędzie AML Data Integrator, czyli coś co automatyzuje spełnienie regulacyjnego obowiązku

Narzędzie AML Data Integrator, które pozwala na automatyczną weryfikację kontrahenta na listach sankcyjnych, listach PEP i w CRBR

Stworzony przez naszą firmę Data Integrator to platforma online www, posiadająca kilka niezależnych modułów, z których wszystkie służą automatyzacji czasochłonnych procesów weryfikacji przedsiębiorstw i osób biznesowych. Są tam m.in. moduły do pobierania odpisów KRS, raportów handlowych i sprawozdań finansowych, weryfikacji numerów NIP i kont bankowych na Białej Liście (czyli w Wykazie Podatników VAT), monitoring firm w rejestrach KRS, CEIDG oraz w księgach wieczystych. Jednym z modułów jest też narzędzie AML, które możesz testowo wypróbować pisząc do nas.

W sekcji pomagającej spełnić obowiązki wynikające z V Dyrektywy AML mieszczą się trzy kluczowe pola, które pomagają jednym kliknięciem zweryfikować czy dany kontrahent jest PEP, widnieje na najważniejszych listach sankcyjnych i kto jest beneficjentem rzeczywistym danej firmy.

Co ważne, kontrahentów sprawdzać można nie tylko pojedynczo, ale i masowo, dołączając po prostu plik csv z setkami, a nawet tysiącami numerów NIP, imion i nazwisk. Tym sposobem można zweryfikować nawet 10 000 numerów NIP w 1,5h. Zwrotnie użytkownicy otrzymują dowód przeprowadzenia weryfikacji AML, czyli potwierdzenie obecności lub nieobecności swoich kontrahentów na listach i w bazach, a także konieczne dane informacyjne. Znacznie przyspiesza to spełnienie obowiązków wynikających z Dyrektywy AML.

Z tego narzędzia AML (również poprzez API, bo przecież niektóre firmy preferują taki dostęp do danych zamiast przez internetową platformę) korzystają już od lat różne instytucje finansowe. Kto i czy jest zadowolony? Sprawdźcie nasze referencje od Przelewy24 — z pewnością doskonale znacie ten najpopularniejszy serwis płatności elektronicznych.

Składnik nr 1 narzędzia AML: listy sankcyjne

Obowiązki AML: listy sankcyjne

Listy sankcyjne, określane też często jako listy sankcji, publikowane są przez międzynarodowe władze i rządy w celu zwalczania osób zaangażowanych w nielegalną działalność, taką jak m.in. terroryzm, pranie brudnych pieniędzy czy łamanie praw człowieka. Są one ważnym elementem walki z przestępstwami finansowymi. Jeśli kontrahent znajduje się na którejś z list sankcji, firma absolutnie nie powinna zawierać z nim żadnej transakcji — nie przechodzi on przez weryfikację AML.

Nasze narzędzie AML Data Integrator oraz API AML pozwalają zaledwie jednym kliknięciem sprawdzić obecność kontrahenta na aż 38 największych światowych listach sankcyjnych i to real-time. Jest to w sumie ponad 49,8 tys. rekordów i jest to największa baza, jaką oferuje jakikolwiek dostawca danych gospodarczych w Polsce.

Listy sankcyjne, jakie przeszukuje Data Integrator to:

  • Listy sankcji Unii Europejskiej: Common Foreign and Security Policy (CFSP) of the European Union (Sanctions EU)
  • UE: Financial Sanctions Files (FSF)
  • UE: EU Sanctions Map European Union
  • Listy sankcji ONZ: Consolidated United Nations Security Council Sanctions List (UN Sanctions List)
  • Listy sankcji Wielkiej Brytanii: HM Treasury (HMT) Financial sanctions: Consolidated List of Targets (UK)
  • UK: Current List of designated persons, terrorism and terrorist financing
  • UK: UK Insolvency Disqualified Directors
  • UK: UK OFSI Consolidated List of Targets
  • Najważniejsze listy sankcyjne USA: OFAC Specially Designated Nationals (SDN) List (U.S. Treasury)
  • USA: OFAC Consolidated (non-SDN) List
  • USA: OFAC Foreign Sanctions Evaders (FSE) List (U.S. Treasury)
  • USA: The List of Foreign Financial Institutions Subject to Part 561 (the Part 561 List)
  • USA: Non-SDN Iranian Sanctions Act (NS-ISA) List
  • USA: Sectoral Sanctions Identifications (SSI) List
  • USA: Palestinian Legislative Council (NS-PLC) list
  • USA: List of Persons Identified as Blocked Solely Pursuant to Executive Order 13599 (the 13599 List)
  • USA: US BIS Denied Persons List
  • USA: US Trade Consolidated Screening List (CSL)
  • Listy sankcyjne Argentyny: Argentine RePET
  • Listy sankcyjne Kanady: Canadian Listed Terrorist Entities
  • CA: Canadian Special Economic Measures Act Sanctions
  • CA: Consolidated Canadian Autonomous Sanctions List
  • Listy sankcyjne Australii: The Sanctions Consolidated List
  • Listy sankcji Belgii: Consolidated List of the National Belgian List and of the List of European Sanctions
  • BEL: Belgian Financial Sanctions
  • Listy sankcji Francji: French Freezing of Assets
  • Listy sankcyjne Szwajcarii: Swiss SECO Sanctions/Embargoes
  • Listy sankcyjne Izraela: Israel Terrorists Organizations and Unauthorized Associations lists
  • Listy sankcyjne Japonii: Japan Economic sanctions and list of eligible people
  • Listy sankcyjne Kirgistanu: Kyrgyz Nation List
  • Listy sankcyjne Kazachstanu: Kazakh Terror Financing list
  • Listy sankcyjne Rosji: Rosfinmonitoring WMD-related entities
  • Listy sankcyjne Singapuru: Singapore Targeted Financial Sanctions
  • Listy sankcyjne Ukrainy: Ukraine National Security Sanctions
  • UKR: Ukraine SFMS Blacklist
  • UKR: Ukraine NABC Sanctions Tracker
  • Listy sankcyjne Południowej Afryki: South African Targeted Financial Sanctions
  • Listy sankcyjne Polski: Polska lista osób i podmiotów objętych sankcjami

26 kwietnia 2022 została opublikowana pierwsza w historii lista sankcyjna Polski. Więcej na ten temat przeczytasz w osobnym artykule tutaj:

Składnik nr 2 narzędzia AML: listy PEP

Obowiązki AML: PEP, czyli osoby zajmujące politycznie eksponowane stanowiska

Skrót PEP pochodzi z języka angielskiego i oznacza politically exposed person, czyli osoby eksponowane politycznie. Przez PEP rozumie się nie tylko prezydenta, ministrów, polityków Sejmu i Senatu, ale też członków rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa, niektórych sędziów, wojewodów, wyższych oficerów Sił Zbrojnych i m.in. członków zarządów partii politycznych. Szczegółowo i dokładnie opisywaliśmy ten temat w osobnym artykule Mały PEP Talk.

Narzędzie AML w Data Integrator pozwala sprawdzić ich wszystkich:

  1. w naszej autorskiej bazie polskich PEP (liczącej ponad 5 tys. rekordów),
  2. na 8 największych światowych listach PEP (ponad 600 tys. rekordów).

W skład tych światowych list PEP wchodzą:

  • CIA Factbook World Leaders
  • Every Politician
  • Members of EU Parliament
  • Members of the European Commitee of the Regions
  • Peppercat Legislators
  • Peppercat World Leaders
  • Rulers
  • RuPEP Public Database of PEPs in Russia and Belarus

Jeżeli weryfikowana osoba znajduje się na którejkolwiek z tych list i baz PEP, to zwrotnie klient otrzymuje od nas jego imię i nazwisko, stanowisko, datę urodzenia i daty objęcia kadencji. Jest to o tyle ważne, że według regulacji zapisanych w V Dyrektywie AML, jeżeli Twój kontrahent jest osobą eksponowaną politycznie, to powinien być potraktowany przez Twoją firmę ze szczególną dodatkową ostrożnością — jest on bowiem bardziej narażony na przekupstwo.

Składnik nr 3 narzędzia AML: Beneficjent rzeczywisty

Obowiązki AML: weryfikacja beneficjenta rzeczywistego w CRBR

Beneficjent rzeczywisty (w skrócie BR lub z angielskiego UBO) to osoba fizyczna, która posiada minimum 25% udziałów w firmie lub rzeczywiście kontroluje przedsiębiorstwo. Więcej o samej definicji i problemach związanych z tym obowiązkiem AML pisaliśmy w obszernym artykule Beneficjent rzeczywisty a należyta staranność. Odkąd jednak w 2019 roku w Polsce powstał Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR), sytuacja stała się łatwiejsza dla instytucji obowiązanych AML. Narzędzie AML Data Integrator nie ogranicza się jednak tylko do tego jednego źródła.

Co dokładnie zapewnia serwis? Umożliwia pojedynczą i hurtową weryfikację numerów NIP w bazie CRBR, a jeżeli tam brakuje wpisu o poszukiwanej firmie (co się czasem zdarza), algorytm sprawdza również rejestry KRS i CEIDG, zwracając wyniki o osobach fizycznych posiadających min. 25% udziałów.

Źródłami, w których odbywa się automatyczna weryfikacja beneficjentów rzeczywistych są zatem:

  1. CRBR (liczący obecnie ponad 497 tys. firm i 1,8 mln osób fizycznych)
  2. KRS (liczący ponad 930 tys. podmiotów gospodarczych i prawie 2,3 mln osób fizycznych)
  3. CEIDG (liczący ponad 6, 3 mln jednoosobowych działalności gospodarczych).

--

--