गुइत- गांनिसें त्वाःतक

धनवज्र वज्राचार्य (ई. १९३२-१९९४)जुं थःगु लिच्छविकालका अभिलेख (कीर्तिपुर: नेएअके, विसं २०३०/ई. १९७३) ग्रन्थय् यल यंगुबहालया मानदेवसंवत् १०३ (ई.६७९)या जुजु नरेन्द्रदेव (ई. ६४३-६७९)या अभिलेख (ल्याः १३३)स झ्वः ३या शुरु १०-१३ आखलय् वःगु गुल्लंतङ्ग-ग्रामयात वर्तमान गुइतः (पौ ५०५) धकाः व्याख्या यानादीगु…

गुइतया कपीशावदान बिलंपौ

पण्डित आशाकाजी वज्राचार्यं (ई. १९०८-९२) नेसं १०७५/ई. १९५४स खंगु शाक्यमुनि बुद्धया स्वीनिगू जन्मया बोधिसत्त्वपिनि नां नेपाललिपिं च्वयातःगु धाःगु ल्याखं व स्वीनिगू जन्मया बिचाः १८गू शदी (नेसं ८२०-९१९) ब्वलंगु सीदु। १९ शदी (नेसं ९२०-१०१९) व अझ लोकंह्वात। स्वीनिम्ह बोधिसत्त्वपिंमध्ये त्रेतायुगया…

जय वर्मा मूर्ति दय्कुगु तिथि

ई. १९९२ मेया न्हापांगु वालय् मागः (मालिगाउँ)स लूगु, आः राष्ट्रिय संग्रहालयस दुगु जुजु जय वर्माया मूर्तिया क्वफलय् च्वयातःगु दु-

संवत् अ ७ ग्री प ७ दिव प्क महाराजस्य जयवर्म्म(णः)।

गुइतया गुस्तल/मूल बही नांया संकेत

यलया मल्लइलया शहरया पूर्वी क्षेत्रय् लाःगु गुइत त्वालय् स्वंगू बही दु। व खः-

१. तःधं बही/प्रथमश्री वा पद्मोच्चश्री महाविहार

२.चीधं बही/ वसूच्चशील महाविहार/दथु बही

भोजपुर-टक्सारया दाफा भजन

जुजु गीर्वाणयुद्धविक्रम शाह (ई. १७९९-१८१६) व मुख्तियार भीमसेन थापा (ई. १७७५-१८३९)या पालय् ई. १८१५/विसं १८७२ सालय् अबलेया माझकिरातया खिकामाछा थूमय् (आः भोजपुर-टक्सार) टक्सार अड्डा स्वंगु खः। पूर्वाञ्चलया खानी अड्डाया रूपय् ज्या याइगु थ्व अड्डा विकास जुजुं पूर्वाञ्चलया अौद्योगिक केन्द्र जुल।न्हापांगु…

गन्धकुटी-निसें गन्धुरी-तक

हेराकाजी वज्राचार्य (ई. १९५१-२००७)या गुइतया बही विहार संघ (ई. १९९९) सफुती गुइतया स्वंगुलिं बहीद्योया मूलम्ह द्योयात "गन्धुरी देवता" धयातल। सफुती पिकयातःगु ५४ अभिलेखमध्ये गुलिं गुलिंस व नां छ्यला नं तःगु दु। गथे-

नेवाः संस्कृती देवयोनिया थाय्

मनू व द्योया दथुइ देवयोनि जाति दुगु नालातःगु दु। देव (द्यो)या अंश दुपिं धकाः इमित देवयोनि धाःगु खः। इपिं मनू व द्योया सहायक वा विद्रोही जुइ। संस्कृत पर्याय खँग्वःपुचः अमरकोश (प्रथमकाण्ड, न्हापांगु स्वर्गवर्ग, झिंछगूगु सिलक)य् इपिं झिथी दुगु न्ह्यथनातःगु दु। इपिं थथे खः-

शाक्यमुनि बुद्धया स्वीनिगू जन्मया बाखं

शाक्यमुनि बुद्धया न्हापा बोधिसत्व जुयाच्वंबलेया जन्म खँ धकाः द्वःछिं अप्पो बाखं दक्षिण एशियाय् प्रचलित दु। इपिं बाखं जातक/अवदानकथं थिथि सफुती मुंकातःगु दु। इपिंमध्ये नेपालय् मुख्यरूपं स्वीनिगू जन्मया बाखं अप्पो कनेगु जुल। व स्वीनिगू बाखंमध्ये गुलिखे बाखं स्थानीयकरण यानाः नेपालमण्डलनाप…

पिशाच- पासा/पाहां-चःह्रय्

पाहांचःह्रय् नेवाःतय्, उकी नं यँमितय् तःधंगु नखः खः। चान्द्रमान- तिमिलाया गतिल्याखं थ्व चिल्लागा (फाल्गुनकृष्ण) चतुर्दशीखुन्हु लाः। थ्व थ्वक (शुक्लपक्ष)या पारुं शुरु जुयाः गाक (कृष्णपक्ष)या अमाइखुन्हु (अमान्तमान) क्वचाइगु नेपालसंवत्-या महिनाकथं खः। गाकं शुरु जुयाः थ्वकया पुन्हिखुन्हु…